Podanie numeru rejestracyjnego pojazdu przy wnoszeniu opłaty w parkomacie

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że przy wnoszeniu opłaty w parkomacie konieczne jest podanie numeru rejestracyjnego pojazdu. Decyzja ta wynika z potrzeby identyfikacji pojazdu, a nie osoby, dlatego numer rejestracyjny nie jest traktowany jako dane osobowe. Sprawa ta wywołała wiele kontrowersji i została rozstrzygnięta przez NSA, który uchylił wcześniejszy wyrok i oddalił skargę. Ostateczne stanowisko sądu podkreśliło, że numer rejestracyjny samochodu służy jedynie identyfikacji pojazdu, a nie konkretnej osoby korzystającej z parkomatu.

Tematyka: Naczelny Sąd Administracyjny, NSA, numer rejestracyjny pojazdu, opłata w parkomacie, dane osobowe, wolności obywatelskie

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że dopuszczalne jest przyjęcie w uchwale rady miasta, iż
pobieranie oraz wnoszenie opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania
niestrzeżonego - w przypadku zakupu biletu w parkomacie wyposażonym w klawiaturę - wiąże się
z obowiązkiem podania numeru rejestracyjnego parkującego pojazdu. Numer ten identyfikuje pojazd a nie
osobę, dlatego nie może być uznany za dane osobowe.
Stan faktyczny
Rada Miasta Stołecznego Warszawy w 2008 r. podjęła uchwałę w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania,
wysokości stawek opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie, wysokości
opłaty dodatkowej oraz określenia sposobu pobierania tych opłat. M.S. zaskarżył § 7 pkt 3 a uchwały oraz § 3 ust. 1
Regulaminu stanowiącego załącznik nr 2 do uchwały, w zakresie w jakim przepisy te przewidują, że pobieranie oraz
wnoszenie opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania niestrzeżonego -
w przypadku zakupu biletu w parkomacie wyposażonym w klawiaturę - wiąże się z obowiązkiem podania numeru
rejestracyjnego parkującego pojazdu. Skarżący twierdził, że zaskarżone regulacje naruszają art. 23 ust. 1 ustawy
z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j.: Dz.U. 2016 r. poz. 922 ze zm., dalej jako: OchrDanychU16),
polegające na nałożeniu w uchwale obowiązku podania danych osobowych, w postaci numeru rejestracyjnego
pojazdu, w sytuacji, gdy brak jest ustawowej podstawy przetwarzania tego rodzaju danych.
W trakcie postępowania sądowego Rada Miasta twierdziła, że obowiązek wpisywania numeru rejestracyjnego
samochodu parkującego w strefie płatnego parkowania wynika z dążenia do ograniczenia lub
wyeliminowania nieprawidłowości. Brak biletu za szybą zaparkowanego samochodu, kierowcy często tłumaczyli
tym, że przy zamykaniu drzwi bilet zsunął się na podłogę i w postępowaniu reklamacyjnym przedstawiali bilet, który
w rzeczywistości był wyłożony za szybę innego samochodu. Organ dowodził, że zaskarżone przepisy uchwały nie
nakładają na organ obowiązku lub nie powodują konieczności podejmowania czynności polegających na
gromadzeniu, czy przetwarzaniu danych osobowych właścicieli pojazdów (przyjmując, że numer rejestracyjny
pojazdu mieści się w pojęciu danych osobowych) bowiem fakt wydrukowania biletu z umieszczonym w jego treści
numerem rejestracyjnym pojazdu nie musi oznaczać, że organ te numery gromadzi czy przetwarza, wykorzystując
np. potencjalne możliwości techniczne parkometru, jeśli ten ewentualnie takie posiada.
Z uzasadnienia WSA i NSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że zakwestionowana uchwała została wydana
z naruszeniem prawa w zaskarżonej części. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że numer rejestracyjny pojazdu
może prowadzić do identyfikacji osoby, a zatem stanowi on dane osobowe w rozumieniu art. 6 OchrDanychU16 (zob.
wyrok WSA w Warszawie z 25.4.2014 r., II SA/Wa 30/14; wyrok WSA w Warszawie z 9.4.2013 r., II SA/Wa 211/13,
orzeczenia.nsa.gov.pl).
Sąd uznał, że nakładanie w uchwale obowiązku podania numeru rejestracyjnego narusza wolności wynikające z art.
51 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, a także czyni to w sposób nieproporcjonalny w świetle art. 31 ust. 3 Konstytucji.
Gromadzenie danych osobowych nie jest niezbędne dla poboru opłat w strefach płatnego parkowania.
Zakwestionowane regulacje wymagają podania numeru rejestracyjnego tylko w tych parkomatach, które są
wyposażone w klawiaturę, natomiast dokumentacja wniesienia opłaty jest dokonywana w pewnej liczbie przypadków
przez wydruk biletu kontrolnego bez wskazanego numeru rejestracyjnego pojazdu. Nadużycia w posługiwaniu się
biletami bez numerów rejestracyjnych można eliminować za pomocą innych środków nieingerujących
w konstytucyjnie chronione dobra.
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę. W uzasadnieniu podkreślono, że
numer rejestracyjny pozwala na identyfikację auta a nie osoby korzystającej z parkometru, nie jest więc dana
osobową. Często osoba wpisująca dane do parkometru i uiszczająca opłatę za parkowanie nie jest
właścicielem auta, może je pożyczyć albo wziąć w leasing. Ponadto samo umieszczenie numeru na tablicach
rejestracyjnych znajdujących się na pojeździe wiąże się z tym, że jest on znany wielu osobom,
w szczególności wówczas, gdy dane auto często jest parkowane w tych samych miejscach.
Grzegorz Sibiga, Instytut Nauk Prawnych PAN, Traple, Konarski, Podrecki i Wspónicy
W wyroku NSA doszło do niezrozumienia pojęcia danych osobowych. Dane osobowe to wszelkie informacje
dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Do takich informacji zaliczymy to, że

osoba fizyczna jest właścicielem lub innym użytkownikiem pojazdu o określonym numerze rejestracyjnym, którym
zaparkowała oraz że uiściła lub nie uiściła opłaty za to parkowanie. Numery rejestracyjne samochodów są zbierane
właśnie po to, aby w razie nie uiszczenia opłaty ustalić kim była niepłacąca osoba fizyczna. Podczas działań
egzekucyjnych dojdzie zatem do identyfikacji konkretnych osób fizycznych, tj. właściciela, czy dodatkowo innego
użytkującego parkowany pojazd. Natomiast w przypadku wszystkich pozostałych właścicieli (użytkowników)
zaparkowanych pojazdów numer rejestracyjny potencjalnie może umożliwiać taką identyfikację.
Wyrok NSA z 28.6.2019 r., I OSK 2063/17

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił kontrowersyjny wyrok w sprawie podania numeru rejestracyjnego pojazdu przy opłacie w parkomacie. Decyzja ta została podjęta w kontekście ochrony danych osobowych i wolności obywateli. NSA uznał, że numer rejestracyjny nie stanowi danych osobowych, a jego podanie ma na celu jedynie identyfikację pojazdu parkującego.