Udostępnienie danych osobowych osobie nieuprawnionej przez sędziów lub pracowników Sądu Rejonowego w decyzji Prezesa UODO
Prezes UODO wydał decyzję umarzającą postępowanie w sprawie udostępnienia danych osobowych osobie nieuprawnionej przez sędziów lub pracowników Sądu Rejonowego. Skarga dotyczyła ujawnienia informacji o postępowaniu przeciwko skarżącemu oraz treści pisma procesowego. Ustalenia organu wskazały brak ujawnienia danych i brak podstaw do dalszego postępowania.
Tematyka: Udostępnienie danych osobowych, Prezes UODO, Sąd Rejonowy, Ochrona danych osobowych, Bezprzedmiotowe postępowanie
Prezes UODO wydał decyzję umarzającą postępowanie w sprawie udostępnienia danych osobowych osobie nieuprawnionej przez sędziów lub pracowników Sądu Rejonowego. Skarga dotyczyła ujawnienia informacji o postępowaniu przeciwko skarżącemu oraz treści pisma procesowego. Ustalenia organu wskazały brak ujawnienia danych i brak podstaw do dalszego postępowania.
Prezes UODO na podstawie art. 105 § 1 ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm., dalej jako: KPA), art. 12 pkt 2, art. 22, 23 ust. 1 pkt. 2, art. 27 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ustawy z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 922 ze zm., dalej jako: OchrDanychU97) w zw. z art. 160 ust. 1 i 2 ustawy z 10.5.2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1000 ze zm., dalej jako: OchrDanychU) w decyzji umarzającej postępowanie z 18.6.2019 r. (ZSOŚS.440.11.2019) wypowiedział się w sprawie udostępniania danych osobowych osobie nieuprawnionej przez sędziów lub pracowników sądu rejonowego. Stan faktyczny Do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (obecnie – od dnia wejścia w życie OchrDanychU – Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych) wpłynęła skarga Pana A.G. na udostępnienie jego danych osobowych osobie nieuprawnionej, przesłuchanej w sprawie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej toczącej się przeciwko skarżącemu, przez sędziów lub pracowników Sądu Rejonowego w K. W skardze wskazano, że zgłoszenie dotyczy ujawnienia osobie nieuprawnionej informacji o toczącym się z jego powództwa postępowaniu przeciwko najemcy budynku mieszkalnego stanowiącego własność skarżącego oraz informacji o treści pisma procesowego skarżącego ze stycznia 2015 r złożonego do tej sprawy. Dane osobowe skarżącego ujawniono adwokatowi, który podczas przesłuchania przed Sądem Dyscyplinarnym Izby Adwokackiej w R., stwierdził, że o fakcie postępowania w sprawie skarżącego dowiedział się w Sądzie Rejonowym w K. Ustalenia Prezesa UODO Pismem z marca 2019 r. Prezes UODO poinformował skarżącego o wszczęciu postępowania w sprawie oraz zwrócił się do Prezesa Sądu Rejonowego w K. o złożenie pisemnych wyjaśnień. W kwietniu 2019 r. do Urzędu Ochrony Danych Osobowych wpłynęło pismo Prezesa Sądu, który wyjaśnił, że przeprowadził postępowanie wyjaśniające, w trakcie którego ustalił, że sędziowie, referendarze oraz pracownicy Sądu Rejonowego w K. nie ujawnili nikomu informacji dotyczących sprawy, w której stroną był skarżący. Ponadto wskazał również, że akta sprawy nie zawierają pisma ze stycznia 2015 r. Uzasadnienie Ustawa o ochronie danych osobowych z 1997 r. stwarza prawne podstawy stosowania ochrony państwowej w sytuacjach nielegalnego przetwarzania danych osobowych obywateli zarówno przez podmioty prawa publicznego, jak i podmioty prawa prywatnego. W celu jej realizacji organ ochrony danych osobowych został wyposażony w kompetencje władcze, umożliwiające sankcjonowanie stwierdzanych nieprawidłowości w procesie przetwarzania danych osobowych. Oznacza to, że organ ochrony danych osobowych, oceniając stan sprawy i dokonując subsumpcji, stwierdza, czy kwestionowane przetwarzanie danych osobowych znajduje oparcie choćby w jednej z przesłanek legalizujących przetwarzanie danych osobowych, wskazanej w art. 23 ust. 1 OchrDanychU97 i w zależności od występujących w sprawie ustaleń – albo wydaje nakaz lub zakaz, albo odmawia uwzględnienia wniosku, ewentualnie umarza postępowanie. Wydanie nakazu usunięcia uchybień w procesie przetwarzania danych osobowych następuje wówczas, gdy organ ochrony danych osobowych stwierdza naruszenie norm prawnych w zakresie przetwarzania danych osobowych. Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, aby dane osobowe Skarżącego zostały ujawnione przez osoby zatrudnione w Sądzie Rejonowym w K. W związku z ustaleniami poczynionymi w toku prowadzonego postępowania administracyjnego, a w szczególności faktu, że w trakcie postępowania zainicjowanego skargą na Prezesa Sądu nie zostały potwierdzone zarzuty stawiane przez skarżącego, postępowanie zostało umorzone jako bezprzedmiotowe, stosownie do treści art. 105 § 1 KPA. Tym samym stosownie do postanowień art. 105 § 1 KPA, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części. W doktrynie wskazuje się, że: „bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego, o której stanowi art. 105 § 1 KPA, oznacza, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Przesłanka umorzenia postępowania może istnieć jeszcze przed wszczęciem postępowania, co zostanie ujawnione dopiero w toczącym się postępowaniu, a może ona powstać także w czasie postępowania, a więc w sprawie już zawisłej przed organem administracyjnym” (B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2016, s. 491). Wskazać należy nadto na wyrok NSA z 21.9.2010 r. (II OSK 1393/09, ), w którym wyrażone zostało stanowisko, że bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego oznacza brak któregoś z elementów stosunku materialnoprawnego skutkującego tym, iż nie można załatwić sprawy przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Umorzenie postępowania administracyjnego stanowi orzeczenie formalne, kończące postępowanie, bez jego merytorycznego rozstrzygnięcia. Nadto Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15.1.2010 r. (I OSK 1167/09, ) stwierdził, że przy bezprzedmiotowości postępowania nie można wydać decyzji co do jej istoty. Postępowanie prowadzone przez Prezesa UODO jest ukierunkowane na wydanie decyzji administracyjnej na podstawie art. 18 ust. 1 OchrDanychU. Według tego przepisu w przypadku naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych Prezes UODO z urzędu lub na wniosek osoby zainteresowanej, w drodze decyzji administracyjnej nakazuje przywrócenie stanu zgodnego z prawem, a w szczególności: 1) usunięcie uchybień, 2) uzupełnienie, uaktualnienie, sprostowanie, udostępnienie lub nieudostępnienie danych osobowych, 3) zastosowanie dodatkowych środków zabezpieczających zgromadzone dane osobowe, 4) wstrzymanie przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego, 5) zabezpieczenie danych lub przekazanie ich innym podmiotom, 6) usunięcie danych osobowych. Warunkiem wydania przez organ rozstrzygnięcia, o którym mowa w ww. przepisie, jest istnienie stanu naruszenia prawa do ochrony danych osobowych w chwili wydania decyzji administracyjnej. W sytuacji, gdy Prezes Sądu Rejonowego w K. nie udostępnił danych osobowych Skarżącego, badanie legalności, w kontekście ustalenia ewentualnego zaistnienia przesłanek dla sformułowania nakazu, o którym mowa w art. 18 ust. 1 OchrDanychU, byłoby oczywiście bezprzedmiotowe. ZSOŚS.440.11.2019
Postępowanie administracyjne zostało umorzone jako bezprzedmiotowe zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego. Prezes UODO działał na podstawie przepisów o ochronie danych osobowych, podejmując decyzję administracyjną nakazującą przywrócenie stanu zgodnego z prawem w przypadku naruszenia przepisów.