Usługa wykonywana przez kierowcę Ubera jest usługą transportową

WSA wskazał, że usługa wykonywana przez kierowcę Ubera jest usługą transportową zgodnie z wyrokiem TSUE. Decyzja dotyczyła naruszenia przepisów ustawy o transporcie drogowym oraz nałożenia kary pieniężnej. WSA uznał, że przewóz pasażera przez Ubera jest również usługą transportową, co potwierdził wyrok TSUE.

Tematyka: Uber, kierowca, usługa transportowa, TSUE, WSA, przewóz okazjonalny, naruszenie przepisów, kara pieniężna, decyzja administracyjna

WSA wskazał, że zaskarżona decyzja została wydana w zgodzie z wyrokiem TSUE z 20.12.2017 r. (C- 434/15),
który orzekł, że artykuł 56 TFUE w zw. z art. 58 ust. 1 TFUE, a także art. 2 ust. 2 lit. d) dyrektywy 2006/123/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z 12.12.2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznymi i art. 1 pkt 2
dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 22.6.1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania
informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa
informacyjnego, zmienionej dyrektywą 98/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 20.7.1998 r., do którego
odsyła art. 2lit. a) dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 8.6.2000 r. WSA tym samym
przyjął, że nie ma wątpliwości, co do charakteru wykonywanej usługi. Skoro TSUE potraktował Uber jako
wykonującego w części usługę transportową (w zakresie pośrednictwa) to za oczywiste jest, że druga część
usługi (przewóz pasażera) również jest usługą transportową.
Stan faktyczny
Podstawą wydania wyroku było skierowanie skargi na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego.
W wyniku kontroli inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego zostało stwierdzone naruszenie przepisów ustawy
o transporcie drogowym. Postępowanie zakończyło się wydaniem decyzji o nałożeniu kary pieniężnej w wysokości 10
000 zł za naruszenie przepisów ustawy z 6.9.2001 r. o transporcie drogowym (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 58 ze zm.;
dalej jako: TransDrogU), tj. art. 18 ust. 4 a z zastrzeżeniem przewozów, o których mowa w przepisie art. 18 ust. 4 b
TransDrogU. W odwołaniu od ww. decyzji skarżący zarzucił decyzji błędną wykładnię, a w konsekwencji błędne
zastosowanie prawa polegające na niewłaściwej interpretacji norm prawnych stanowiących podstawę nałożenia kary.
Skarżący podniósł, że wykonany przez niego przewóz wiązał się z poniesieniem kosztów i nie był ukierunkowany na
osiągnięcie żadnej korzyści. Tłumaczył, że wyświadczył przewożonym osobom przysługę. Główny Inspektor
Transportu Drogowego w uzasadnieniu wydanej decyzji wskazał na ustalenia faktyczne w sprawie, z których wynika,
że skarżący podczas kontroli drogowej przeprowadzonej przez inspektorów ITD nie okazał licencji na wykonywanie
transportu drogowego osób, licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką ani zezwolenia na
wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Kontrolujący przesłuchali skarżącego w charakterze strony. Z zeznań
wynikało, że miesiąc wcześniej przewoził pasażerów używając aplikacji Uber. Tych samych pasażerów skarżący
przewoził w dniu kontroli. W ocenie organu odwoławczego materiał dowodowy potwierdza wykonywanie przez
skarżącego zarobkowych okazjonalnych przewozów osób. Organ wskazał, że nieprowadzenie zarejestrowanej,
legalnej działalności gospodarczej nie wyłącza odpowiedzialności podmiotu wykonującego przewóz okazjonalny za
popełnione naruszenia.
Organ podniósł też, że kontrolowany pojazd nie spełniał kryterium przewidzianego dla pojazdów przeznaczonych do
wykonywania przewozów okazjonalnych osób. Organ ustalił, że nie zostały spełnione przesłanki z art. 18 ust. 4b
TransDrogU. Opłata za przewóz została wprawdzie określona, ale nie zawarto z pasażerem umowy w formie
pisemnej w lokalu przedsiębiorstwa.
Główny Inspektor Transportu Drogowego utrzymał w mocy decyzję Wojewódzkiego Inspektora Transportu
Drogowego o nałożeniu na skarżącego kary pieniężnej w wysokości 10 000 zł. Jako podstawę prawną decyzji
wskazany został przepis art. 138 § 1 pkt 1 KPA, art. 4 pkt 11 i 22, art. 5 ust. 1, art. 5b ust. 1, art. 18 ust. 4a, ust.
4b i ust. 5, art. 87 ust. 1, art. 92a ust. 1,2 i 6 TransDrogU oraz Ip. 1.1 i 2. 10 załącznika nr 3 do ustawy
o transporcie drogowym.
Stanowisko WSA
Decyzja WITD została zaskarżona do WSA. W skardze zarzucono m.in. naruszenie art. 92 a ust. 1 i 2 w zw. z art. 93
ust. 1 TransDrogU poprzez ich zastosowanie w sprawie i utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji nakładającej
na skarżącego karę finansową, podczas, gdy skarżący nie dokonywał przewozu z naruszeniem obowiązków lub
warunków przewozu.
WSA w pierwszej kolejności odniósł się do charakteru przewozu. Uznał, że nie stanowił on publicznego przewozu
osób i ich bagażu w określonych odstępach czasu i określonymi trasami (przewóz regularny- art. 4 pkt 7
TransDrogU), niepublicznego przewozu regularnego określonej grupy osób, z wyłączeniem innych osób (przewóz
regularny specjalny - art. 4 pkt 9 TransDrogU), ani wielokrotnego przewozu zorganizowanych grup osób tam
i z powrotem, między tym samym miejscem początkowym a tym samym miejscem docelowym (przewóz wahadłowy -
art. 4 pkt 10 TransDrogU). Odwołując się do ustawy o transporcie drogowym wskazał, że art. 5 ust. 1 TransDrogU
stanowi, że podjęcie i wykonywanie transportu drogowego, z zastrzeżeniem art. 5b ust. 1 i 2 TransDrogU, wymaga
uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, na zasadach określonych
w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z 21.10.2009 r. Jak wynika natomiast z art.

5b ust. 1 TransDrogU uzyskania odpowiedniej licencji wymaga podjęcie i wykonywanie krajowego transportu
drogowego w zakresie przewozu osób:
1) samochodem osobowym,
2) pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie
z kierowcą,
3) taksówką.
Przywołał również treść art. 18 ust. 4a TransDrogU, zgodnie z którym przewóz okazjonalny wykonuje się pojazdem
samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 osób łącznie z kierowcą. Natomiast
w świetle art. 18 ust. 4b pkt 2 TransDrogU, dopuszcza się przewóz okazjonalny samochodami osobowymi
niespełniającymi kryterium konstrukcyjnego określonego w ust. 4a i będącymi wyłączną własnością przedsiębiorcy
lub stanowiącymi przedmiot leasingu tego przedsiębiorcy: a) prowadzonymi przez przedsiębiorcę świadczącego
usługi przewozowe albo zatrudnionego przez niego kierowcę, b) na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej
w lokalu przedsiębiorstwa, c) po ustaleniu opłaty ryczałtowej za przewóz przed rozpoczęciem tego przewozu; zapłata
za przewóz regulowana jest na rzecz przedsiębiorcy w formie bezgotówkowej; dopuszcza się wniesienie opłat
gotówką w lokalu przedsiębiorstwa.
W związku z powyższym WSA zakwalifikował przewóz jako przewóz okazjonalny, ale w celach zarobkowych.
Skarżący nie spełnił wymogów wynikających z art. 18 ust. 4a oraz ust. 4b pkt 2 TransDrogU, ponieważ samochód
osobowy, którym dokonano przewozu pasażerów nie spełniał kryteriów konstrukcyjnych przewidzianych w art. 18 ust.
4a TransDrogU.
W ocenie WSA skarżący nie spełnił również wymogów konstrukcyjnych pojazdu z art. 18 ust. 4a TransDrogU oraz
nie posiadał wymaganej na podstawie art. 5b ust. 1 pkt 1 lub pkt 2 TransDrogU, licencji na dokonywanie przewozu
okazjonalnego osób. Nałożoną karę w wysokości 10 000 zł Sąd ocenił za prawidłową, wyjaśniając, że zgodnie z art.
92a ust. 2 TransDrogU, suma kar pieniężnych nałożonych za naruszenia stwierdzone podczas jednej kontroli
drogowej nie może przekroczyć kwoty 10 000 zł. Ponadto WSA wskazał, że zaskarżona decyzja została wydana
w zgodzie z wyrokiem TSUE z 20.12.2017 r. (C- 434/15), który orzekł, że artykuł 56 TFUE w zw. z art. 58 ust. 1
TFUE, a także art. 2 ust. 2 lit. d) dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 12.12.2006 r.
dotyczącej usług na rynku wewnętrznymi i art. 1 pkt 2 dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
z 22.6.1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad
dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego, zmienionej dyrektywą 98/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
z 20.7.1998 r., do którego odsyła art. 2 lit. a) dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 8.6.2000 r.
WSA tym samym przyjął, że nie ma wątpliwości, co do charakteru wykonywanej usługi. Skoro TSUE potraktował
Uber jako wykonującego w części usługę transportową (w zakresie pośrednictwa) to za oczywiste jest, że
druga część usługi (przewóz pasażera) również jest usługą transportową.
Omawiany wyrok WSA wpisuje się w linię orzeczniczą sądów administracyjnych w zakresie kwalifikacji
usługi przewozu (zob. wyrok WSA z 16.4.2018 r. II SA/Kr 1142/17). Na uwagę zasługuje odwołanie się
w orzeczeniu do wyroku TSUE z 20.12.2017 r. (C- 434/15), w którym Trybunał badał charakter usługi wykonywanej
w ramach Ubera. Trybunał przyjął, iż działalność (pośrednictwo między kierowcą a klientami) prowadzona przez
Ubera stanowi usługę transportową. Zdaniem WSA wyrok TSUE potwierdził prawidłowość oceny charakteru
wykonywanej usługi jako usługi transportowej. WSA uznał, że w stanie faktycznym sprawy wykonywany przez
kierowcę Ubera przewóz stanowi usługę transportową.WSA przyjął, że w w przedmiotowej |sprawie przewóz został
wykonany w celach zarobkowych, na telefoniczne zamówienie klienta, samochodem osobowym, który nie był
oznakowany jako taksówka. Dlatego też zdaniem WSA organy prawidłowo uznały, że w sprawie nie miał miejsca
przewóz taksówką, jak również nie był to niezarobkowy przewóz grzecznościowy.WSA zakwalifikował usługę jako
przewóz okazjonalny, który musi spełniać warunki określone w ustawie o transporcie drogowym. Zgodnie z art. 5 ust.
1TransDrogU podjęcie i wykonywanie transportu drogowego, z zastrzeżeniem art. 5b ust. 1 i 2 TransDrogU, wymaga
uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Pojazd w ramach przewozu okazjonalnego
musi być przystosowany do przewozu co najmniej 7 osób (tak art. 18 ust. 4a TransDrogU), chyba że mamy do
czynienia z wyjątkiem z art. 18 ust. 4b pkt 2 TransDrogU. W stanie faktycznym sprawy żaden z wyjątków nie został
jednak wykazany. Tym samym WSA uznał, że nałożona kara jest odpowiednia. Naruszenie polegało na braku
licencji oraz wykonywaniu przewozu nieodpowiednim pojazdem.
Wyrok WSA z 9.1.2019 r., III SA/Kr 741/18

WSA potwierdził, że kierowca Ubera wykonujący przewóz pasażera świadczy usługę transportową w ramach przewozu okazjonalnego. Brak licencji oraz wykonywanie przewozu nieodpowiednim pojazdem było podstawą nałożenia kary pieniężnej. Wyrok WSA wpisuje się w linię orzeczniczą sądów administracyjnych.