Przetwarzanie danych osobowych w postaci wizerunku w decyzji Prezesa UODO
Prezes UODO podjął decyzję w sprawie odmowy uwzględnienia skargi, dotyczącej gromadzenia i przetwarzania danych osobowych w postaci wizerunku bez zgody, przez Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie. Skarżący domagał się usunięcia swoich danych, a Dyrektor ZDM tłumaczył konieczność działań w celu egzekwowania opłat za parkowanie. Prezes UODO uznał, że działania ZDM miały podstawę prawna i nie naruszały RODO.
Tematyka: Prezes UODO, Zarząd Dróg Miejskich, dane osobowe, wizerunek, zgoda, RODO, opłaty za parkowanie, egzekwowanie opłat, kontrole, dokumentacja fotograficzna, decyzja, postępowanie administracyjne
Prezes UODO podjął decyzję w sprawie odmowy uwzględnienia skargi, dotyczącej gromadzenia i przetwarzania danych osobowych w postaci wizerunku bez zgody, przez Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie. Skarżący domagał się usunięcia swoich danych, a Dyrektor ZDM tłumaczył konieczność działań w celu egzekwowania opłat za parkowanie. Prezes UODO uznał, że działania ZDM miały podstawę prawna i nie naruszały RODO.
Prezes UODO na podstawie art. 104 § 1 ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm., dalej jako: KPA), art. 7 ustawy z 10.5.2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1000 ze zm., dalej jako: OchrDanychU) oraz oraz art. 57 ust. 1 lit. a i f i art. 6 ust. 1 lit. c Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.Urz. UE L Nr 119 z 4.5.2016 r., s. 1, dalej jako: RODO) w decyzji z 9.8.2019 r. odmawiającej uwzględnienia skargi wypowiedział się w kwestii nieprawidłowości w procesie gromadzenia i przetwarzania danych osobowych w postaci wizerunku. Stan faktyczny W czerwcu 2018 r. do Urzędu Ochrony Danych Osobowych wpłynęła skarga Pana P.M. na nieprawidłowości w procesie przetwarzania jego danych osobowych przez Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie (dalej jako: ZDM). Miały one polegać na gromadzeniu i przetwarzaniu danych osobowych skarżącego w postaci jego wizerunku bez uprzedniego uzyskania zgody w tym zakresie. W uzasadnieniu skargi wskazano, że podczas wykonywania manewru parkowania pracownik ZDM zaczął robić zdjęcia skarżącemu zamiast pojazdowi, którym się poruszał. W ocenie Skarżącego doszło do naruszenia jego prawa do wizerunku przez pracowników ZDM — robili mu zdjęcia bez jego zgody. W związku z powyższym skarżący zwrócił się do Prezesa UODO o podjęcie działań mających na celu nakazanie usunięcia wszystkich jego danych osobowych, w szczególności wizerunku, pozyskanych przez pracowników ZDM w sposób bezprawny. Pismami z listopada 2018 r. Prezes UODO poinformował skarżącego oraz Dyrektora ZDM o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w sprawie oraz zwrócił się do Dyrektora o ustosunkowanie się do treści skargi i złożenie pisemnych wyjaśnień. W grudniu 2018 r. do UODO wpłynęło pismo Dyrektora ZDM, w którym wyjaśnił, że ZDM pobiera opłatę za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w warszawskiej strefie płatnego parkowania na podstawie ustawy z 21.3.1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U z 2018 r. poz. 2068 ze zm., dalej jako: DrPublU), w szczególności zwrócił uwagę na art. 13 ust. 1 pkt 1, art. 13b ust. 7, art. 13f ust. 1 i 2 DrPublU. Ponadto wskazał, że w celu realizacji postanowień umowy została podjęta uchwała Nr (...) Rady Miasta Stołecznego Warszawy z czerwca 2008 r. w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania, wysokości stawek opłaty za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie, wysokości opłaty dodatkowej oraz określania sposobu pobierania tych opłat (Dz.Urz. Woj. Maz. Nr 138 poz. 4868 ze zm.), która w załączniku Nr 2 w §4 ust. 1 stanowi, że kontrolę w zakresie zgodności postoju pojazdów samochodowych prowadzi zarządzający strefą płatnego parkowania niestrzeżonego. Realizacja uprawnień ZDM wymaga rejestracji przypadków postoju pojazdów bez widocznego w pojeździe dowodu wniesienia opłaty oraz sporządzenia dokumentacji umożliwiającej skuteczne pobranie opłaty dodatkowej, a także w dalszej kolejności — rozpatrywania reklamacji i odwołań. Dyrektor podkreślił, że dokumentacja fotograficzna wykonana przez kontrolerów ZDM jest istotnym elementem powyższego wymogu. Zarząd Dróg Miejskich dysponuje w celach dowodowych fotografiami przedstawiającymi pojazd samochodowy wraz z numerem rejestracyjnym, zbliżeniem przedniej szyby i deski rozdzielczej, na której powinien być wyłożony bilet kontrolny potwierdzający uiszczenie opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania niestrzeżonego. W przypadku zaś przetwarzania wizerunku skarżącego, to w trakcie wykonywania przez pracowników ZDM dokumentacji kontrolnej Skarżący znajdował się on pojeździe. W ocenie Dyrektora ZDM, skarżący był świadomy, że pracownicy przystępują do wykonywania zdjęć, gdyż uprzedzili go o konieczności udokumentowania postoju w strefie płatnego parkowania, a pomimo to nie opuścił on pojazdu. Pracownicy byli zobowiązani do zebrania materiału dowodowego w celu zrealizowania ustawowego obowiązku polegającego na wyegzekwowaniu opłaty dodatkowej za nieopłacone parkowanie pojazdu samochodowego, która stanowi zobowiązanie publiczno-prawne. Skarżący w piśmie z czerwca 2018 r. skierowanym do Dyrektora ZDM zwrócił się o usunięcie jego danych osobowych zebranych w związku z powyższym zdarzeniem. W odpowiedzi Dyrektor ZDM wyżej opisanych przepisach. Rozstrzygnięcie Prezesa UODO Zdaniem Prezesa UODO z materiału dowodowego zebranego w przedmiotowej sprawie wynika, że w trakcie wykonywania przez pracowników ZDM czynności polegających na weryfikacji spełnienia przez Skarżącego obowiązku ponoszenia opłat za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w tzw. strefie płatnego parkowania niestrzeżonego, utrwalono na zdjęciach pojazd, a także wizerunek skarżącego. W ocenie skarżącego przetwarzanie jego danych osobowych w postaci wizerunku w związku ze zdarzeniem z czerwca 2018 r. jest bezprawne, wobec czego żąda ich usunięcia z akt postępowania ZDM. W odpowiedzi Dyrektor ZDM wskazał, że kontrolerzy zobowiązani są do zebrania materiału dowodowego przez wykonanie fotografii, zawierających widok pojazdu pozwalający go zidentyfikować po numerze rejestracyjnym oraz określić miejsce, w którym się znajdował w celu zrealizowania ustawowego obowiązku polegającego na wyegzekwowaniu opłaty dodatkowej za nieopłacone parkowanie pojazdu samochodowego, która stanowi zobowiązanie publiczno-prawne. W niniejszej sprawie ZDM dysponuje fotografiami przedstawiającymi pojazd samochodowy wraz z numerem rejestracyjnym, zbliżeniem przedniej szyby i deski rozdzielczej. Na niektórych zdjęciach widoczny jest także fragment sylwetki skarżącego, a na jednym z nich nieznaczna część jego twarzy, gdyż została zasłonięta telefonem komórkowym. Zgodnie z art. 6 ust. 1 RODO dla legalności procesu przetwarzania danych osobowych nie zawsze wymagana jest zgoda osoby, której dane dotyczą, co wynika z wymienionych w tym przepisie przesłanek legalizujących ten proces. w art. 6 ust. 1 ww. rozporządzenia, niż zgoda osoby, której dane dotyczą. Prezes UODO wskazał, że w przedmiotowej sprawie na uwadze należy mieć treść art. 6 ust. 1 lit. c RODO, w myśl którego przetwarzanie danych jest dopuszczalne, gdy jest to niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze. W tym zakresie RODO odsyła do przepisów regulujących w sposób szczegółowy działalność określonych podmiotów i instytucji. W omawianej sprawie zastosowanie ma obowiązek uiszczania opłat za korzystanie z dróg publicznych określony został w art. 13 ust. 1 pkt 1 DrPublU. Zgodnie z nim korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. Strefę taką może ustalić rada gminy (rada miasta) uchwalając jednocześnie wysokość stawek ww. opłat oraz określić sposób ich pobierania (art.13b ust. 3 i ust. 4 pkt 1 i 3 DrPublU). W przypadku nieuiszczenia opłaty za parkowanie pojazdu samochodowego w takiej strefie pobiera się opłatę dodatkową, której wysokość oraz sposób pobierania również określa rada gminy (rada miasta). W niniejszej sprawie Rada Miasta Stołecznego Warszawy podjęła Uchwałę Nr [...] z czerwca 2008 r. w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania. Opłatę zarówno za parkowanie w strefie płatnego parkowania, jak i opłatę dodatkową za nieuiszczenie takiej opłaty pobiera zarząd drogi, a w przypadku jego braku – zarządca drogi (art. 13b ust. 7 i art.13f ust. 3 DrPublU). Prezes UODO wskazał ponadto, że nad ZDM nadzór sprawuje Prezydent m.st. Warszawy. Zarząd Dróg Miejskich jest zarządem drogi, przy pomocy którego Prezydent m.st. Warszawy wykonuje swoje obowiązki, jako zarządca dróg publicznych krajowych z określonymi wyjątkami. Do zadań ZDM należy w szczególności realizacja zadań w zakresie poboru opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych i drogach gminnych w strefie płatnego parkowania niestrzeżonego, w tym wykonywanie kontroli uiszczania opłat za parkowanie oraz pobieranie opłat dodatkowych. Sposób pobierania opłaty dodatkowej określony został w § 4 regulaminu funkcjonowania strefy płatnego parkowania niestrzeżonego (załącznik Nr 2 do uchwały Nr [...] Rady m.st. Warszawy z czerwca 2008 r.). W przepisie tym uregulowano także postępowanie reklamacyjne i odwoławcze, w przypadku kwestionowania zasadności wystawienia dokumentu opłaty dodatkowej. Stwierdzono, że sporządzenie dokumentacji fotograficznej przez kontrolerów ZDM nie wynika wprost z wymogu prawnego, a jedynie — jak wskazał Dyrektor ZDM — z praktyki. Jednakże uznać należy, że zgromadzenie dowodów w sposób rzetelny i zupełny pozwala na przeprowadzenie miarodajnej oceny, czy zrealizowany został ustawowy obowiązek uiszczenia opłaty za postój pojazdu samochodowego w strefie płatnego parkowania niestrzeżonego. Dokumentacja fotograficzna nie pozostawia wątpliwości co do okoliczności związanych z zaparkowaniem przedmiotowego pojazdu. W związku z tym ma ona istotne znaczenie dla ustalenia rzeczywistego przebiegu zdarzenia, a także dla ewentualnego dalszego postępowania reklamacyjnego bądź postępowania odwoławczego. Ponadto Prezes UODO podkreślił, że pracownicy ZDM dokumentując zdarzenie za pomocą fotografii, która podlegała zaliczeniu na poczet materiału dowodowego, działali w ramach przyznanego uprawnienia do kontroli uiszczania opłat za parkowanie oraz pobieranie opłat dodatkowych. Sporządzenie przez kontrolerów zdjęć dokumentujących postój pojazdu bez dowodu uiszczenia opłaty za parkowanie oraz utrwalenie na nich oprócz numeru rejestracyjnego deski rozdzielczej samochodu, a także fragmentu sylwetki i niewielkiej części twarzy Skarżącego, pozostającego w pojeździe, służyło ogólnie realizacji ustawowego obowiązku. Na marginesie powyższych rozważań należy wskazać, że Prezes Urzędu nie jest uprawniony do dokonania oceny, czy opłata za postój pojazdu nastąpiła w odpowiednim czasie, czy z opóźnieniem i z jakich powodów. Rozstrzygnięcie tej kwestii podlega odrębnym procedurom określonym w przepisach regulujących postępowanie reklamacyjne i odwoławcze. Wobec czego załączenie przez Skarżącego do akt sprawy biletu kontrolnego potwierdzającego uiszczenie opłaty za postój pojazdu nie ma znaczenia dla niniejszego postępowania. Prezes UODO ocenił, że nie doszło do naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych, gdyż przetwarzanie danych osobowych skarżącego przez ZDM, reprezentowany przez Dyrektora, znajduje oparcie w art. 6 ust. 1 lit. c RODO z uwagi niezbędność ich przetwarzania dla realizacji uprawnień wynikających z przepisów ustawy o drogach publicznych oraz przywołanych uchwał Rady Miasta Stołecznego Warszawy. Decyzja Prezesa UODO z 9.8.2019 r., ZSOŚS.440.25.2019. ZSOŚS.440.25.2019
Prezes UODO stwierdził, że przetwarzanie danych osobowych w postaci wizerunku przez Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie było zgodne z przepisami prawa, a kontrolerzy działali w ramach uprawnień do kontroli opłat za parkowanie. Decyzja Prezesa UODO została podjęta dnia 9 sierpnia 2019 r. w sprawie ZSOŚS.440.25.2019.