Decyzja zatwierdzająca projekt budowlany zamienny jest decyzją zależną

Decyzja zatwierdzająca projekt budowlany zamienny, wydana na podstawie art. 51 ust. 4 PrBud jest decyzją zależną od decyzji nakazującej przedłożenie takiego projektu budowlanego na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 3 PrBud. Sprawa dotyczyła zmiany sposobu użytkowania lokali w budynku, co skutkowało koniecznością sporządzenia projektu budowlanego zamiennego. Po zaskarżeniu decyzji, WSA w Warszawie utrzymał ją w mocy, argumentując, że decyzje te są logicznie ze sobą związane.

Tematyka: decyzja zatwierdzająca, projekt budowlany zamienny, zależność decyzji, zmiana sposobu użytkowania lokali, WSA Warszawa, VII SA/Wa 702/19

Decyzja zatwierdzająca projekt budowlany zamienny, wydana na podstawie art. 51 ust. 4 PrBud jest decyzją zależną od decyzji nakazującej przedłożenie takiego projektu budowlanego na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 3 PrBud. Sprawa dotyczyła zmiany sposobu użytkowania lokali w budynku, co skutkowało koniecznością sporządzenia projektu budowlanego zamiennego. Po zaskarżeniu decyzji, WSA w Warszawie utrzymał ją w mocy, argumentując, że decyzje te są logicznie ze sobą związane.

 

Decyzja zatwierdzająca projekt budowlany zamienny, wydana na podstawie art. 51 ust. 4 PrBud jest decyzją
zależną od decyzji nakazującej przedłożenie takiego projektu budowlanego na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 3
PrBud. Skoro stwierdzono nieważność pierwszej decyzji, w obrocie prawnym nie może funkcjonować druga
decyzja. Tak przyjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 4.10.2019 r. (VII SA/Wa
702/19).
Stan faktyczny
Sprawa, w której orzekał WSA w Warszawie ma znacznie bardziej skomplikowany stan faktyczny i prawny niż
wynikałoby to ze wskazanej powyżej tezy orzeczenia. Kluczową dla sprawy kwestią okazała się jednakże kwestia
zależności decyzji dotyczących projektu budowlanego zamiennego.
Inwestor zrealizował – na podstawie prawomocnego pozwolenia na budowę – swoje zamierzenie budowlane
i uzyskał pozwolenie na użytkowanie budynku, w którym na dwóch kondygnacjach miały znajdować się lokale
mieszkalne, a na poddaszu lokale użytkowe. Organ nadzoru budowlanego, prowadząc z urzędu kontrolę dotyczącą
sposobu korzystania z lokali znajdujących się w budynku uznał, że inwestor podjął działania zmierzające do zmiany
sposobu użytkowania lokali, tj. z lokali użytkowanych na lokale mieszkalne. Stwierdził w związku z tym niezgodność
pomiędzy sposobem korzystania z lokali a treścią pozwolenia na budowę. W związku z tym na podstawie przepisu
art. 51 ust. 1 pkt 3 PrBud organ nadzoru budowlanego zobowiązał inwestora do przedłożenia projektu budowlanego
zamiennego. Przywołany przepis stanowi, że w przypadku istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu
budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę organ nadzoru budowlanego nakłada, określając termin
wykonania, obowiązek sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego, uwzględniającego zmiany
wynikające z dotychczas wykonanych robót budowlanych oraz - w razie potrzeby - wykonania określonych czynności
lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem;
przepisy dotyczące projektu budowlanego stosuje się odpowiednio do zakresu tych zmian.
Decyzje
Dążąc do zalegalizowania nowego sposobu korzystania z lokali w budynku, inwestor oczywiście sporządził projekt
budowlany zamienny i przedłożył go do organu I instancji, który z kolei projekt zatwierdził. Tym sposobom inwestor,
już po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie budynku z lokalami mieszkalnymi i użytkowanymi, uzyskał zmianę
pozwolenia na budowę, na podstawie którego mógł zrealizować budynek z lokalami wyłącznie mieszkalnymi na
trzech poziomach.
W tle sporu pozostaje kwestia zgodności inwestycji z zapisami miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego, dotyczącymi ilości kondygnacji z lokalami mieszkalnymi i definicji kondygnacji oraz poddasza
użytkowego.
Z rozstrzygnięciem organu nadzoru budowlanego nie zgodził się właściciel sąsiedniej nieruchomości, który wniósł
o stwierdzenie nieważności obu decyzji, tj. decyzji nakazującej przedłożenie projektu budowlanego zamiennego oraz
decyzji zatwierdzającej przedłożony projekt budowlany zamienny. Nadmienić należy, że organ nadzoru budowlanego
nie doręczył omawianych decyzji żadnej z osób, które powinny być, poza inwestorem, uznane za strony
postępowania.
W wyniku rozpoznania wniosku skierowanego do organu wyższego stopnia, doszło do stwierdzenia nieważności
zarówno decyzji nakazującej sporządzenie i przedłożenie projektu budowlanego zamiennego, jak i decyzji
zatwierdzającej projekt budowlany zamienny – z uwagi na rażące naruszenie prawa (art. 156 § 1 pkt 2 KPA).
Pierwsza z tych decyzji stała się ostateczna, natomiast druga decyzja została zaskarżona przez inwestora
odwołaniem, skierowanym do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Organ odwoławczy utrzymał w mocy
zaskarżoną decyzją, a sprawa – na skutek skargi inwestora – została dalej rozstrzygnięta przez Wojewódzki Sąd
Administracyjny w Warszawie.
Wyrok Sądu
Wyrokiem z 4.10.2019 r. (VII SA 702/19) WSA w Warszawie skargę inwestora oddalił, skupiając się w uzasadnieniu
ustnym wyroku przede wszystkim na tym, że decyzja zatwierdzająca projekt budowlany zamienny jest decyzją
zależną od decyzji nakazującej przedłożenie projektu budowlanego zamiennego. Skoro decyzja zobowiązująca
inwestora do przedłożenia projektu budowlanego zamiennego została wyeliminowana z obrotu prawnego poprzez



stwierdzenie jej nieważności, to w obrocie prawnym nie może funkcjonować decyzja będąca konsekwencją
nałożonego zobowiązania, które w świetle przepisów prawa nigdy nie istniało. Sąd wskazał, że decyzje te pozostają
ze sobą po prostu w logicznym związku.
Jako argument na marginesie Sąd wskazał także, że projekt budowlany zamienny dotyczy inwestycji, która
sprzeczna jest z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Rozstrzygnięcie WSA w Warszawie opiera się na znanej już w doktrynie i orzecznictwie koncepcji zależności decyzji.
W uchwale siódemkowej NSA z 13.11.2012 r. (I OPS 2/12) przyjęto, że stwierdzenie nieważności decyzji, na
podstawie której została wydana inna, przedmiotowo zależna decyzja, nie może stanowić podstawy do wznowienia
postępowania zakończonego tą zależną decyzją na podstawie art. 145 § 1 pkt 8 KPA. W takiej sytuacji możliwe jest
natomiast stwierdzenie nieważności decyzji zależnej, zgodnie z art. 156 § 1 pkt 2 KPA, jako wydanej z rażącym
naruszeniem prawa (por. także wyrok NSA z 19.4.2011 r., (II OSK 422/10)).
Wyrok jest oczywiście słuszny. Wynika z niego w sposób jednoznaczny to w jaki sposób należy rozumieć zależność
decyzji dotyczących inwestycji budowlanych, w szczególności gdy chodzi o postępowanie o stwierdzenie
nieważności decyzji. Należy jednakże mieć na uwadze, że w sprawie doszło także do sprzecznego z przepisami
prawa wydania decyzji na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 3 PrBud po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie. Zmiana
treści pozwolenia na budowę w tym trybie nie jest już dopuszczalna, skoro proces budowlany został zakończony,
a o legalnym sposobie korzystania z budynku przesądziło pozwolenia na użytkowanie. Działanie organu nadzoru
budowlanego było działaniem na korzyść inwestora, jednakże nie miało ono oparcia w przepisach prawa.


Wyrok i uzasadnienie nie zostały jeszcze opublikowane.

Wyrok WSA w Warszawie z 4.10.2019 r., VII SA/Wa 702/19







 

Wyrok WSA w Warszawie z 4.10.2019 r. (VII SA/Wa 702/19) dotyczył decyzji zatwierdzającej projekt budowlany zamienny, która okazała się zależna od decyzji nakazującej przedłożenie takiego projektu. Sąd uznał, że nieważność pierwszej decyzji uniemożliwia funkcjonowanie drugiej. Wyrok ten wpisuje się w koncepcję zależności decyzji w orzecznictwie.