Możliwość wydawania decyzji w czasie stanu epidemii COVID-19
Czy w czasie epidemii koronawirusa dopuszczalne jest wydawanie decyzji o każdej treści? Czy tylko decyzje pozytywne? Artykuł omawia zagadnienie możliwości wydawania decyzji w okresie stanu epidemii COVID-19, analizując interpretację przepisów i ich konsekwencje. Kluczowym elementem jest rozważenie pojęcia 'decyzji z urzędu' oraz wprowadzone zmiany w ustawie KoronawirusU.
Tematyka: decyzje, epidemia, COVID-19, KoronawirusU, wydawanie decyzji, stan epidemii, interpretacja przepisów
Czy w czasie epidemii koronawirusa dopuszczalne jest wydawanie decyzji o każdej treści? Czy tylko decyzje pozytywne? Artykuł omawia zagadnienie możliwości wydawania decyzji w okresie stanu epidemii COVID-19, analizując interpretację przepisów i ich konsekwencje. Kluczowym elementem jest rozważenie pojęcia 'decyzji z urzędu' oraz wprowadzone zmiany w ustawie KoronawirusU.
Czy w czasie epidemii koronawirusa dopuszczalne jest wydawanie decyzji o każdej treści? Czy tylko decyzje pozytywne? Sens regulacji art. 15zzs ust. 1 KoronawirusU dotyczącej pouczeń od decyzji podważa (komplikuje) przepis art. 15zzs ust. 9 KoronawirusU, który stanowi, że w okresie, o którym mowa w ust. 1, organ lub podmiot może z urzędu wydać odpowiednio decyzję w całości uwzględniającą żądanie strony lub uczestnika postępowania, zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, wyrazić stanowisko albo wydać interpretację indywidualną. Kluczowe znaczenie w tym przepisie ma słowo „z urzędu”. Intencją ustawodawcy jest zdecydowanie ograniczenie wydawania decyzji niekorzystnych dla stron, które najczęściej są wynikiem postępowań wszczynanych z urzędu (m.in. postępowania o wymierzenia różnego rodzaju kar administracyjnych). Przyjąć także należy, że „decyzja z urzędu” to decyzja wydana w postępowaniu wszczynanym z urzędu. Jeśli chodzi o postępowania wnioskowe, to literalnie wykładając przepis należałoby przyjąć, że nie ma ograniczeń w wydawaniu decyzji określonej treści. Organ może wydawać decyzje zarówno pozytywne, jak i negatywne. Inne rozumienie przepisu wskazywałoby, że organ może wydać jedynie decyzje pozytywne dla strony (wnioskodawcy, adresata decyzji), o ile postępowanie toczy się z urzędu. Nie wydaje się jednakże, by taka była intencja przepisu chociażby z tego względu, że pozytywne dla strony decyzje wydawane z urzędu to rzadkie przypadki (chyba, że inaczej należałoby rozumieć pojęcie „decyzja z urzędu” niż w sposób, jak wyżej wskazano). Uzasadnienie do ZmKoronawirusU20 w omawianym zakresie jest lakoniczne. Podsumowując powyższe: najbardziej racjonalnym jest przyjęcie, że możliwe jest wydawania jedynie decyzji pozytywnych dla adresata decyzji (najczęściej wnioskodawcy). Pamiętać jednakże należy, że negatywne konsekwencje wynikające dla strony z decyzji nie powstaną od razu z uwagi na regulacje KoronawirusU dotyczące biegu terminów procesowych (chyba, że byłaby to decyzja z rygorem natychmiastowej wykonalności, ale czy taką można obecnie wydać?). Jakie będą konsekwencje wydania obecnie decyzji negatywnej jako decyzji z urzędu w rozumieniu przepisu art. 15zzs ust. 9 KoronawirusU? Czy decyzja taka nie wejdzie w ogóle do obrotu prawnego? Nie byłoby racjonalne przyjęcie, że jedynie nie rozpocznie bieg termin zaskarżenia decyzji, skoro dwa różne skutki prawne czynności procesowych (czyli także decyzji) ustawodawca przewidział w art. 15zzs ust. 1 i 9 KoronawirusU. Skutku prawnego naruszenia przepisu art. 15zzs ust. 9 KoronawirusU ustawodawca odrębnie nie wskazał. Uzasadnione będzie zatem przyjęcie, że wydanie decyzji wbrew treści tego przepisu stanowić będzie wydanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa, co dalej może stanowić podstawę domagania się stwierdzenia nieważności decyzji (art. 156 § 1 pkt 2) KPA). Dokonując próby pogodzenia treści ust. 1 i ust. 9 art. 15zzs KoronawirusU, należy chyba przyjąć, że ust. 1 dotyczy wszystkich terminów, w tym terminów na złożenia odwołania, z zastrzeżeniem uregulowania ust. 9. Jeśli ust. 9 rozumieć ten sposób, że organ w czasie stanu epidemii COVID-19 (COVID?) nie może wydawać decyzji innych niż tam wskazane, to wiadomo, że ust. 1 omawianego przepisu w ogóle nie znajdzie zastosowania do decyzji dla strony negatywnych. Ust. 1 odnosiłby się zatem zasadniczo do innych terminów niż termin na złożenie odwołania. Bardziej słusznym jest jednakże przyjęcie, że termin na złożenie odwołania ulega zawieszeniu (art. 15zzs ust. 1 KoronawirusU) przy wydaniu decyzji pozytywnej dla jej adresata (art. 15zzs ust. 9 KoronawirusU), ale negatywnej z punktu widzenia innej strony postępowania (na przykład w postępowaniach o wydanie decyzji o warunkach zabudowy). I jeszcze jedna kwestia: czy regulację z art. 15zzs ust. 1 i 9 KoronawirusU należy rozumieć w ten sposób, że od 31.3.2020 r. do odwołania stanu epidemii COVID-19 nie jest możliwe wydawanie decyzji sankcyjnych? Zmiany w KoronawirusU 8.4.2020 r. Sejm przegłosował ustawę o rządowym projekcie ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (druk nr 330) oraz o poselskim projekcie ustawy o utworzeniu prawdziwej Tarczy antykryzysowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 324), w której przewidziano także zmiany w art. 15zzs KoronawirusU, m.in. w zakresie jego ust. 9: Nowelizacja wprowadzi ust. 3a o treści: „Wstrzymanie i zawieszenie biegu terminów, o których mowa w ust. 1, nie dotyczy kontroli i inspekcji oraz postępowań administracyjnych, prowadzonych na podstawie przepisów ustawy z 6.9.2001 r. – Prawa farmaceutycznego (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 499 ze zm.) i przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii, jeżeli nieprowadzenie czynności kontrolnych lub inspekcyjnych oraz niewydanie decyzji mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzi lub zwierząt albo poważną szkodę dla interesu społecznego”. Ustęp 9 otrzyma brzmienie: „W okresie, o którym mowa w ust. 1, organ lub podmiot może wydać odpowiednio decyzję w całości uwzględniającą żądanie strony lub uczestnika postępowania, zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, wyrazić stanowisko albo wydać interpretację indywidualną lub decyzję w sprawach, o których mowa w ust. 3a”. Ten przepis nie zawiera już kłopotliwego sformułowania „z urzędu.” Podsumowanie Dużo niejasności pojawia się na tle przepisu art. 15zzs ust. 9 KoronawirusU co do tego jaką decyzję organ może wydać w okresie stanu epidemii. Stąd część uwag wskazanych w nius.ie ma charakter pytań bez odpowiedzi.
Dużo niejasności pojawia się na tle przepisu art. 15zzs ust. 9 KoronawirusU co do tego jaką decyzję organ może wydać w okresie stanu epidemii. Artykuł porusza szereg wątpliwości i kwestii interpretacyjnych dotyczących wydawania decyzji w kontekście pandemii COVID-19.