Przesłanki dopuszczalności skargi administracyjnej

Wniesienie skargi administracyjnej przed doręczeniem skarżącemu decyzji podlegającej zaskarżeniu jest niedopuszczalne i prowadzi do odrzucenia skargi. Publikacja omawia postępowanie w przypadku skargi administracyjnej oraz analizuje przepisy regulujące ten proces. Przykładem jest sytuacja, w której Skarżący złożył skargę przed otrzymaniem decyzji odwoławczej, co spowodowało odrzucenie skargi na podstawie przepisów prawa administracyjnego.

Tematyka: skarga administracyjna, Naczelny Sąd Administracyjny, Postępowanie administracyjne, doręczenie decyzji, przedwczesność skargi, odrzucenie skargi, prawo administracyjne

Wniesienie skargi administracyjnej przed doręczeniem skarżącemu decyzji podlegającej zaskarżeniu jest -
w świetle regulacji zawartej w art. 53 § 1 PostAdmU - niedopuszczalne i prowadzi do odrzucenia skargi na
podstawie art. 58 § 1 pkt 6 PostAdmU - stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
Stan faktyczny rozpatrywanej sprawy dotyczy przyznania płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego na
rok 2017. Wobec wydania przez organy obu instancji (Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa oraz Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa)
decyzji administracyjnej o odmowie przyznania wyżej wskazanej płatności, Skarżący wystąpił ze skargą
administracyjną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, a następnie ze skargą
kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Skarga do sądu administracyjnego
Analiza stanu faktycznego rozpatrywanej sprawy prowadzi do wniosku, że Skarżący wniósł skargę administracyjną
do WSA w Gorzowie Wielkopolskim na decyzję organu drugiej instancji w dniu 21.8.2018 r. Natomiast, jak słusznie
zauważył WSA, z akt sprawy wynika, iż decyzja administracyjna organu odwoławczego została Skarżącemu
doręczona w dniu 22.8.2018 r. W praktyce oznacza to, że powyższa skarga została wniesiona przez Skarżącego
w dzień poprzedzający doręczenie mu zaskarżonej decyzji. W ocenie Sądu pierwszej instancji taka sytuacja
(wniesienie skargi przed doręczeniem skarżącemu decyzji podlegającej zaskarżeniu) jest - w świetle regulacji
zawartej w art. 53 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U.
z 2019 r. poz. 2325, ze zm., dalej: PostAdmU) - niedopuszczalna i prowadzi do odrzucenia skargi na
podstawie art. 58 § 1 pkt 6 PostAdmU.
Skarga do NSA
Skarżący reprezentowany przez pełnomocnika złożył skargę kasacyjną wnosząc o uchylenie zaskarżonego
postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji. Skarżący
zarzucił naruszenie m.in. prawa materialnego przez jego niewłaściwe zastosowanie (w formie negatywnej), tj.
niezastosowanie art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności poprzez pozbawienia
Skarżącego prawa do rzetelnego procesu sądowego i odrzucenie skargi jako przedwczesnej, a także przepisów
postępowania, tj. art. 58 § 1 pkt 6 PostAdmU w zw. z art. 53 § 1 PostAdmU, które mogły mieć istotny wpływ na wynik
sprawy, a mianowicie poprzez przyjęcie, że skarga była niedopuszczalna, albowiem wniesiono ją przed doręczeniem
stronie decyzji, w sytuacji gdy skarga była dopuszczalna, gdyż art. 53 § 1 PostAdmU wyznacza jedynie termin
końcowy na złożenie skargi.
Stanowisko NSA
W ocenie NSA ustosunkowanie się do zarzutów kasacyjnych podniesionych przez Skarżącego wymaga na wstępie
odniesienia się do odpowiednich regulacji prawnych. Jak słusznie podkreślił NSA, zgodnie z art. 53 § 1 i art. 54 § 1
PostAdmU skargę wnosi się do sądu administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność
lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi – w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia
skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie.
Następnie należy odnieść się do ustaleń faktycznych poczynionych w niniejszej sprawie. Z akt sprawy wynika
bowiem, co zostało podkreślone przez Sąd pierwszej instancji, że 21.8.2018 r. Skarżący wniósł skargę na decyzję
organu drugiej instancji, którą doręczono mu 22.8.2018 r., co potwierdza zwrotne potwierdzenie odbioru znajdujące
się w aktach administracyjnych. Bezsporna jest zatem okoliczność, że Skarżący skargę do sądu administracyjnego
skierował przed otrzymaniem decyzji organu odwoławczego, tj. Dyrektora Lubuskiego Oddziału Regionalnego
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Zielonej Górze.
Termin wniesienia skargi do sądu administracyjnego
Przedmiotem rozstrzygnięcia NSA w niniejszej sprawie jest zagadnienie wielokrotnie analizowane
w dotychczasowym orzecznictwie sądów administracyjnych, jakim jest „skuteczność skargi przedwczesnej”. Zgodnie
z utrwaloną linią orzeczniczą, wniesienie skargi, przed doręczeniem skarżącemu decyzji podlegającej
zaskarżeniu do sądu administracyjnego nie rodzi skutków prawnych (postanowienie NSA z 4.1.2013 r., I OZ
949/12,
, nr 920672).
Ponadto, stosownie do treści art. 53 § 1 PostAdmU skargę wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia
skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie, zatem przepis ten wymaga aby skarga została „wniesiona” w określonym

terminie, tzn. „od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie”. Tymczasem w przedmiotowej sprawie
skarga została wniesiona przed doręczeniem decyzji, a więc z naruszeniem terminu wynikającego z art. 53 § 1
PostAdmU. Taka skarga jako przedwczesna podlega odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 PostAdmU,
stosownie do którego sąd odrzuca skargę, jeżeli z innych przyczyn wniesienie skargi jest niedopuszczalne.
Skarga przedwczesna - niedopuszczalna
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sąd pierwszej instancji słusznie uznał wniesioną przez Stronę skargę
za przedwczesną, a tym samym niedopuszczalną w rozumieniu art. 58 § 1 pkt 6 PostAdmU. Prawidłowo również -
w opinii NSA - wskazano Skarżącemu, że upłynął termin do skutecznego wniesienia skargi, mimo to ma on
możliwość wystąpienia do sądu z wnioskiem o przywrócenie terminu do jej wniesienia, na warunkach określonych
w art. 86 § 1 oraz art. 87 PostAdmU. Wobec powyższego NSA uznał zarzuty skargi kasacyjnej za
nieusprawiedliwione. Stąd, Naczelny Sąd Administracyjny działając w oparciu o art. 184 w związku z art. 182 § 1
PostAdmU oddalił skargę kasacyjną.
Stosownie do treści art. 110 § 1 KPA, który wskazuje skutki doręczenia decyzji administracyjnej, organ administracji
publicznej, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile kodeks nie stanowi
inaczej. Zatem, decyzja administracyjna wywołuje skutki prawne z chwilą wprowadzenia jej do obrotu prawnego
w drodze doręczenia lub ogłoszenia. Moment doręczenia decyzji stronie ma - jak podkreśla się w doktrynie - dwojakie
znaczenie dla dalszego przebiegu postępowania administracyjnego. Po pierwsze, z tą chwilą decyzja zaczyna
wiązać organ, który ją wydał i jednocześnie dopiero od tego momentu może zostać zaskarżona we właściwy sposób.
Stąd, przedwczesność środka zaskarżenia należy odnosić do daty wejścia decyzji do obrotu prawnego. Ta data
otwiera bowiem termin wniesienia skargi. W analizowanym rozstrzygnięciu NSA podzielił stanowisko prezentowane
w dotychczasowym orzecznictwie, zgodnie z którym dla skuteczności wniesionego środka zaskarżenia kluczowe jest
aby zaskarżany akt administracyjny wszedł do obrotu prawnego i jednocześnie znalazł się w posiadaniu podmiotu
uprawnionego do złożenia środka zaskarżenia w momencie jego wnoszenia (wyrok NSA z 26.4.2016 r., I OSK
3095/15,
, nr 1469891).

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27.3.2019 r. I GSK 325/19

Wyrok NSA z 27.3.2019 r. I GSK 325/19

Naczelny Sąd Administracyjny uznał skargę za przedwczesną i niedopuszczalną, co potwierdził NSA. Działając zgodnie z przepisami prawa, NSA oddalił skargę kasacyjną. Decyzja administracyjna zaczyna wiązać organ od chwili jej doręczenia, co ma kluczowe znaczenie dla dalszego postępowania administracyjnego.