Milczenie podmiotu, do którego wpłyną wniosek o udzielenie informacji publicznej oznacza jego bezczynność

Podmiot, który odmawia udzielenia informacji publicznej musi uzasadnić swoje postępowanie, gdyż brak reakcji może skutkować nałożeniem grzywny przez sąd administracyjny. Artykuł przedstawia analizę przypadku, w którym podmiot zignorował wniosek o informacje publiczną, co doprowadziło do interwencji sądu. Przedstawiono argumentację sądową i konsekwencje prawne dla bezczynności podmiotu wobec żądań informacyjnych.

Tematyka: informacja publiczna, bezczynność, udostępnienie informacji, sąd administracyjny, Naczelny Sąd Administracyjny, tajemnica przedsiębiorstwa, skarga kasacyjna

Podmiot, który uznaje, że nie jest zobowiązany do udzielenia informacji publicznej powinien o tym
poinformować wnioskodawcę uzasadniając powody takiego rozstrzygnięcia. Brak odpowiedzi na wezwanie
do udzielenia informacji publicznej oznacza bezczynność, która może się wiązać z nałożeniem na ten
podmiot grzywny przez sąd administracyjny.
„A.” sp.j. zwróciła się do Szpitala Miejskiego w T. z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej w zakresie
umowy zawartej pomiędzy „B.” sp. z o.o. a Szpitalem Miejskim w T. dotyczącej odbioru i przechowywania zwłok.
Odpowiedź na wniosek, złożona po terminie określonym w art. 13 ust. 1 ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji
publicznej (t.j.: Dz.U. z 2019 r., poz. 1429 ze zm.; dalej jako: DostInfPubU), zawierała jedynie prośbę
o sprecyzowanie wniosku.
„A.” sp.j. wniosła skargę złożyła skargę na bezczynność Szpitala Miejskiego w T., ten jednak nie przekazał jej do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, mimo wymierzenia mu grzywny z uwagi na niewywiązanie się
z obowiązków wynikających z art. 54 § 2 ustawy z 30.8.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.).
Sąd I instancji po rozpoznaniu sprawę na podstawie odpisu skargi stwierdził bezczynność Szpitala Miejskiego w T.,
zobowiązał go do załatwienia wniosku skarżącej uznając, że bezczynność nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa
i wymierzył mu grzywnę w wysokości 1 tys. zł. Sąd za irrelewantne uznał twierdzenia, że Szpital nie znajduje się
w kręgu podmiotów zobowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, zaś wnioskodawczyni nie wykazała
interesu publicznego w udostępnieniu informacji, która stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa i nie podlega
udostępnieniu. W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, że jeśli podmiot stwierdza, iż nie jest zobowiązany do
udostępniania informacji publicznej powinien wydać rozstrzygnięcie, w którego uzasadnieniu przedstawi swoje
stanowisko, wskazując podstawę prawną i faktyczną odmowy udzielenia informacji publicznej. W rozpoznawanej
sprawie doszło do bezczynności Szpitala, gdyż w terminie przewidzianym w art. 13 ust. 1 DostInfPubU, ani nie
udzielił wnioskodawczyni żądanych przez nią informacji, ani nie odmówił ich udostępnienia w przewidzianym prawem
trybie, co umożliwiłoby zaskarżenie rozstrzygnięcia i weryfikację stanowiska stron w toku postępowania
sądowoadministracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Szpitala Miejskiego w T. podkreślając, że prawo
dostępu do informacji publicznej zagwarantowane jest w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP. Każdy może się
zwrócić o udostępnienie informacji publicznej, przy czym wnioskodawca może nie wiedzieć, że żądana
informacja nie ma charakteru informacji publicznej lub podmiot, do którego się zwrócił nie jest zobowiązany
do jej udzielenia. Z charakteru prawa do informacji publicznej wynika, że podmiot, który nie jest zobowiązany
do udzielenia informacji powinien o tym powiadomić wnioskodawcę, ponieważ taka reakcja pozwala mu na
dalsze poszukiwanie informacji poprzez zwrócenie się do podmiotu właściwego. Natomiast ignorowanie
wniosku powoduje, że podmiot do którego zwrócił się wnioskodawca pozostaje w bezczynności
w przedmiocie udostępnienia informacji.
Jednocześnie Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że wbrew zarzutom skargi kasacyjnej, Sąd I instancji nie
przesądził, iż Szpital jest zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, czy też że informacje, których
domagano się we wniosku, nie podlegają ochronie jako tajemnica przedsiębiorcy. W zaskarżonym wyroku określono
jedynie obowiązki podmiotu, do którego wpłynął wniosek o udostępnienie informacji publicznej związane
z udzieleniem odpowiedzi na ten wniosek.
Wyrok NSA z 29.4.2020 r., I OSK 2843/19

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził bezczynność podmiotu w udzieleniu informacji publicznej i podkreślił konieczność informowania wnioskodawcy o braku obowiązku udzielenia informacji. Wyrok NSA stanowi istotną interpretację prawa do informacji publicznej i obowiązki podmiotu wobec wnioskodawcy.