Cofnięcie środka zaskarżenia uprawnieniem strony

Tematyka: Cofnięcie środka zaskarżenia, uprawnienie strony, organ odwoławczy, postępowanie administracyjne, Wojewódzki Sąd Administracyjny, Lublin, decyzja administracyjna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie stwierdził, że wydanie przez organ odwoławczy rozstrzygnięcia
w sprawie cofnięcia środka odwoławczego lub w związku z nim kończy postępowanie w sprawie, co oznacza
ostateczne załatwienie sprawy i możliwość weryfikacji rozstrzygnięcia jedynie w trybach nadzwyczajnych
postępowania. Dlatego też cofnięcia odwołania - będące uprawnienie strony postępowania - podlega kontroli
organu odwoławczego (wyrok z 4.12.2019 r. II SA/Lu 304/19,
).
Stan faktyczny sprawy
Wnioskodawczyni pismem wniesionym 8.3.2018 r. wystąpiła do Prezydenta Miasta (organ pierwszej instancji)
o ustalenie środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia. Do powyższego pisma załączyła wymagane prawem
załączniki, tj.: kartę informacyjną planowanego przedsięwzięcia wraz z jej zapisem na elektronicznym nośniku
danych, kopię mapy ewidencyjnej, mapę terenu w skali zapewniającej czytelność przedstawionych danych
z zaznaczonym przewidywanym obszarem, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie z zaznaczonym
przewidywanym obszarem, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie wraz z zapisem mapy w formie
elektronicznej, a także wypis z rejestru gruntów.
Prezydent Miasta, po dokonaniu analizy przedłożonych w sprawie dokumentów oraz po przeprowadzeniu oceny
planowanego przedsięwzięcia decyzją administracyjną stwierdził brak potrzeby przeprowadzania oceny
oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia.
Od powyższej decyzji złożono odwołanie w trybie przewidzianym w ustawie z 14.6.1960 r. - Kodeks postępowania
administracyjnego (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 256 ze zm., dalej: KPA), a następnie - pismem z 11.10.2018 r.
Odwołująca się oświadczyła, że wycofuje swoje odwołanie.
Cofnięcie odwołania prawem strony postępowania
Wobec powyższego Samorządowe Kolegium Odwoławcze (organ odwoławczy) decyzją administracyjną umorzyło
postępowanie odwoławcze. W motywach uzasadnienia tej decyzji podano, że zgodnie z art. 137 KPA, strona może
cofnąć odwołanie przed wydaniem decyzji przez organ odwoławczy, wniosek ten podlega jednak kontroli organu
odwoławczego, który ocenia, czy jego uwzględnienie nie prowadziłoby do utrzymania w mocy decyzji naruszającej
prawo lub interes społeczny. Zdaniem organu odwoławczego w tym przypadku cofnięcie odwołania przez Skarżącą
nie prowadzi do utrzymania w mocy decyzji niezgodnej z prawem. Nie uchybia bowiem regulacjom ustawy
z 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 283 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady
Ministrów z 9.11.2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (t.j.: Dz.U. z 2016
r. poz. 71 ze zm.), a także regulacjom proceduralnym wynikającym m.in. z KPA.
Skarga do WSA w Lublinie
W skardze do WSA w Lublinie Prokurator Okręgowy zarzucił decyzji SKO m.in. naruszenie przepisów postępowania
mające istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 137 KPA poprzez jego błędne zastosowanie
i nieuzasadnione przyjęcie, że zachodzą przesłanki do wyrażenia zgody na cofnięcie odwołania przez stronę,
podczas gdy zajęcie takiego stanowiska przez organ odwoławczy doprowadziło do utrzymania w mocy decyzji
organu pierwszej instancji naruszającej prawo i interes społeczny.
Zdaniem Prokuratora decyzja Prezydenta Miasta narusza co najmniej art. 8 § 2 KPA i wyrażoną w nim zasadę
konsekwencji w postępowaniu administracyjnym oraz związaną z nią zasadę pogłębiania zaufania obywateli do
organów administracji publicznej, zawartą w art. 8 § 1 KPA. W ocenie Skarżącego procedowanie przez organ
administracji w sprawach dotyczących ochrony środowiska z naruszeniem zasad przewidzianych w art. 8 § 1 i 2 KPA
godzi w interes społeczny sprowadzający się do prawa do rzetelnej i zgodnej ze stanem rzeczywistym informacji
o środowisku, a w tej konkretnej sprawie - o wpływie na środowisko planowanej inwestycji. Nierozpoznanie odwołania
strony i wszelkich podniesionych w nim zarzutów i zastrzeżeń, doprowadzi do pozostawienia w obrocie prawnym
decyzji, która jest sprzeczna z prawem oraz interesem społecznym.
Odpowiadając na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało swoje stanowisko i wniosło o jej
oddalenie.
Stanowisko WSA w Lublinie

W pierwszej kolejności WSA w Lublinie podkreślił, iż w świetle przepisów KPA jest oczywiste, że złożenie środka
odwoławczego od rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji jest prawem strony postępowania i tylko ona
decyduje, czy ze środka tego chce skorzystać, cofnięcie zatem już złożonego przez nią środka jest także jej
uprawnienie m. Równie oczywiste jest, co przecież nie uszło uwadze SKO, że stosownie do treści art. 137 KPA
cofnięcie odwołania podlega kontroli organu odwoławczego, który nie uwzględni cofnięcia odwołania, jeżeli
prowadziłoby to do utrzymania w mocy decyzji naruszającej prawo lub interes społeczny. Obowiązek poddania
ocenie cofnięcia odwołania wynika z przyjętego założenia, według którego wydanie przez organ odwoławczy
rozstrzygnięcia w sprawie cofnięcia środka odwoławczego lub w związku z nim kończy postępowanie
w sprawie, co oznacza ostateczne załatwienie sprawy i możliwość weryfikacji rozstrzygnięcia jedynie
w trybach nadzwyczajnych postępowania. Trafnie także zauważyło SKO, że z mocy przepisu art. 137 KPA tylko
organ odwoławczy ma prawo dokonania prawidłowości cofnięcia środka zaskarżenia i wydania stosownego
rozstrzygnięcia.
Wbrew przekonaniu Skarżącego dokonana przez organ odwoławczy analiza stanu faktycznego sprawy i wysunięty
na jej podstawie wniosek, że przepis ten nie został naruszony zasługuje w ocenie WSA w Lublinie na akceptację.
Z treści skargi sądzić należy, że wadliwości wspomnianej decyzji organu odwoławczego Skarżący upatruje w błędnej
ocenie podejmowanych czynności przez Prezydenta, który pierwotnie postanowieniem nałożył na inwestora
obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz sporządzenia raportu o oddziaływaniu
przedsięwzięcia na środowisko, następnie zaś kolejnym postanowieniem odstąpił od przeprowadzenia postępowania
w sprawie oceny oddziaływania na środowisko i decyzją stwierdził brak potrzeby przeprowadzenia postępowania
w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia. Ta właśnie konsekwencja działań
organu określana w skardze jako niekonsekwentna i naruszająca zasadę zaufania obywateli do państwa ma
stanowić o tym, że rozstrzygnięcie SKO pozostawia decyzję naruszającą prawo i interes społeczny.
Odnosząc się do tego wątku, WSA w Lublinie uznał, że należy zauważyć, iż kryterium interesu społecznego stanowi
wyrażenie niedookreślone i w zasadzie stanowi wyraz poszukiwania właściwych relacji między zasadą prawdy
materialnej i szybkości postępowania. Z pewnością wartościami, które mogą być w ten sposób kwalifikowane jest
ochrona życia i zdrowia mieszkańców. Nie można jednak zgodzić się z twierdzeniem Skarżącego, że o naruszeniu
interesu społecznego, sprowadzającego się - w ocenie Skarżącego - do prawa do rzetelnej i zgodnej ze stanem
rzeczywistym informacji o środowisku, ma świadczyć jedynie wspomniana wyżej niekonsekwencja organu pierwszej
instancji.
Nie budzi przy tym wątpliwości sądu rozstrzygającego, że sprawa będąca przedmiotem zaskarżonej decyzji została
przeanalizowana w oparciu o kompletny materiał dowodowy, zarówno przez organy współdziałające jak i organ
gminy właściwy do wydania decyzji środowiskowej. Ponadto w ocenie Sądu administracyjnego, zarówno organ
pierwszej instancji, jak i organ odwoławczy - SKO prawidłowo przyjęły, że skoro karta informacyjna przedsięwzięcia
jest podstawowym dowodem w sprawie i nie ma dowodów przeciwnych w tym względzie, to ogólnie sformułowane
uwagi, wątpliwości, czy obawy Skarżącego odnośnie przedsięwzięcia i jego oddziaływania na środowisko, polegające
przy tym w zasadzie na rzekomej niekonsekwencji organu w ocenie materiału dowodowego zgromadzonego
w sprawie, nie mogą skutecznie podważać zasadności stwierdzenia braku potrzeby przeprowadzenia oceny
oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko.
Umorzenie postępowania odwoławczego skutkiem cofnięcia odwołania
W efekcie WSA w Lublinie przyjął, iż bezpodstawny jest zarzut, jakoby uwzględnienie cofnięcia odwołania przez
Odwołującą się prowadziło do pozostawienia decyzji nie tylko niezgodnej z prawem, ale także z interesem
społecznym, jak uważa Prokurator Okręgowy. W tej sytuacji umorzenie postępowania odwoławczego było całkowicie
usprawiedliwione.
Z powyższych względów WSA w Lublinie działając na podstawie art. 151 ustawy z 30.8.2002 r. - Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U z 2019 r. poz. 2325) uznał, że skargę należało oddalić.

Komentarz
Analizowany wyrok WSA w Lublinie dotyczy uprawnienia strony postępowania administracyjnego do cofnięcia
złożonego przez nią w sprawie odwołania. W orzecznictwie sądów administracyjnych nie ma wątpliwości co do tego,
iż złożenie środka odwoławczego od rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji jest prawem strony postępowania i to
ona decyduje, czy ze środka tego chce skorzystać. Sądy stoją na stanowisku, zgodnie z którym cofnięcie złożonego
już przez stronę środka jest także jej uprawnieniem, a oświadczenie o cofnięciu środka zaskarżenia nie wymaga
zachowania szczególnej formy. Wystarcza, aby jasno wynikało z niego, że wolą odwołującego jest odstąpienie od
odwołania, czyli cofnięcie go, co jest równoznaczne z żądaniem umorzenia postępowania odwoławczego (wyrok NSA
z 4.7.2019 r. I OSK 1692/18,
).

Wyrok WSA w Lublinie z 4.12.2019 r., II SA/Lu 304/19

Analizowany wyrok WSA w Lublinie dotyczy uprawnienia strony postępowania administracyjnego do cofnięcia złożonego przez nią w sprawie odwołania. W orzecznictwie sądów administracyjnych nie ma wątpliwości co do tego, iż złożenie środka odwoławczego od rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji jest prawem strony postępowania i to ona decyduje, czy ze środka tego chce skorzystać.