Zwolnienie policjanta ze służby mimo uniewinnienia w postępowaniu o wykroczenie

Zwolnienie policjanta ze służby mimo uniewinnienia w postępowaniu o wykroczenie nie zależy od wyniku karnego. Decyzja oparta była na utracie zaufania do funkcjonariusza spowodowanej jego nieodpowiedzialnym zachowaniem, takim jak stawianie się do służby pod wpływem alkoholu i unikanie odpowiedzialności. Wartość moralna i dyscyplina w Policji są kluczowe dla utrzymania zaufania społecznego i dobrej reputacji formacji.

Tematyka: zwolnienie policjanta, postępowanie karnego, wykroczenie, utrata zaufania, funkcjonariusz Policji, dyscyplina, normy etyczne

Zwolnienie policjanta ze służby nie jest uzależnione od wyniku postępowania karnego, czy
wykroczeniowego, wystarczy utrata zaufania do funkcjonariusza na skutek niepodporządkowania się przez
niego poleceniu służbowemu – wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Stan faktyczny
Policjant K.P. stawił się w pracy na dyżur 26.12.2016 r. Po przeprowadzeniu badania alkomatem okazało się, że jest
pod wpływem alkoholu. Gdy dyżurny poinformował K.P., że w tej sytuacji zmuszony jest wdrożyć odpowiednią
procedurę oraz powiadomić Komendanta Komisariatu, ten oddalił się pozostawiając na parkingu samochód, którym
przyjechał do pracy. Dyżurny nie zdołał go zatrzymać, również skierowanie dodatkowych patroli do znalezienia K.P.
oraz wielokrotne próby skontaktowania się z nim przez 3 kolejne dni nie doprowadziły do jego zatrzymania.
Następnego dnia siostra K.P. dostarczyła zwolnienie lekarskie obejmujące dzień zdarzenia oraz poprzedni dzień.
W tych okolicznościach Komendant Wojewódzki Policji w K. rozkazem personalnym zwolnił K.P. ze służby w Policji
i nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 108 § 1 KPA. Policjant złożył odwołanie
wnosząc o zawieszenie postępowania w sprawie do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy odpowiedzialności
za wykroczenia z art. 87 § 1 KW i art. 70 § 2 KW, czyli wykroczenia polegające na prowadzeniu auta oraz podjęciu
czynności służbowych w stanie po użyciu alkoholu.
Komendant Główny Policji orzekł o utrzymaniu zaskarżonego rozkazu personalnego w mocy podkreślając, że nie ma
obowiązku weryfikowania zarzutów przedstawionych policjantowi w toku postępowania w sprawie o wykroczenie, czy
wykazania winy funkcjonariusza. Sam fakt stawienia się K.P. do służby pod wpływem alkoholu, samowolne
opuszczenie Komisariatu uniemożliwiające precyzyjne ustalenie stężenia alkoholu w jego organizmie, jak również
podejrzenie prowadzenia auta po użyciu alkoholu, zdaniem organu stanowią podstawę do stwierdzenia, że K.P. na
skutek swojego zachowania utracił przymiot nieskazitelności charakteru i nie powinien dalej pełnić służby w Policji.
Komendant Główny Policji stwierdził, że opisane zachowanie K.P. stanowi wyraz skrajnej nieodpowiedzialności,
a także świadczy o całkowitym lekceważeniu obowiązujących norm prawnych oraz społecznych, wpływa na
wiarygodność Policji i działa demoralizująco na innych funkcjonariuszy.
Stanowisko WSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę K.P. podkreślając, że brak świadectwa legalizacji
alkomatu użytego do badania skarżącego i zwolnienie skarżącego z tego powodu z odpowiedzialności za popełnienie
wykroczenia, nie może mieć w sprawie decydującego znaczenia w kontekście przesłanek określonych w art. 41 § 2
pkt 5 ustawy z 6.4.1990 r. o Policji (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 360 ze zm.; dalej jako: PolicjaU). Na mocy wskazanej
regulacji, policjanta można zwolnić ze służby gdy wymaga tego ważny interes służby. Wszyscy funkcjonariusze
stawiający się do służby na Komisariacie w B. 26.12.2016 r. zostali poddani badaniom na obecność alkoholu. Istotna
jest postawa jedynego funkcjonariusza z dodatnim wynikiem K.P. – policjanta z 9-letnim stażem, który nie
podporządkował się procedurom sprawdzającym, uniemożliwił weryfikację badania a następnie tłumaczył, że odczyt
mógł też zostać zafałszowany przez użycie przez niego płynu do płukania ust, wody kolońskiej lub preparatu
żołądkowego. W ocenie Sądu K.P. oddalając się z Komisariatu świadomie podjął decyzję o uniknięciu ewentualnej
odpowiedzialności za swoje czyny. Taka postawa sprzeniewierza się wartościom określonym w rocie ślubowania
i zasługuje na napiętnowanie w formacji powołanej do sprawowania bezpieczeństwa i ochrony porządku publicznego.
Oceny tej nie zmienia fakt późniejszego dostarczenia zwolnienia lekarskiego wystawionego z mocą wsteczną
i deklaracja podjęcia leczenia szpitalnego, stanowi to jedynie element przyjętej linii obrony.
W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że dotychczasowy przebieg służby skarżącego w Policji nie może zniwelować
zachowania sprzecznego z porządkiem prawnym. Policjantów obowiązują szczególnie rygorystyczne wymagania
w zakresie przestrzegania prawa i zasad etycznych, zaś negatywny wydźwięk tej sprawy podważa interes służby
i godzi w dobre imię Policji. Sprawne działanie tej formacji opiera się na zaufaniu społecznym, podbudowanym
szczególnymi wymogami, jakim musi sprostać każdy funkcjonariusz Policji. Są nimi w szczególności: niekaralność,
nieposzlakowana opinia, zdyscyplinowanie, praworządność, gotowość do przestrzegania ustanowionych standardów
etycznych oraz dbałość o honor, godność i dobre imię Policji. Odnosząc się do zarzutu nieuwzględnienia opinii
organizacji zakładowej związku zawodowego policjantów o przedwczesności zwolnienia ze służby stwierdzono, że
opinia taka nie jest wiążąca dla organu.
Stanowisko NSA

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną K.P. wyjaśniając, że szczególna rola Policji
i zhierarchizowana struktura wymaga od funkcjonariuszy szczególnej dyscypliny, a także bezwzględnego
przestrzegania prawa oraz innych norm i zasad obowiązujących w życiu społecznym, zwłaszcza, że wiele
przyznanych tej formacji prerogatyw łączy się z ingerowaniem w sferę wolności i praw obywatelskich.
Postawa K.P. w odniesieniu do opisanych zdarzeń odbiera mu rękojmię niezbędną do wykonywania
obowiązków funkcjonariusza Policji, ponieważ trudno sobie wyobrazić, aby osoba nierespektująca norm
prawnych i etycznych, mogła skutecznie pilnować przestrzegania przepisów prawa przez inne osoby.
W uzasadnieniu wyroku zaznaczono, że możliwość zwolnienia funkcjonariusza ze służby nie jest uzależniona
od zakończenia i wyniku podstępowania karnego czy o wykroczenie, bowiem to nie fakt popełnienia czynu
karalnego czy wykroczenia decyduje o wydaniu rozkazu personalnego, a ważny interes służby, tożsamy
z interesem społecznym, polegającym na konieczności niezwłocznego zapewnienia ciągłości wykonywania
zadań Policji, a także ochrony honoru, godności i dobrego imienia służby. Decydujące znaczenie dla utraty
zaufania wobec policjanta, w kontekście wskazanych wydarzeń, ma fakt oddalenia się przez niego wbrew
poleceniu i samo podejrzenie, że doszło do popełnienia wykroczenia i naruszenia zasad etyki.
Wyrok NSA z 4.8.2020 r., I OSK 4043/18

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził zwolnienie policjanta ze służby, niezależnie od uniewinnienia w postępowaniu o wykroczenie. Podkreślił, że funkcjonariusze muszą przestrzegać ściśle prawa i zasad etycznych, a ich postawa ma kluczowe znaczenie dla zaufania społecznego. Decyzja o zwolnieniu opierała się na ważnym interesie służby i konieczności zapewnienia ciągłości działań Policji.