Awans na stopień nauczyciela dyplomowanego

Tematyka: NSA, wyrok, nauczyciel dyplomowany, awans zawodowy, komisja kwalifikacyjna, dokumentacja, skarga kasacyjna, przepisy prawne, proces awansu

Wezwanie do uzupełnienia dokumentów nie może wkraczać w merytoryczne rozstrzygniecie komisji
kwalifikacyjnej, która to dopiero powinna ocenić, czy zebrane dokumenty pozwalają uznać, że dana osoba
spełnia przesłanki do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego- orzekł NSA (wyrok Naczelnego Sądu
Administracyjnego z 14.10.2020 r., I OSK 550/20,
).
Opis stanu faktycznego
W dniu 5.7.2018 r. do Kuratorium Oświaty (...) wpłynął wniosek B.D. o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na
stopień nauczyciela dyplomowanego. Pismem z 30.11.2018 r. (...) Kurator Oświaty wezwał stronę do uzupełnienia
braków formalnych wniosku w terminie 14 dni. Pismem z 10.12.2018 r. wnioskodawca zwrócił się z prośbą
o ponowną analizę dokumentacji, gdyż według zainteresowanego, złożony wniosek spełnia wszelkie wymogi
formalne. Pismem z 21.12.2018 r. (...) Kurator Oświaty poinformował zainteresowanego, że jego wniosek pozostawia
bez rozpatrzenia, ponieważ wniosek wraz z dokumentacją nie spełniał wymagań formalnych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z 17.10.2019 r., IV SAB/Wr 118/19 oddalił skargę B.D. na
bezczynność.
Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 14.10.2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi
kasacyjnej B.D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 17.10.2019 r., IV SAB/Wr
118/19 w sprawie ze skargi B.D. na bezczynność (...) Kuratora Oświaty (...) w przedmiocie nadania stopnia awansu
zawodowego uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi
Administracyjnemu we Wrocławiu.
Z uzasadnienia Sądu
W postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym prowadzonym na skutek wniesienia skargi kasacyjnej
obowiązuje generalna zasada ograniczonej kognicji tego sądu. Naczelny Sąd Administracyjny jako Sąd II instancji
rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, wyznaczonych przez przyjęte w niej podstawy, określające
zarówno rodzaj zarzucanego zaskarżonemu orzeczeniu naruszenia prawa, jak i jego zakres. Z urzędu bierze pod
rozwagę tylko nieważność postępowania, która nie miała miejsca w niniejszej sprawie.
Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego podstawami skargi kasacyjnej wymaga prawidłowego ich określenia
w skardze kasacyjnej. Oznacza to konieczność powołania konkretnych przepisów prawa, którym zdaniem
wnoszącego skargę kasacyjną Sąd uchybił, uzasadnienia ich naruszenia, a w razie zgłoszenia zarzutu naruszenia
prawa procesowego wykazania dodatkowo, że to wytknięte uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Skarga kasacyjna ma częściowo usprawiedliwione podstawy. Ponieważ skarga kasacyjna zawiera zarzuty zarówno
naruszenia prawa materialnego jak i przepisów postępowania w pierwszej kolejności należałoby się odnieść do
zarzutów określonych w art. 174 pkt 2 ustawy z 30.8.2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
(t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako PostAdmU), gdyż dopiero prawidłowo ustalony stan faktyczny,
powoduje, iż możliwa jest jego subsumcja pod odpowiednią normę prawną. W sprawie jednak, mając na uwadze
podniesione zarzuty Naczelny Sąd Administracyjny dokona łącznie oceny zaskarżonego wyroku, odnosząc się do
istoty postępowania kontrolowanego przez Sąd I instancji.
Wskazać należy, że skarżący kasacyjnie zarzuca WSA we Wrocławiu zarzut dotyczący błędnego uznania, że
zachodzi okoliczność pozwalająca organowi na wezwanie skarżącego do uzupełnienia wniosku o podjęcie
postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego. W tym zakresie skarga kasacyjna jest
zasadna, ponieważ jak wynika z wniosku skarżącego z 30.10.2018 r. wniósł on o wszczęcie postępowania
awansowego jako dyrektor szkoły, a zatem z powołaniem na art. 9e ust. 1 ustawy z 26.1.1982 r.- Karta Nauczyciela
(t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.; dalej jako: KartaNauczU). Przepis ten przewiduje, że dyrektor szkoły mający na
tym stanowisku nieprzerwany okres pracy wynoszący co najmniej 3 lata nie ma obowiązku odbywania stażu,
a wymienione okresy są równoważne z odbywaniem stażu. Osoba taka nie podlega również ocenie dorobku
zawodowego, ponieważ ocena ta ma dotyczyć przebiegu stażu, z odbywania którego są oni zwolnieni. Oznacza to,
że jednym z merytorycznych warunków oceny dyrektora placówki oświatowej w trybie wyznaczonym przez art. 9e
ust. 1 KartaNauczU jest spełnianie przez niego warunku okresu pracy na stanowisku. Ocena taka powinna być
jednak dokonywana na etapie prac komisji kwalifikacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień
nauczyciela dyplomowanego. W tym zakresie wezwanie do uzupełnienia dokumentów nie może wkraczać
w merytoryczne rozstrzygniecie komisji kwalifikacyjnej, która to dopiero powinna ocenić, czy zebrane dokumenty

pozwalają uznać, że dana osoba spełnia przesłanki do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego. Z kolei
analiza formalna wniosku, którą dokonał (...) Kurator Oświaty nie może wchodzić w merytoryczne rozstrzygnięcie co
do obliczenia na ile dana osoba posiada kwalifikacje do zastosowania wobec niej trybu określonego w art. 9e
KartaNauczU.
Nadto Sądowi I instancji umknęło, że skarżący konsekwentnie we wniosku z 30.10.2018 r., w pismach kierowanych
do organu oraz skardze wskazuje, że chce skorzystać z dobrodziejstwa art. 127 ustawy o finansowaniu zadań
oświatowych tj., aby postępowanie wobec niego było prowadzone na postawie dotychczasowych przepisów.
Oznacza to również, że zarówno ocena jego dorobku zawodowego, ale i tryb postępowania powinien odbywać się na
postawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 1.3.2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu
zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z 2013 r. poz. 393; dalej StAwansuNauczR). Tymczasem WSA we Wrocławiu
dokonał oceny działań (...) Kuratora Oświaty na podstawie obowiązującego rozporządzenia Ministra Edukacji
Narodowej z 26.7.2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z 2018 r. poz.
1574 ze zm.; dalej StAwansuNauczR), które nie obowiązywało w przypadku trybu wskazanego przez skarżącego
kasacyjne.
Sąd I instancji nie dostrzegając tych okoliczności, jak słusznie podniesiono w ostatnim zarzucie skargi kasacyjnej,
pominął podstawę żądania skarżącego kasacyjnie przez co nie wyjaśnił, dlaczego pominął argumentację zawartą
w skardze, koncentrując się w istocie na niespełnieniu przez niego warunków w zakresie nieprzerwanego pełnienia
funkcji dyrektora szkoły przez okres 3 lat.
Tak więc WSA we Wrocławiu ponownie rozpoznając sprawę weźmie pod uwagę szczegółowe ustalenia faktyczne
i dowody zebrane w sprawie i ponownie oceni działanie organu, w tym w szczególności prawidłowość zastosowania
wobec skarżącego kasacyjnie przepisów StAwansuNauczR oraz prawidłowość wezwania go do uzupełnienia
dokumentacji w zakresie wniosku awansowego.

Komentarz
Przepis art. 9e ust. 1 KartaNauczU stanowi, że dyrektor szkoły posiadający na tym stanowisku nieprzerwany okres
pracy wynoszący co najmniej 3 lata, a w przypadku nauczyciela posiadającego co najmniej stopień naukowy doktora
co najmniej 2 lata, oraz legitymujący się co najmniej bardzo dobrą oceną pracy, może złożyć wniosek o podjęcie
postępowania kwalifikacyjnego o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego po upływie 4 lat od dnia nadania
stopnia nauczyciela mianowanego, a w przypadku nauczyciela posiadającego co najmniej stopień naukowy doktora
po upływie 3 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego.
W analizowanym orzeczeniu NSA słusznie podkreślił, że jednym z merytorycznych warunków oceny dyrektora
placówki oświatowej w trybie wyznaczonym przez art. 9e ust. 1 KartaNauczU jest spełnianie przez niego warunku
okresu pracy na stanowisku. Ocena taka powinna być jednak dokonywana na etapie prac komisji kwalifikacyjnej dla
nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego. W tym zakresie wezwanie do
uzupełnienia dokumentów nie może wkraczać w merytoryczne rozstrzygniecie komisji kwalifikacyjnej, która to
dopiero powinna ocenić, czy zebrane dokumenty pozwalają uznać, że dana osoba spełnia przesłanki do uzyskania
stopnia nauczyciela dyplomowanego.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14.10.2020 r., I OSK 550/20

Wyrok NSA z 14.10.2020 r. dotyczący procedury awansu nauczyciela dyplomowanego podkreśla konieczność zgodności działań organów z przepisami prawa. NSA uznał, że wezwanie do uzupełnienia dokumentów nie może wpływać na merytoryczne decyzje komisji kwalifikacyjnej. Konkluzja wyroku wskazuje na istotę prawidłowego przebiegu procesu oceny kwalifikacji nauczycieli ubiegających się o awans.