Uprawnienie do wniesienia sprzeciwu od decyzji

Na gruncie art. 64a ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325) sprzeciw od decyzji wydanej na podstawie art. 138 § 2 KPA przysługuje tylko stronie postępowania administracyjnego, jeżeli jest ona niezadowolona z treści takiego rozstrzygnięcia. Kręgu uprawnionych nie rozszerza odpowiednie stosowanie do sprzeciwu przepisów o skardze, odnosi się ono bowiem jedynie do formalnych, a nie podmiotowych wymogów sprzeciwu - wynika z postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił sprzeciw Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa (dalej jako: Rzecznik) na decyzję Krajowego Sądu Dyscyplinarnego Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie. Sąd I instancji wyjaśnił, że organ administracji publicznej, który wydał decyzję w pierwszej instancji nie ma interesu prawnego we wniesieniu skargi do sądu administracyjnego na decyzję wydaną w tej sprawie przez organ II instancji. Rola organu I instancji kończy się z chwilą wydania rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej, bowiem wydając decyzję administracyjną nie czyni tego celem ochrony lub urzeczywistnienia własnego interesu prawnego, lecz celem realizacji ustawowych kompetencji, których wykonywanie podlega ocenie między innymi w ramach kontroli instancyjnej. Nie jest więc dopuszczalna sytuacja, aby Rzecznik w tej samej sprawie występował najpierw jako organ wydający decyzję merytoryczną, a następnie jako podmiot kwestionujący rozstrzygnięcie organu odwoławczego.

Tematyka: sprzeciw, decyzja, postępowanie administracyjne, NSA, KPA, legitymacja, skarga, PostAdmU, Rzecznik, sąd administracyjny

Na gruncie art. 64a ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U.
z 2019 r. poz. 2325; dalej jako: PostAdmU) sprzeciw od decyzji wydanej na podstawie art. 138 § 2 KPA
przysługuje tylko stronie postępowania administracyjnego, jeżeli jest ona niezadowolona z treści takiego
rozstrzygnięcia. Kręgu uprawnionych nie rozszerza odpowiednie stosowanie do sprzeciwu przepisów
o skardze, odnosi się ono bowiem jedynie do formalnych, a nie podmiotowych wymogów sprzeciwu – wynika
z postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił sprzeciw Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności
Zawodowej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa (dalej jako: Rzecznik) na decyzję Krajowego Sądu
Dyscyplinarnego Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej
w budownictwie. Sąd I instancji wyjaśnił, że organ administracji publicznej, który wydał decyzję w pierwszej instancji
nie ma interesu prawnego we wniesieniu skargi do sądu administracyjnego na decyzję wydaną w tej sprawie przez
organ II instancji. Rola organu I instancji kończy się z chwilą wydania rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej,
bowiem wydając decyzję administracyjną nie czyni tego celem ochrony lub urzeczywistnienia własnego interesu
prawnego, lecz celem realizacji ustawowych kompetencji, których wykonywanie podlega ocenie między innymi
w ramach kontroli instancyjnej. Nie jest więc dopuszczalna sytuacja, aby Rzecznik w tej samej sprawie występował
najpierw jako organ wydający decyzję merytoryczną, a następnie jako podmiot kwestionujący rozstrzygnięcie organu
odwoławczego.
W skardze kasacyjnej Rzecznik wskazał, że legitymacja do wniesienia sprzeciwu wynika z art. 26 pkt 2 ustawy
z 15.12.2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz.
1117). Na mocy tej regulacji Rzecznik składa odwołania od orzeczeń okręgowego sądu dyscyplinarnego w sprawach,
o których mowa w pkt 1, do Krajowego Sądu Dyscyplinarnego, a od orzeczeń Krajowego Sądu Dyscyplinarnego
składa odwołania do właściwego sądu apelacyjnego w zakresie odpowiedzialności dyscyplinarnej albo skargę do
sądu administracyjnego w zakresie odpowiedzialności zawodowej członków izb architektów oraz inżynierów
budownictwa.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną uznając, że zaskarżone orzeczenie, mimo błędnego
uzasadnienia odpowiada prawu. W uzasadnieniu postanowienia wyjaśniono, że zgodnie z art. 64a PostAdmU,
sprzeciw od decyzji, o której mowa w art. 138 § 2 KPA, może wnieść jedynie strona niezadowolona z decyzji,
przy czym chodzi tu o stronę w rozumieniu KPA. W ocenie NSA, ustawodawca w sposób zupełny uregulował
kwestię legitymacji do wniesienia sprzeciwu w art. 64a PostAdmU, czyli wskazał kto jest uprawniony do
korzystania z tej instytucji procesowej i w jakim zakresie, natomiast w odrębnej jednostce redakcyjnej - art.
64b PostAdmU, umieścił regulacje dotyczące odpowiedniego stosowania przepisów o skardze oraz
wymogów formalnych sprzeciwu. Biorąc pod uwagę treść art. 64a PostAdmU a także okoliczność, że
przepisy dotyczące sprzeciwu będącego szczególną instytucją prawną nie powinny podlegać wykładni
rozszerzającej przyjąć należy, że podmiotem uprawnionym do wniesienia sprzeciwu jest jedynie „strona
niezadowolona z decyzji".
Podmiotowego zakresu korzystania z tej instytucji nie zmienia treść art. 64b § 1 PostAdmU, który nakazuje
odpowiednie stosowanie do sprzeciwu przepisów o skardze, zatem nie zmienia tego zakresu treść art. 50 § 2
PostAdmU, który stanowi, że uprawnionym do wniesienia skargi jest także ten podmiot, któremu ustawy przyznają
prawo do wniesienia skargi. Odpowiednie stosowanie do sprzeciwu przepisów o skardze może zatem dotyczyć
wyłącznie jego wymogów formalnych, a nie podmiotowych. W rezultacie sprzeciw Rzecznika podlegał odrzuceniu,
ponieważ podmiot ten nie posiadał legitymacji do jego wniesienia, nie można go bowiem uznać za stronę
niezadowoloną z treści decyzji.
Postanowienie NSA z 19.11.2020 r., II GSK 1092/20

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną uznając, że zaskarżone orzeczenie, mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu. W uzasadnieniu postanowienia wyjaśniono, że zgodnie z art. 64a PostAdmU, sprzeciw od decyzji, o której mowa w art. 138 § 2 KPA, może wnieść jedynie strona niezadowolona z decyzji, przy czym chodzi tu o stronę w rozumieniu KPA. W ocenie NSA, ustawodawca w sposób zupełny uregulował kwestię legitymacji do wniesienia sprzeciwu w art. 64a PostAdmU, czyli wskazał kto jest uprawniony do korzystania z tej instytucji procesowej i w jakim zakresie, natomiast w odrębnej jednostce redakcyjnej - art. 64b PostAdmU, umieścił regulacje dotyczące odpowiedniego stosowania przepisów o skardze oraz wymogów formalnych sprzeciwu. Biorąc pod uwagę treść art. 64a PostAdmU a także okoliczność, że przepisy dotyczące sprzeciwu będącego szczególną instytucją prawną nie powinny podlegać wykładni rozszerzającej przyjąć należy, że podmiotem uprawnionym do wniesienia sprzeciwu jest jedynie „strona niezadowolona z decyzji". Podmiotowego zakresu korzystania z tej instytucji nie zmienia treść art. 64b § 1 PostAdmU, który nakazuje odpowiednie stosowanie do sprzeciwu przepisów o skardze, zatem nie zmienia tego zakresu treść art. 50 § 2 PostAdmU, który stanowi, że uprawnionym do wniesienia skargi jest także ten podmiot, któremu ustawy przyznają prawo do wniesienia skargi. Odpowiednie stosowanie do sprzeciwu przepisów o skardze może zatem dotyczyć wyłącznie jego wymogów formalnych, a nie podmiotowych. W rezultacie sprzeciw Rzecznika podlegał odrzuceniu, ponieważ podmiot ten nie posiadał legitymacji do jego wniesienia, nie można go bowiem uznać za stronę niezadowoloną z treści decyzji.