Wznowienie postępowanie na podstawie wyroku TSUE
W ramach podstawy wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego można powoływać się na wyrok TSUE, jednak tylko taki, który opublikowany został po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu krajowego. Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że sprawa zakończona prawomocnym wyrokiem z 18.12.2019 r. rozpoznawana była w granicach skargi kasacyjnej. Zatem w ramach podstawy wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego można powoływać się na zapadły wyrok TSUE, jednak tylko taki, który opublikowany został po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu krajowego.
Tematyka: wznowienie postępowania, wyrok TSUE, Naczelny Sąd Administracyjny, porządek prawny, jednolite stosowanie prawa
W ramach podstawy wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego można powoływać się na wyrok TSUE, jednak tylko taki, który opublikowany został po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu krajowego. Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że sprawa zakończona prawomocnym wyrokiem z 18.12.2019 r. rozpoznawana była w granicach skargi kasacyjnej. Zatem w ramach podstawy wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego można powoływać się na zapadły wyrok TSUE, jednak tylko taki, który opublikowany został po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu krajowego.
W ramach podstawy wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego można powoływać się na wyrok TSUE, jednak tylko taki, który opublikowany został po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu krajowego. Takie rozumienie przesłanki z art. 272 § 3 ustawy z 30.8.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325; dalej jako: PostAdmU) gwarantuje stabilność orzeczniczą oraz nie prowadzi do nieuzasadnionych prób podważania prawomocnych orzeczeń sądowych – uznał Naczelny Sąd Administracyjny. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 18.12.2019 r. oddalił skargę kasacyjną J.M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku dotyczącego podatku od towarów i usług. Podatniczka wniosła skargę o wznowienie postępowania powołując się na art. 272 § 3 PostAdmU i opublikowany 16.12.2019 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wyrok TSUE z 16.10.2019 r., C-189/18. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku poinformował Naczelny Sąd Administracyjny, że J.M. na tej samej podstawie wniosła o wznowienie postępowania przed organem podatkowym i żądanie to zostało uwzględnione. Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę o wznowienie postępowania. Jak wskazano, zgodnie z art. 272 § 3 PostAdmU, można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy potrzeba taka wynika z rozstrzygnięcia organu międzynarodowego działającego na podstawie umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską. Istotę tej podstawy wznowienia kształtuje treść owego rozstrzygnięcia i obowiązek zapewnienia mu mocy wiążącej w krajowym porządku prawnym. Może nią być orzeczenie TSUE, wydane w trybie pytania prejudycjalnego, nawet jeżeli to orzeczenie nie zostało doręczone stronie wnoszącej skargę o wznowienie postępowania (zob. uchwała NSA z 16.10.2017 r., I FPS 1/17). W takiej sytuacji, trzymiesięczny termin do wniesienia skargi zaczyna biec od dnia publikacji tego rozstrzygnięcia (zob. postanowienie NSA z 8.11.2013 r., II GSK 2031/13, orzeczenia.nsa.gov.pl). W uzasadnieniu postanowienie wyjaśniono, że wskazany przez skarżącą wyrok TSUE nie mógł stanowić przesłanki do wznowienia postępowania zakończonego orzeczeniem NSA wydanym 18.12.2019 r., bowiem wówczas ten wyrok TSUE istniał już w krajowym porządku prawnym. Sąd przypomniał, że orzecznictwo TSUE, w którym dokonuje się wykładni prawa unijnego, wchodzi w skład porządku prawnego Unii Europejskiej. Oznacza to, że przedstawiana w orzeczeniach TSUE wykładnia prawa wiąże organy sądowe i administracyjne wszystkich państw członkowskich, orzekające w analogicznych, jak przedstawione w pytaniu prejudycjalnym, stanach faktycznych i prawnych. Rozwiązanie to stanowi gwarancję realizacji w praktyce zasady jednolitego stosowania prawa unijnego we wszystkich państwach członkowskich. Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że sprawa zakończona prawomocnym wyrokiem z 18.12.2019 r. rozpoznawana była w granicach skargi kasacyjnej. Jeśli więc przedmiotem zarzutów i motywów skargi kasacyjnej była określona wykładnia prawa, to Naczelny Sąd Administracyjny, jako sąd krajowy był związany także dorobkiem orzecznictwa TSUE. Zatem w ramach podstawy wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego można powoływać się na zapadły wyrok TSUE, jednak tylko taki, który opublikowany został po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu krajowego. Jak podkreślono, w krajowym porządku prawnym istnieją regulacje pozwalające na wzruszenie ostatecznej decyzji podatkowej z powołaniem się na orzeczenie TSUE przed organem, z których J.M. skorzystała. Zgodnie z art. 240 § 1 pkt 11 w zw. z art. 241 § 2 pkt 2 ustawy z 29.8.1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1325) w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli orzeczenie TSUE ma wpływ na treść wydanej decyzji. Możliwe jest to również w sytuacji, gdy wobec takiej decyzji wydano prawomocny wyrok oddalający skargę, o ile zawarta w orzeczeniu TSUE wykładnia mających zastosowanie w danej sprawie przepisów, jest odmienna od przyjętej przy wydaniu decyzji, a następnie kontrolowaniu jej legalności przez sąd administracyjny. Postanowienie NSA z 18.11.2020 r., I FSK 460/20
Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę o wznowienie postępowania, gdyż wyrok TSUE istniał już w krajowym porządku prawnym. Orzecznictwo TSUE, wchodzące w skład porządku prawnego Unii Europejskiej, wiąże organy sądowe i administracyjne wszystkich państw członkowskich. Oznacza to gwarancję jednolitego stosowania prawa unijnego.