Policzenie mienia to nie przetworzenie informacji publicznej
Ustalenie liczby umywalek w łazienkach nie powinno nastręczać trudności, a jednak skarga dotycząca udostępnienia tej informacji publicznej spotkała się z problemami formalnymi i technicznymi. Organ wniósł o oddalenie skargi, argumentując brakiem jasnego sformułowania wniosku. Skarżący podtrzymał zarzuty, kwestionując działania organu i wskazując na konieczność lepszego zarządzania korespondencją elektroniczną. Wyrok WSA potwierdził, że informacja o liczbie umywalek ma charakter publiczny, nie wymagając dodatkowego przetwarzania.
Tematyka: informacja publiczna, liczba umywalek, dostęp do informacji publicznej, skarga, organ, wniosek, korespondencja elektroniczna, WSA, przetworzenie informacji
Ustalenie liczby umywalek w łazienkach nie powinno nastręczać trudności, a jednak skarga dotycząca udostępnienia tej informacji publicznej spotkała się z problemami formalnymi i technicznymi. Organ wniósł o oddalenie skargi, argumentując brakiem jasnego sformułowania wniosku. Skarżący podtrzymał zarzuty, kwestionując działania organu i wskazując na konieczność lepszego zarządzania korespondencją elektroniczną. Wyrok WSA potwierdził, że informacja o liczbie umywalek ma charakter publiczny, nie wymagając dodatkowego przetwarzania.
Ustalenie liczby umywalek w łazienkach (ustępach) nie może nastręczać żadnych trudności, co oczywiste. Przedmiotowa informacja ma walor informacji publicznej i to prostej, a nie o przetworzonym charakterze. Stan faktyczny Skarżący złożył skargę na bezczynność Dyrektora Zespołu Szkół o udostępnienie informacji publicznej, przesłanego do organu za pośrednictwem poczty elektronicznej. W odpowiedzi organ wniósł o oddalenie skargi. Przyznał, że na adres poczty mailowej organu wpłynęła korespondencja o treści by udostępnić liczbę umywalek w szkole wraz z podziałem na płeć osób (łazienki męskie, łazienki damskie), za pośrednictwem poczty elektronicznej. Następnie organ wskazał, że ta wiadomość skarżącego przez system została potraktowana jako spam, a zatem nie mogła zostać w żaden sposób zauważona przez odbiorcę. Organ nie neguje, iż taka informacja wpłynęła, jednakże z przyczyn formalnych i technicznych nie mogła zostać rozpatrzona, albowiem wniosek nie dotyczy informacji publicznej. Mimo iż ustawa nie nakłada jakichś szczególnych wymogów formalnych do składanych wniosków, to jednak wniosek powinien spełniać chociaż minimalne wymogi. Musi przede wszystkim zawierać jasne sformułowanie, z którego wynika, co jest przedmiotem żądania udostępnienia informacji publicznej, niezbędne jest bowiem wykazanie, że żądana informacja ma charakter informacji publicznej. Uzyskanie informacji publicznej to przede wszystkim umożliwienie dostępu do dokumentów, akt i materiałów znajdujących się posiadaniu organu. Przygotowanie informacji pisemnej na podstawie danych, którymi dysponuje organ, wymagające jednak podejmowania dodatkowych czynności (sił i środków) jest udostępnieniem informacji przetworzonej, które wymaga wykazania szczególnie istotnego interesu publicznego. Co jest informacją przetworzoną? Informacja przetworzona to taka, która zostanie przygotowana „specjalnie” dla wnioskodawcy wedle wskazanych przez niego kryteriów. Będzie to zatem taka informacja, co do której podmiot zobowiązany do jej udzielania nie dysponuje taką „gotową” informacją na dzień złożenia wniosku, ale jej udostępnienie wymaga podjęcia dodatkowych czynności, której wytworzenie wymaga intelektualnego zaangażowania podmiotu zobowiązanego. Takich zaś cech organ nie dopatrzył się we wniosku skarżącego. Należy bowiem wskazać, iż adresatem jest szkoła, która w szczególny sposób jest narażona na żarty uczniów. Organ nie ma w obowiązku rozpatrywania w trybie ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2176; dalej: DostInfPubU) każdego pisma, w tym zwłaszcza takiego, które formalnie i jedynie subiektywnie w ocenie wnioskodawcy stanowi wniosek o informację publiczną. Skarżący, po otrzymaniu odpisu odpowiedzi na skargę, w piśmie procesowym podtrzymał wszelkie zarzuty zawarte w treści skargi. Odnosząc się zaś do argumentów organu zauważył, powołując się obszernie na tezy z orzeczeń sądów administracyjnych, że podmioty zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej powinny tak zorganizować system obsługi korespondencji elektronicznej, aby wnioski o udostępnienia informacji publicznej nie były traktowane jako wiadomości spam. Nieodebranie czy też nieodczytanie przez organ wysłanego do niego przy użyciu poczty elektronicznej wniosku, nie może obciążać wnioskodawcy, zaś wniosek składany w trybie DostInfPubU nie musi odpowiadać żadnym szczególnym wymogom formalnym. Nie stanowi on podania w rozumieniu art. 63 KPA, gdyż na tym etapie postępowania nie stosuje się przepisów KPA Minimalne wymogi odnośnie takiego wniosku muszą obejmować jasne sformułowanie, z którego wynika, co jest przedmiotem żądania udostępnienia informacji publicznej, niezbędne jest bowiem wykazanie, że żądana informacja ma charakter informacji publicznej. Koncepcja natomiast przedstawiona przez organ zakładająca, że skarżący nie przedstawił jasno sformułowanego żądania, nie wytrzymuje, jak zaznaczył skarżący, próby w kontekście dalszego postępowania organu. WSA we Wrocławiu rozpoznał skargę na bezczynność Dyrektora Zespołu Szkół w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. Stanowisko WSA Analiza uzasadnienia wyroku ogranicza się do problemu ustalenia czy w sprawie mamy do czynienia z informacją publiczną. Ma to znaczenie zwłaszcza w kontekście podnoszonych przez organ na etapie sądowym argumentów co do działań związanych z przygotowaniem określonej informacji. Wtórnym problemem była kwestia pozostawania organu w bezczynności. Sąd m.in. wskazał, że stosownie do regulacji art. 1 ust. 1 DostInfPubU, każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu oraz ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w ustawie. Przedmiotem żądanej informacji w sprawie była liczba umywalek w szkole w łazienkach męskich i łazienkach damskich. Wątpliwości organu budziła kwalifikacja przez skarżącego rzeczonej informacji jako publicznej. Informacja o majątku publicznym stanowi informację publiczną, co wynika wprost z art. 6 ust. 1 pkt 5 lit. c). DostInfPubU. Dotyczy to również majątku szkoły, w tym mienia nieruchomego i ruchomości, będących na wyposażeniu szkoły, zwłaszcza jeśli uwzględnić nadto, że budynki użyteczności publicznej, przez które należy rozumieć także budynki przeznaczone na potrzeby oświaty, winny spełniać wymogi techniczne, określone w § 3 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.4.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1065; dalej: WarunkiTechR). Wymieniony akt prawny określa również w Rozdziale 6 WarunkiTechR zatytułowanym „Pomieszczenia higienicznosanitarne” wymagania dotyczące pomieszczeń higienicznosanitarnych (§ 76 WarunkiTechR). W § 84 ust. 2 WarunkiTechR postanowiono, że w budynkach użyteczności publicznej w ustępach ogólnodostępnych powinna przypadać co najmniej jedna umywalka na 20 osób. Tym samym przedmiotowa informacja ma walor informacji publicznej i to prostej, a nie o przetworzonym charakterze. Ustalenie bowiem liczby umywalek w łazienkach (ustępach) nie może nastręczać żadnych trudności, co oczywiste. Komentarz Problem, którym zajął się Sąd bardzo często pojawia się w orzecznictwie. Orzeczenie dotyczy kwalifikowania określonej informacji (tutaj: o majątku podmiotu publicznego) jako informacji prostej albo przetworzonej. Z komentowanego orzeczenia wprost wynika, że przygotowanie określonej informacji, którą podmiot publiczny nie dysponuje, nie jest równoznaczne z tym, by informację taką traktować jako informację publiczną przetworzoną. Kontrolowane (nie)działanie organu polegało jedynie na udzieleniu informacji po zliczeniu ilości umywalek w szkole, w toaletach damskich i męskich. Te czynności służą jedynie przygotowaniu informacji – odpowiedzi na wniosek, nie zaś jej przetworzeniu. Z orzeczenia zatem wprost wynika, że błędne są stanowiska tych organów, które przetworzenie informacji utożsamiają z czynności związanymi po prostu z czynnością związaną z udzieleniem informacji, poprzedzonej prostym odtworzeniem faktów. Wyrok WSA we Wrocławiu z 30.3.2021 r., IV SAB/Wr 364/20,
Orzeczenie sądu wskazało, że przygotowanie informacji o liczbie umywalek nie jest równoznaczne z przetworzeniem informacji publicznej. Kontrolowane działanie organu polegało jedynie na udzieleniu informacji, nie zaś na jej przetworzeniu. Wniosek składany w trybie dostępu do informacji publicznej nie musi spełniać szczególnych wymogów formalnych, ale powinien jasno określać przedmiot żądanej informacji.