Uzasadnienie wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji

Tematyka: Uzasadnienie wniosku, wstrzymanie wykonania, decyzja administracyjna, PostAdmU, przesłanki, trudne skutki, dokumentacja, argumentacja, konieczność dowodów

Na stronie spoczywa obowiązek wykazania we wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji przesłanek
zawartych w art. 61 § 3 PostAdmU, tj. przedstawienia konkretnych zdarzeń, które mogłyby uprawdopodobnić,
że wykonanie zaskarżonego aktu faktycznie spowoduje znaczną szkodę lub powstanie trudnych do
odwrócenia skutków, a samo ogólnikowe twierdzenie strony nie jest wystarczające do uwzględnienia
przedmiotowego wniosku - wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.
Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji administracyjnej
M. S. (dalej: Wnioskodawczyni) pismem z lutego 2021 r. zwróciła się do WSA w Poznaniu z wnioskiem
o wstrzymanie wykonania decyzji Prezydenta Miasta P. z 1.6.2020 r., którą ustalono, że pobrana przez nią kwota
tytułem świadczenia rodzicielskiego w związku z wychowaniem F. R. w okresie od stycznia do maja 2019 r. jest
świadczeniem nienależnie pobranym i podlega zwrotowi wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi do
dnia spłaty należności. Wnioskodawczyni wskazała, że wykonanie ww. decyzji spowoduje trudne do odwrócenia
skutki. Wyjaśniła, że zajęto jej rachunek bankowy – zablokowano wszystkie środki, jakie miała na nim zgromadzone
i aktualnie jest „na minusie”. Nie ma też żadnych oszczędności, źródła dochodu i bezskutecznie próbuje znaleźć
pracę. Dodała, że wykonanie zaskarżonej decyzji pozbawi ją jakichkolwiek środków do życia. Podała też, że do akt
sprawy załączyła wszystkie faktury imienne związane z dokonywanymi przez nią zakupami na rzecz synka
wskazując, że środków tych już nie posiada. Wskazała, że aktualnie jedzenie kupuje za bony uzyskane z Funduszu
Sprawiedliwości Ministerstwa Sprawiedliwości w ramach pomocy dla osób pokrzywdzonych przestępstwem. Zdaniem
Wnioskodawczyni egzekucja świadczenia oznacza dla niej nie tylko pozbawienie jakichkolwiek środków do życia, ale
i niemożność kupienia dziecku jedzenia, gdy przebywa ono u matki. Oznaczać to również będzie utratę możliwości
starania się, by jej syn przebywał choćby w niewielkim wymiarze pod jej opieką.
Z uzasadnienia WSA w Poznaniu
WSA w Poznaniu w pierwszej kolejności wskazał na regulacje prawne znajdujące zastosowanie w rozpatrywanej
sprawie, tj. art. 61 § 3 w zw. z art. 61 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325, dalej: PostAdmU), zgodnie z którymi wniesienie skargi nie
wstrzymuje wykonania aktu lub czynności, jednak po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego
wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi
niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem
przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich
wykonania. Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego prawa
złożenia wniosku do sądu. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach
prowadzonych w granicach tej samej sprawy. WSA w Poznaniu wskazał, że z powyższych przepisów wynika, iż
warunkiem zastosowania w stosunku do wnioskodawcy ochrony tymczasowej jest wniesienie do sądu skargi
na decyzję ostateczną kończącą postępowanie administracyjne.
W niniejszej sprawie Wnioskodawczyni pismem z lutego 2021 r. skierowanym do WSA w Poznaniu wniosła
o wstrzymanie wykonania decyzji Prezydenta Miasta P. z 1.6.2020 r., która to decyzja jest decyzją organu pierwszej
instancji. Od decyzji tej Wnioskodawczyni wniosła odwołanie, w wyniku czego Samorządowe Kolegium Odwoławcze
(organ odwoławczy) decyzją z października 2020 r. utrzymało w mocy ww. decyzję organu pierwszej instancji.
Ponadto Wnioskodawczyni pismem z lutego 2021 r. wniosła do WSA w Poznaniu skargę na decyzję SKO. W związku
z powyższym - w cenie WSA w Poznaniu - należy stwierdzić, że wniosek z lutego 2021 r. o wstrzymanie decyzji
Prezydenta Miasta P., który wpłynął do WSA w Poznaniu przed skargą Wnioskodawczyni na decyzję SKO
z października 2020 r., mieści się w granicach sprawy zakończonej ww. decyzją SKO i jest dopuszczalny.
WSA w Poznaniu wskazał, że z konstrukcji art. 61 § 3 PostAdmU wynika, że to na stronie spoczywa obowiązek
wykazania we wniosku przesłanek zawartych w powołanym przepisie, tj. przedstawienia konkretnych
zdarzeń, które mogłyby uprawdopodobnić, że wykonanie zaskarżonego aktu faktycznie spowoduje znaczną
szkodę lub powstanie trudnych do odwrócenia skutków. Uzasadnienie wniosku powinno się zatem odnosić do
konkretnych okoliczności świadczących, że w odniesieniu do wnioskodawcy wstrzymanie wykonania zaskarżonego
aktu jest zasadne. W związku z powyższym wnioskujący musi dokładanie określić okoliczności przemawiające za
wstrzymaniem wykonania zaskarżonego aktu, gdyż od uprawdopodobnienia niebezpieczeństwa wystąpienia
znacznej szkody, czy też trudnych do odwrócenia skutków, zależy orzeczenie sądu (postanowienie NSA z 7.4.2005
r., II OZ 201/05,
). Sąd nie orzeka o wstrzymaniu wykonania aktu z urzędu, a wobec tego nie może sam
stwierdzić, czy wykonanie aktu zagraża powstaniem znacznej szkody lub trudnych do odwrócenia skutków, jeżeli
strona nie przytoczy w tym zakresie wystarczających okoliczności (postanowienie NSA z 8.8.2008 r., II OSK 1041/08,

). WSA w Poznaniu podziela też prezentowany w doktrynie pogląd, w myśl którego do wykazania, że zachodzi
niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, nie jest
wystarczający sam wywód strony. Uzasadnienie takiego wniosku powinno odnosić się do konkretnych okoliczności
pozwalających wywieść, że wstrzymanie zaskarżonego aktu lub czynności jest zasadne w stosunku do
wnioskodawcy. Ponadto argumentacja wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu musi w sposób
przekonywujący pokazać konkretne relacje między brakiem wstrzymania zaskarżonej decyzji, a wystąpieniem
zagrożeń z art. 61 § 3 PostAdmU.
Uzasadnienie wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji
W orzecznictwie sądów administracyjnych sformułowano pewne wymogi, jakie powinien spełniać wniosek
o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu. Przede wszystkim winien on zawierać uzasadnienie – jego brak
uniemożliwia bowiem sądowi merytoryczną ocenę (postanowienie NSA z 14.11.2006 r., II FZ 585/06,
).
Uzasadnienie wniosku powinno być szczególnie wnikliwe, aby przekonać sąd o zasadności zastosowania ochrony
tymczasowej. Wnioskodawca, powołując w uzasadnieniu określone fakty, powinien również uprawdopodobnić ich
wystąpienie (postanowienie NSA z 8.11.2006 r., II FZ 666/06,
). Strona wnioskująca o udzielenie ochrony
tymczasowej nie może przenosić na sąd ciężaru poszukiwania okoliczności, wskazujących na zasadność złożonego
wniosku. Nieuzasadnienie wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, bądź jego nienależyte
uzasadnienie nie stanowi braku formalnego, którego uzupełnienia winien żądać sąd (postanowienie NSA z 15.3.2007
r., II OZ 189/07,
).
Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy WSA w Poznaniu wskazał, że Wnioskodawczyni nie
uprawdopodobniła w sposób przekonujący, by faktycznie wykonanie decyzji Prezydenta Miasta P. z 1.6.2020 r.
poprzez zwrot nienależnie pobranego świadczenia rodzicielskiego mogło spowodować trudne do odwrócenia skutki
lub wyrządzić jej znaczną szkodę. Sama konieczność uiszczenia ww. kwoty oraz związane z tym uszczuplenie
majątku nie stanowią, co do zasady, dostatecznej przesłanki przemawiającej za uwzględnieniem złożonego wniosku.
Wnioskodawczyni w żaden sposób nie udokumentowała, by pozostawała w na tyle trudnej sytuacji materialnej
i majątkowej, by zapłata kwestionowanej kwoty mogła wyrządzić jej znaczną szkodę, a tym bardziej spowodować
trudne do odwrócenia skutki. Wnioskodawczyni swych twierdzeń o niezwykle trudnej aktualnie sytuacji materialnej
nie poparła żadnymi dowodami, jak choćby wyciąg z rachunku bankowego, dowód korzystania ze środków pomocy
społecznej, fakt zarejestrowania się w urzędzie pracy, czy dowód otrzymywania wspomnianych bonów z Funduszu
Sprawiedliwości. Samo ogólnikowe twierdzenie, że wykonanie decyzji pozbawi ją środków do życia i przyczyni się do
utraty możliwości utrzymywania jakichkolwiek kontaktów z synem nie jest wystarczające do uwzględnienia wniosku.
W tej sytuacji WSA w Poznaniu, działając na podstawie art. 61 § 3 i 5 PostAdmU, oddalił przedmiotowy wniosek.
Jednocześnie wyjaśnienia - w ocenie WSA w Poznaniu - wymaga, że nie ma przeszkód, by Wnioskodawczyni
ponowiła wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji administracyjnej SKO z października 2020 r.
popierając go rzetelną i wyczerpującą argumentacją oraz stosownymi dowodami.

Komentarz
WSA w Poznaniu w komentowanym postanowieniu przeanalizował zarówno dotychczasowe orzecznictwo sądów
administracyjnych, jak i stanowisko prezentowane przez przedstawicieli doktryny na temat wymogów stawianych
wobec wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu lub czynności (tu: decyzji administracyjnej) i podkreślił
znaczenie samego zawarcia, a także odpowiedniego sformułowania uzasadnienia tego żądania. Ochrona
tymczasowa przyznawana jest wnioskodawcy jedynie w określonych przez ustawodawcę sytuacjach, tj. po spełnieniu
jednej z wprost wskazanych w ustawie przesłanek. Mając to na uwadze WSA w Poznaniu zwrócił uwagę po pierwsze
na konieczność wskazania zaistnienia jednej z tych okoliczności przez wnioskodawcę, a co więcej na potrzebę
przedstawienia w składanym wniosku dowodów (m.in. dokumentów) na jej poparcie. Takich załączników nie było
w rozpatrywanym przez WSA w Poznaniu wniosku.

Postanowienie WSA w Poznaniu z 5.5.2021 r., IV SO/Po 3/21,

WSA w Poznaniu oddalił wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji administracyjnej, argumentując brakiem przekonującego uzasadnienia oraz brakiem dokumentacji potwierdzającej trudną sytuację Wnioskodawczyni. Sąd podkreślił konieczność spełnienia określonych przesłanek i przedstawienia wyczerpującej argumentacji. WSA w Poznaniu zalecił ponowne złożenie wniosku z odpowiednimi dowodami i rzetelną argumentacją.