Odrzucenie skargi skutkiem nieuzupełnienia jej braków formalnych

Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę K.G. na decyzję administracyjną ze względu na nieuzupełnienie braków formalnych skargi w wyznaczonym terminie. Skarżąca nie podała numeru PESEL mimo wezwania, co skutkowało odrzuceniem skargi. NSA podkreślił obowiązek stron spełnienia warunków formalnych skargi zgodnie z PostAdmU.

Tematyka: Naczelny Sąd Administracyjny, odrzucenie skargi, braki formalne, numer PESEL, Postępowanie przed sądami administracyjnymi, odrzucenie zażalenia, konsekwencje braku uzupełnienia skargi

Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę K.G. na decyzję administracyjną ze względu na nieuzupełnienie braków formalnych skargi w wyznaczonym terminie. Skarżąca nie podała numeru PESEL mimo wezwania, co skutkowało odrzuceniem skargi. NSA podkreślił obowiązek stron spełnienia warunków formalnych skargi zgodnie z PostAdmU.

Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 14.7.2021 r. podkreślił, że art. 57 § 1 PostAdmU w zw. z art.
46 § 2 pkt 1 lit. b PostAdmU mają charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że w przypadku
nieuzupełnienia przez stronę skarżącą braków formalnych skargi do sądu administracyjnego
w wyznaczonym terminie, sąd zobowiązany jest do odrzucenia skargi.
Postanowieniem z 14.7.2020 r., IV SA/Wa 676/20, 
 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił
skargę K.G. (dalej: Skarżąca) na decyzję administracyjną Samorządowego Kolegium Odwoławczego ze stycznia
2020 r. w przedmiocie odmowy wydania nakazu przywrócenia stanu poprzedniego gruntu lub wykonania urządzeń
zapobiegających szkodom. Powyższe rozstrzygnięcie sądowe zapadło w następującym stanie faktycznym
i prawnym. Pismem z lutego 2020 r. Skarżąca wniosła skargę na wskazaną powyżej decyzję. Zarządzeniem z marca
2020 r. Przewodnicząca Wydziału IV WSA w Warszawie wezwała Skarżącą do usunięcia braków formalnych
przedmiotowej skargi poprzez nadesłanie odpisu skargi oraz podanie numeru PESEL Skarżącej w terminie 7 dni, pod
rygorem odrzucenia skargi. Wezwanie to przesłano Skarżącej przy piśmie z maja 2020 r., zaś ze zwrotnego
potwierdzenia odbioru, znajdującego się w aktach sądowych sprawy wynika, że Skarżąca odebrała przesyłkę je
zawierającą, co nastąpiło w czerwcu 2020 r.
Stanowisko wojewódzkiego sądu administracyjnego
Mając na uwadze przedstawiony powyżej stan faktyczny, WSA w Warszawie wskazał, iż w przedmiotowej sprawie
pomimo upływu terminu Skarżąca nie wykonała zarządzenia Przewodniczącej Wydziału i wyjaśnił, że art. 46 § 2 pkt 1
lit. b ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325,
dalej: PostAdmU) obliguje stronę wnoszącą pismo do podania numeru PESEL, zaś Skarżąca tego numeru nie
wskazała pomimo wezwania. Zdaniem WSA w Warszawie powyższa okoliczność przesądza o braku możliwości
nadania skardze prawidłowego biegu i obliguje sąd do odrzucenia skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 PostAdmU.
Zażalenie na postanowienie WSA w Warszawie
Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodziła się Skarżąca i wniosła o jego uchylenie oraz zasądzenie kosztów
postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Zaskarżonemu
postanowieniu zarzuciła naruszenie m.in.: art. 46 § 2 pkt 1 lit. b PostAdmU, art. 49 § 1 i § 2 PostAdmU, art. 57 § 1
PostAdmU, art. 58 § 1 pkt 3 i § 3 PostAdmU w zw. z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, art. 77 ust. 2 Konstytucji RP i art.
78 Konstytucji RP oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 4.11.1950 r.,
poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie ww. przepisów oraz uznanie, iż nieuzupełnienie braków
formalnych skargi w terminie poprzez niepodanie numeru PESEL stanowi brak formalny, który uniemożliwia nadanie
skardze biegu i jest podstawą do odrzucenia skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 PostAdmU.
Z uzasadnienia postanowienia NSA
NSA rozpoczął od wskazania stanu prawnego znajdującego zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, tj. art. 57 § 1
PostAdmU, zgodnie z którym skarga do sądu administracyjnego powinna czynić zadość wymaganiom pisma
w postępowaniu sądowym, zaś pismo procesowe strony powinno spełniać określone warunki formalne, bez których
nie można mu nadać prawidłowego biegu, które to warunki zostały uregulowane w art. 46 PostAdmU. Stosownie do
art. 46 § 2 pkt 1 lit. b PostAdmU, poza elementami wymienionymi w art. 46 § 1 PostAdmU, pismo strony powinno
ponadto zawierać, w przypadku, gdy jest pierwszym pismem w sprawie – numer PESEL strony wnoszącej pismo,
będącej osobą fizyczną oraz numer PESEL jej przedstawiciela ustawowego, jeżeli są obowiązani do jego posiadania
albo posiadają go, nie mając takiego obowiązku. NSA przywołał też regulacje, które wskazują konsekwencje
zaistnienia braku formalnego danego pisma i skutki braku jego terminowego uzupełnienia. W sytuacji bowiem, gdy
brak jest jednego z elementów pisma wymienionych w art. 46 PostAdmU, obowiązkiem sądu, zgodnie z art. 49 § 1
PostAdmU, jest wezwanie strony do uzupełnienia lub poprawienia pisma w terminie siedmiu dni pod rygorem
pozostawienia pisma bez rozpoznania, chyba że ustawa stanowi inaczej. Takim przepisem szczególnym jest art. 58 §
1 pkt 3 PostAdmU, zgodnie z którym sąd odrzuca skargę, jeżeli w wyznaczonym terminie nie uzupełniono jej braków
formalnych.
NSA podkreślił, że przywołane powyżej przepisy mają charakter bezwzględnie obowiązujący, a zatem
w przypadku nieuzupełnienia przez stronę skarżącą braków formalnych skargi w wyznaczonym terminie, sąd
zobowiązany jest do odrzucenia skargi.
Przenosząc powyższe rozważania na temat konsekwencji uchybienia terminu do uzupełnienia braku formalnego
skargi do sądu administracyjnego, polegającego na braku wskazania w niej numeru PESEL strony skarżącej na grunt



niniejszej sprawy NSA wskazał, że zasadnie WSA w Warszawie wezwał Skarżącą do uzupełnienia wyżej
wymienionych braków formalnych skargi. Natomiast okoliczność, iż zarządzenie w tej kwestii zostało wykonane
w późniejszym terminie i przesłane Skarżącej dopiero przy piśmie z maja 2020 r., tj. w przeddzień zapadnięcia
postanowienia o przyznaniu prawa pomocy, może co prawda stanowić uzasadnienie wniosku o przywrócenie
terminu, jednakże pozostaje bez wpływu na to, iż Skarżąca pomimo upływu zakreślonego terminu nie uzupełniła
braku formalnego, co zobligowało WSA w Warszawie do odrzucenia jej skargi. NSA przypomniał, że przesyłka
zawierająca wezwanie do uzupełnienia braku formalnego skargi poprzez nadesłanie numeru PESEL Skarżącej
została jej doręczona w czerwcu 2020 r., a okoliczność ta nie była kwestionowana w toku postępowania. Skoro zaś
w wyznaczonym terminie nie wskazano numeru PESEL to uznać należało, że WSA w Warszawie zasadnie skargę
odrzucił.
Przywrócenie terminu do uzupełnienia braku formalnego skargi do sądu administracyjnego
Dodatkowo NSA wskazał, że argumentacja zawarta w zażaleniu Skarżącej może de facto stanowić uzasadnienie
wniosku o przywrócenie terminu do uzupełnienia braku formalnego skargi na podstawie art. 86 § 1 PostAdmU,
zgodnie z którym jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na
jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Niemniej jednak przedmiotem niniejszej kontroli jest wyłącznie
postanowienie o odrzuceniu skargi, w której NSA bada tylko, czy przesłanki, na podstawie których oparto to
rozstrzygnięcie zostały prawidłowo zastosowane w stanie faktycznym sprawy. Nadmienić należy, że Skarżąca
skorzystała z prawa do złożenia wniosku o przywrócenie terminu do uzupełnienia braku formalnego, który to wniosek
stanie się przedmiotem rozważań WSA w Warszawie po zakończeniu niniejszego postępowania zażaleniowego na
postanowienie o odrzuceniu skargi.
Mając powyższe na uwadze NSA, na podstawie art. 184 PostAdmU w zw. z art. 197 § 2 PostAdmU, orzekł
o oddaleniu zażalenia na postanowienie WSA w Warszawie.

Komentarz
W analizowanym rozstrzygnięciu NSA raz jeszcze przypomniał skutki proceduralne, jakie wiążą się z wniesieniem do
sądu administracyjnego niekompletnej skargi na decyzję administracyjną, tj. takiej, która zawiera braki, nie zawiera
wszystkich obligatoryjnych elementów, wskazanych wprost przez ustawodawcę, a także konsekwencje braku ich
terminowego uzupełnienia. Taka (bierna) postawa strony skarżącej (brak terminowej reakcji na wezwanie sądu
administracyjnego do uzupełnienia braków formalnych skargi) zobowiązuje ten sąd do wydania postanowienia
o odrzuceniu skargi. Regulacja w tym zakresie jest stanowcza, ma charakter bezwzględnie obowiązujący i nie
pozostawia sądowi rozstrzygającemu żadnego marginesu swobody, a możliwość działania w ramach uznania
administracyjnego nie została w tym przypadku przewidziana.

Postanowienie NSA z 14.7.2021 r., III OZ 504/21







NSA potwierdził decyzję WSA w Warszawie o odrzuceniu skargi K.G. Skarżąca wniosła zażalenie, argumentując naruszenie przepisów, jednak NSA utrzymał odrzucenie skargi. Konsekwencje nieuzupełnienia braków formalnych skargi są bezwzględnie obowiązujące.