Doręczenie zastępcze tylko jeśli zpo jest prawidłowo wypełnione

Doręczenie zastępcze wymaga poprawnego wypełnienia danych w zwrotnym poświadczeniu odbioru. Brak jednoznacznego zaznaczenia miejsca pozostawienia awiza może uniemożliwić uznania doręczenia za skuteczne - tak wynika z postanowienia NSA. Skarga odrzucona przez WSA z powodu przekroczenia terminu. Skarżąca twierdziła, że nie doszło do skutecznego doręczenia decyzji. NSA podkreślił, że wymogi doręczenia zastępczego muszą być spełnione zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

Tematyka: doręczenie zastępcze, fikcja doręczenia, skarga administracyjna, terminy w postępowaniu administracyjnym, NSA, Ordynacja podatkowa, awizowanie przesyłek

Dla przyjęcia skutecznego doręczenia stronie decyzji organu w trybie tzw. doręczenia zastępczego,
wszystkie wymagane w zwrotnym poświadczeniu odbioru dane muszą zostać poprawnie wypełnione. Jeśli
doręczyciel nie zaznaczył w sposób wyraźny, gdzie umieszczono zawiadomienie o pozostawieniu przesyłki
w urzędzie pocztowym, nie ma podstaw do przyjęcia, że doszło do tzw. fikcji doręczenia – wynika
z postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Doręczenie zastępcze
Decyzja Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w R. została wysłana pełnomocnikowi „A.” sp.k. na adres kancelarii
adwokackiej podany jako adres do doręczeń. Przesyłka nie została odebrana i listonosz 10.12.2020 r. pozostawił ją
na okres 14 dni w placówce pocztowej, o czym dwukrotnie w awizo zawiadomiono pełnomocnika skarżącego.
Pełnomocnik skarżącego odebrał przesyłkę z placówki pocztowej 28.12.2020 r.
Skarga po terminie
Wojewódzki Sąd Administracyjny odrzucił nadaną 26.1.2021 r. skargę jako wniesioną z uchybieniem terminu.
Zgodnie z art. 53 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019
r. poz. 2325; dalej: PostAdmU), skargę wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia
w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a PostAdmU. Jak wyjaśniono, przesyłka zawierająca decyzję
była dwukrotnie awizowana, najpierw 10.12.2020 r., a następnie 18.12.2020 r.
Zgodnie z art. 150 § 4 ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1540; dalej: OrdPU),
w przypadku niepodjęcia pisma, doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia 14-dniowego okresu
przechowywania przesyłki w placówce pocztowej, a pismo pozostawia się w aktach sprawy. W uzasadnieniu
postanowienia stwierdzono, że termin do odbioru przesyłki zawierającej decyzję upływał 24.12.2020 r. a termin do
wniesienia skargi – 25.1.2021 r. W ocenie Sądu, okoliczność, że pełnomocnik skarżącego odebrał przesyłkę
z placówki pocztowej 28.12.2020 r. pozostaje bez wpływu na datę jej doręczenia. W sprawie doszło bowiem
24.12.2020 r. do doręczenia zastępczego (zob. postanowienie NSA z 28.8.2019 r., II FZ 562/19,
).
Zażalenie
W zażaleniu skarżąca twierdziła, że 24.12.2020 r. nie doszło do skutecznego doręczenia stronie decyzji organu
w trybie fikcji prawnej wynikającej z art. 150 § 1–4 OrdPU ponieważ nie zostały spełnione wszystkie przesłanki
zawarte w art. 150 § 1–4 OrdPU, bowiem przesyłka ta nie została zwrócona nadawcy i nie została włączona do akt
sprawy. Oznacza to, że skuteczne doręczenie odpisu decyzji nastąpiło w placówce pocztowej. Skarżąca twierdziła
też, że listonosz nie podejmował próby doręczenia przesyłek listownych kierowanych na adres kancelarii
pełnomocnika, zaś w skrzynce pocztowej nie pozostawiono awiza pocztowego datowanego na 10.12.2020 r.
NSA – Wymogi skutecznego awizowania
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżone postanowienie uznając, że w okolicznościach tej sprawy
nie było podstaw do przyjęcia, iż doszło do tzw. fikcji doręczenia wynikającej z art. 150 § 4 OrdPU. Jak
podkreślono, z uwagi na skutki jakie wynikają dla strony z tego przepisu, jego zastosowanie wymaga
jednoznacznego ustalenia, że operator pocztowy prawidłowo wykonał wszystkie czynności wskazane w art.
150 § 1–3 OrdPU. Na druku potwierdzenia odbioru wskazane są potencjalne miejsca, w których
zawiadomienie o pozostawieniu pisma w urzędzie pocztowym może zostać pozostawione a obowiązkiem
doręczyciela jest zaznaczenie miejsca gdzie faktycznie pozostawił awizo.
W tym przypadku, doręczyciel nie zaznaczył tego w sposób wyraźny, pozwalający na ustalenie, w którym miejscu
miało zostać pozostawione zawiadomienie. W ocenie NSA, niedopełnienie przez doręczyciela tego obowiązku
w sytuacji gdy pełnomocnik skarżącej wskazuje na brak pozostawienia awiza, poddaje w wątpliwość, że spełniony
został obowiązek określony w art. 150 § 2 OrdPU. W takiej sytuacji nie ma podstaw do zastosowania art. 150 § 4
OrdPU. Skoro więc przesyłka została wydana pełnomocnikowi skarżącej w placówce pocztowej 28.12.2020 r., to
w tej dacie nastąpiło skuteczne doręczenie przesyłki, zatem skarga nadana w placówce pocztowej 26.1.2021 r.
została wniesiona z zachowaniem terminu.
Postanowienie NSA z 30.9.2021 r., II GZ 308/21,

NSA uchylił postanowienie o odrzuceniu skargi, argumentując brakiem podstaw do uznania doręczenia za skuteczne. Niedopełnienie obowiązków przez doręczyciela w zakresie awizowania uniemożliwia zastosowanie fikcji doręczenia. Zgodnie z orzecznictwem NSA, konieczne jest jednoznaczne zaznaczenie miejsca pozostawienia awiza w celu uznania doręczenia za skuteczne.