Doręczenia przez Policję w postępowaniu administracyjnym

Policja nie może dokonywać doręczeń w postępowaniu administracyjnym bez odpowiedniego upoważnienia. Współpraca inspekcji sanitarnej z Policją nie daje Policji prawa do skutecznego doręczenia pism. Opisane orzeczenie dotyczyło sytuacji, gdzie strona odmówiła odbioru decyzji, co zostało uznane za skuteczne doręczenie według prawa. Komentarz podkreśla brak skuteczności doręczeń przez Policję oraz konieczność prawidłowego upoważnienia do dokonywania doręczeń w postępowaniu administracyjnym.

Tematyka: Policja, doręczenia, postępowanie administracyjne, skuteczność doręczeń, upoważnienie, organ administracji, termin odwoławczy

Policja nie może dokonywać doręczeń w postępowaniu administracyjnym bez odpowiedniego upoważnienia. Współpraca inspekcji sanitarnej z Policją nie daje Policji prawa do skutecznego doręczenia pism. Opisane orzeczenie dotyczyło sytuacji, gdzie strona odmówiła odbioru decyzji, co zostało uznane za skuteczne doręczenie według prawa. Komentarz podkreśla brak skuteczności doręczeń przez Policję oraz konieczność prawidłowego upoważnienia do dokonywania doręczeń w postępowaniu administracyjnym.

Policja nie jest służbą wykonującą czynności doręczeniowe w postępowaniu administracyjnym. Nie jest
wykluczone doręczanie pism za pośrednictwem funkcjonariuszy Policji, jednak warunkiem jest
legitymowanie się przez nich stosownym upoważnieniem. Współpraca inspekcji sanitarnej z Policją
w obliczu epidemii nie implikuje uprawnienia Policji do dokonywania skutecznych doręczeń.
Opis stanu faktycznego
Komentowane orzeczenie zostało wydane na tle następującego stanu faktycznego.
Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny stwierdził (organ II instancji), że odwołanie skarżącego od decyzji
Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego (organu I Instancji) zostało wniesione z naruszeniem terminu
procesowego.
W uzasadnieniu postanowienia zaznaczono, że decyzję przekazano do doręczenia Policji, a strona odmówiła jej
odbioru 5.6.2020 r. Dowodem na to jest adnotacja na zwrotnym potwierdzeniu odbioru. W aktach znajduje się także
potwierdzenie odbioru decyzji osobiście przez stronę w organie w dniu 30.7.2020 r.
Strona wniosła odwołanie 12.8.2020 r., a więc według siebie w terminie 14 dni na wniesienie odwołania, liczonego od
dnia osobistego odbioru decyzji w siedzibie organu I instancji.
Organ II instancji stwierdził jednak wniesienie odwołania z przekroczeniem terminu, albowiem termin zaczął biec
5.6.2020 r. Wówczas bowiem strona odmówiła odebrania pisma, co zgodnie z art. 47 § 2 KPA zostało uznane za
skuteczne doręczenie. Termin na wniesienie odwołania upłynął więc 19.6.2020 r.
Z powyżej wskazanej formalnej przeszkody w postaci uchybienia terminu do wniesienia odwołania, organ II instancji
pozostawił wniesione odwołanie bez rozpatrzenia.
Strona postępowania wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wskazując na okoliczności
faktyczne i sposób przeprowadzenia przez funkcjonariuszy czynności doręczenia – policjanci mieli zapytać go, czy
odbierze korespondencję przesłaną pocztą, co skarżący potwierdził. Wobec bezskutecznego upływu czasu, udał się
osobiście do siedziby organu I instancji, gdzie korespondencja została mu doręczona.
Organ I instancji wskazał, że wynikający z art. 39 KPA katalog podmiotów upoważnionych do dokonywania doręczeń
w postępowaniu administracyjnym jest otwarty i organ nie został ograniczony w wyborze doręczyciela. Wytypowanie
funkcjonariuszy Policji w rozpoznawanej sprawie miało natomiast uzasadnienie w ich bezstronności oraz
w szczególnych regulacjach epidemicznych, uznających Policję za organ współdziałający przy realizacji zadań
związanych z pandemią SARS-CoV-2.
Podkreślono także, że już z samej treści skargi wynika, że strona już 5.6.2020 r. miała świadomość, że została
wydana decyzja organu I instancji oraz, że organ podejmuje próby doręczenia decyzji skarżącemu.
Opis stanu prawnego
Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie, albowiem doszło do naruszenia
przepisu art. 134 KPA.
Organ II instancji nieprawidłowo ocenił stan faktyczny co do tego, czy w rzeczywistości doszło do przekroczenia
terminu na wniesienie odwołania. Ustalenie to wymagało weryfikacji, od kiedy można przyjąć, że nastąpiło skuteczne
doręczenie decyzji stronie postępowania, a tym samym – od kiedy zaczął bied termin na wniesienie odwołania.
Sąd podzielił stanowisko skarżącego. Przepis art. 39 KPA w brzmieniu obowiązującym w dacie przeprowadzenia
procedury doręczenia stronie, dopuszczał doręczanie przez organ administracji publicznej pism za pokwitowaniem
przez operatora pocztowego, przez swoich pracowników lub inne upoważnione organy lub osoby. Prawdą jest, że
przepis ten określał otwarty katalog podmiotów uprawnionych do dokonywania czynności doręczeniowych
w postępowaniu administracyjnym. Niemniej jednak nie należy tracić z pola widzenia tego, że grupa określona jako
„inne ograny lub osoby” powinny legitymować się upoważnieniem. Brak upoważnienia jest jednoznaczny z brakiem
uprawnienia do dokonania skutecznego doręczenia.
W uzasadnieniu wyjaśniono, że upoważnienie może mieć charakter jednorazowy (w formie pisemnej) lub wynikający
z normy prawnej. Jest to niezbędne, ażeby odbiorca/adresat korespondencji miał pewność, że korespondencję
doręcza odpowiednio i zgodnie z art. 39 KPA umocowany podmiot. Z drugiej strony, organ postępowania




administracyjnego jest wręcz zobligowany, żeby dysponować trwałym dowodem prawidłowego przeprowadzenia
czynności doręczenia.
W realiach niniejszej sprawy, organ I instancji wybrał do dokonania doręczenia funkcjonariusza Policji. Według
organu, było to wynikiem współdziałania Policji i organów sanitarno-epidemiologicznych w obliczu pandemii oraz
jednocześnie bezstronnością funkcjonariuszy, działaniem przez nich w ramach wykonywanych obowiązków
służbowych.
Doręczenie przez Policję nie jest skuteczne
Sąd nie podzielił stanowiska organu. Funkcjonariusze Policji nie są podmiotami upoważnionymi do doręczeń,
w rozumieniu art. 39 KPA z mocy prawa. Takiego upoważnienia oraz zadania Policji nie przewidują np. przepisy
ustawy z 6.4.1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1882; dalej: PolicjaU). W realiach analizowanej sprawy nie
udzielono także jednorazowych upoważnień do doręczeń. Upoważnienie takie nie wynika także z przepisów
wprowadzających szczególne rozwiązania pandemiczne. Nie ulega przy tym wątpliwości, że istnienia takiego
upoważnienia nie można antycypować z samego faktu współpracy służby mundurowej i organu administracji
publicznej.
Z powyższych przyczyn, doręczenie korespondencji stronie przez funkcjonariuszy Policji nie może być uznane za
skuteczne. Co za tym idzie – w dacie podjęcia próby doręczenia przez Policję, nie rozpoczął swojego biegu termin na
wniesienie odwołania przez stronę. Nastąpiło to dopiero w dniu odebrania korespondencji przez stronę bezpośrednio
w siedzibie organu. Licząc od tego dnia, odwołanie zostało wniesione w terminie.
Słusznie sąd wskazał, że bez znaczenia dla uznania skuteczności doręczenia jest fakt, że strona miała wiedzę
o wydaniu decyzji już 5.6.2020 r. Otwarcie biegu terminu do zaskarżenia decyzji organu I instancji warunkowane jest
bowiem skutecznym doręczeniem (faktycznym lub zastępczym) i nie ma związku ze stanem wiedzy
zainteresowanego o wydaniu tego aktu. Przeprowadzenie czynności doręczeniowych przez osoby nieupoważnione
niewątpliwie nie wywołuje natomiast skutku w postaci doręczenia (tak rzeczywistego jak i zastępczego), z którym
ustawodawca wiąże rozpoczęcie biegu terminu przewidzianego dla odwołania.

Komentarz
Orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ocenić należy jako ze wszech miar słuszne i odpowiadające
prawu. Nie sposób aprobować sytuacji, w której strona pozbawiona jest prawa do odwołania z przyczyn formalnych
(rzekome niedochowanie terminu na wniesienie odwołania) w sytuacji, w której decyzja nie została skutecznie
doręczona. Policja nie jest w postępowaniu administracyjnym (w przeciwieństwie do procedury cywilnej i karnej)
uprawniona do czynności doręczeniowych. Pomijając okoliczności faktyczne doręczenia podnoszone przez stronę,
nawet gdyby strona faktycznie odebrała od Policji korespondencję, to i tak należałoby uznać to za nieskuteczne.
Doręczenie musi bowiem być dokonane przez podmiot wymieniony w art. 39 KPA.

Wyrok WSA we Wrocławiu z 4.11.2021 r., IV SA/Wr 180/21, 








Wyrokiem WSA potwierdzono, że doręczenie przez Policję nie jest skuteczne w postępowaniu administracyjnym. Decyzja organu administracji musi być doręczona przez upoważniony podmiot, co nie miało miejsca w opisywanej sprawie. Sąd podkreślił, że bieg terminu na odwołanie zaczyna się od faktycznego lub zastępczego doręczenia decyzji.