Wymierzenie organowi grzywny za nieprzekazanie sądowi skargi wraz z aktami sprawy

W przypadku uchybienia przez organ terminu przekazania sądowi skargi wraz z aktami i odpowiedzią na skargę, może dojść do wymierzenia organowi grzywny. Publikacja opisuje przypadek, w którym skarżący wystąpił do sądu z wnioskiem o wymierzenie grzywny wobec wojewody za nieprzekazanie akt sprawy w terminie. Sąd uznał uchybienie terminowi i zastosował karę w postaci grzywny, choć w niższej kwocie niż żądał skarżący.

Tematyka: organ, grzywna, skarga, termin, akt sprawy, wymierzenie, PostAdmU, Sąd Administracyjny

W przypadku uchybienia przez organ terminu przekazania sądowi skargi wraz z kompletnymi
i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, w postaci papierowej lub elektronicznej, sąd na
wniosek skarżącego może orzec o wymierzeniu organowi grzywny. Przekazanie akt po złożeniu przez
skarżącego wniosku, lecz przed wymierzeniem grzywny, nie stanowi o bezprzedmiotowości wniosku, lecz
może wpłynąć na wysokość grzywny.
Opis stanu faktycznego
Skarżący złożył skargę do wojewody na bezczynność w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy. Wojewoda
nie dochował terminu przekazania skargi wraz z aktami, wynikającego z art. 54 § 2 ustawy z 30.08.2002 r. – Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325, dalej: PostAdmU).
W związku z powyższym, na podstawie art. 55 § 1 PostAdmU, skarżący wniósł do sądu o wymierzenie organowi
grzywny z tytułu nieprzekazania w terminie sądowi skargi wraz z aktami i odpowiedzią na skargę. Skarżący
podkreślił, iż na skutek zaniechania organu, nie było możliwości wyznaczenia posiedzenia, a co za tym idzie –
merytorycznego rozpoznania sprawy. Skarżący domagał się wymierzenia grzywny w kwocie 5.000 złotych.
Rozważając wniosek Sąd stwierdził, iż faktycznie doszło do uchybienia terminowi z art. 54 § 2 PostAdmU. Skarga na
bezczynność organu wpłynęła do wojewody 11.8.2021 r., jednak nie została przekazana do sądu w terminie
trzydziestu dni od dnia jej otrzymania, czyli zgodnie z terminem wynikającym z art. 54 § 2 PostAdmU. Organ dopełnił
obowiązku przekazania akt dopiero 17.12. 2021 r.
W ocenie Sądu ziściły się ustawowe przesłanki wymierzenia organowi grzywny. Przepis ten dotyczy wyłącznie
niedotrzymania przez organ ustawowego terminu przekazania dokumentacji do sądu administracyjnego. Ponadto
wymierzenie grzywny organowi może nastąpić w każdym przypadku niewypełnienia obowiązku przekazania do sądu
skargi, odpowiedzi na skargę oraz akt sprawy, nawet jeżeli dopełnienie tego obowiązku nastąpiło jeszcze przed
rozpoznaniem wniosku o wymierzenie organowi grzywny. Fakt przekazania przez organ skargi wraz z niezbędnymi
dokumentami nie czyni orzekania w przedmiocie wymierzenia grzywny bezprzedmiotowym.
Grzywna ma charakter dyscyplinujący, represyjny i prewencyjny. Skoro zanim grzywna została orzeczona, akta
zostały przekazane do sądu, to grzywna utraciła swój dyscyplinujący charakter. Grzywnę w kwocie wskazanej we
wniosku Sąd uznał za wygórowaną, poprzestając na grzywnie w kwocie 300 złotych.
Ponadto rozstrzygnięto o kosztach postępowania w ten sposób, że skarżącemu zasądzono od wojewody kwotę 100
złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Opis stanu prawnego
Zgodnie z art. 54 § 2 PostAdmU organ, o którym mowa w § 1 (tj. organ, którego działanie, bezczynność lub
przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi), przekazuje skargę sądowi wraz z kompletnymi
i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie
trzydziestu dni od dnia jej otrzymania.
W razie niezastosowania się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2, sąd na wniosek skarżącego może orzec
o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6. Postanowienie może być wydane na
posiedzeniu niejawnym. Wynika to z art. 55 § 1 PostAdmU.
Z powyższego stanu prawnego wynika więc, iż dla orzeczenia o wymierzeniu organowi grzywny przez sąd
wystarczające jest samo nieprzekazanie sądowi skargi w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania. Analiza treści
wskazanych przepisów uzasadnia także twierdzenie, iż grzywna mogłaby zostać orzeczona także wówczas, gdy np.
akta zostałyby przekazane w terminie, lecz byłyby niekompletne, nieuporządkowane, nie zawierały odpowiedzi na
skargę.
Do rozstrzygnięcia o grzywnie konieczny jest wniosek skarżącego – to on musi więc ustalić, czy organ przekazał
skargę sądowi w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania, z zachowaniem obowiązków wynikających z art. 54 § 2
PostAdmU.
Jednocześnie, orzeczenie grzywny jest fakultatywne – sąd nie jest związany zarówno samym wnioskiem skarżącego,
jak i kwotą grzywny, jakiej orzeczenia domaga się skarżący.

Komentarz
Orzeczenie co do zasady ocenić należy pozytywnie – uwzględnione bowiem zostało żądanie skarżącego, którego
sprawa nie została przekazana w odpowiednim, ustawowym terminie przez organ administracji publicznej do sądu.
Jednocześnie zwrócić należy uwagę na symboliczny wręcz wymiar kary – przekroczenie terminu o niecałe 3
miesiące skutkowało orzeczeniem grzywny w wymiarze jedynie 300 złotych, podczas gdy wnioskodawca wskazywał
na 5.000 złotych. Grzywna w takim wymiarze niweczy jej funkcję, jaką oprócz charakteru dyscyplinującego, ma także
wymiar represyjny i prewencyjny. W sytuacji, w której organ odnosi symboliczne skutki niedochowania ustawowych
terminów, trudno spodziewać się, iż odczuje grzywnę w wymierzonej kwocie jako represję czy też zapobiegnie to
opóźnieniom w przyszłości, w innych sprawach.

Wojewódzkiego SA w Gdańsku z 14.1.2022 r., III SO/Gd 13/21,

Orzeczenie dotyczące wymierzenia grzywny organowi za nieprzekazanie skargi w terminie 30 dni jest symboliczne. Mimo uchybienia terminowi o kilka miesięcy, grzywna wyniosła jedynie 300 zł, zamiast 5000 zł żądanych przez skarżącego. Sąd uznał, że grzywna ma charakter dyscyplinujący, represyjny i prewencyjny, choć w takim wymiarze może nie spełnić swojej funkcji.