Odpowiedzialność członków zarządu za naruszenie obowiązków informacyjnych spółki publicznej
Odpowiedzialność członków zarządu spółki publicznej za naruszenie obowiązków informacyjnych jest ściśle związana z rażącymi naruszeniami emitenta oraz sankcjami administracyjnymi. Decyzja KNF o nałożeniu kary na emitenta nie automatycznie prowadzi do postępowania wobec członków zarządu, ale otwiera możliwość ich ukarania. Przeczytaj, jakie konsekwencje ponieśli członkowie zarządu Spółki S. za nieprawidłowe wykonanie obowiązków informacyjnych i dlaczego NSA uznał kary pieniężne za członków zarządu jako sankcje sprzężone.
Tematyka: odpowiedzialność członków zarządu, obowiązki informacyjne, Spółka S., KNF, kary pieniężne, rażące naruszenia, OfertaPublU, NSA, sankcje sprzężone
Odpowiedzialność członków zarządu spółki publicznej za naruszenie obowiązków informacyjnych jest ściśle związana z rażącymi naruszeniami emitenta oraz sankcjami administracyjnymi. Decyzja KNF o nałożeniu kary na emitenta nie automatycznie prowadzi do postępowania wobec członków zarządu, ale otwiera możliwość ich ukarania. Przeczytaj, jakie konsekwencje ponieśli członkowie zarządu Spółki S. za nieprawidłowe wykonanie obowiązków informacyjnych i dlaczego NSA uznał kary pieniężne za członków zarządu jako sankcje sprzężone.
Odpowiedzialność członków zarządu spółki publicznej na gruncie OfertaPublU pozostaje w ścisłym funkcjonalnym związku ze stwierdzeniem rażącego naruszenia przez emitenta obowiązków informacyjnych oraz z nałożoną na niego sankcją administracyjną. Jednak samo wydanie decyzji nakładającej na emitenta karę pieniężną automatycznie nie prowadzi do wszczęcia postępowania w stosunku do członków zarządu spółki publicznej, a jedynie stwarza możliwość ich ukarania na zasadzie sankcji sprzężonej. Naruszenie obowiązków informacyjnych W 2015 r. Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję administracyjną, w której stwierdziła, że „S.” S.A. (dalej: Spółka) nienależycie wykonała obowiązki informacyjne, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt. 2 lit. a ustawy z 29.7.2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1983; dalej: OfertaPublU), w związku z naruszeniami przy sporządzaniu kilku skonsolidowanych raportów okresowych. Organ uznał, że naruszenia dotyczące m.in. zawyżenia wartości aktywów i nieujawnienia informacji o zawarciu porozumienia przedłużającego terminy płatności miały rażący charakter. Z okoliczności sprawy wynika, że Spółka mogła prawidłowo wykonać obowiązki informacyjne, miała bowiem pełną wiedzę niezbędną do należytego opublikowania informacji, a tym samym zapewnienia uczestnikom rynku kapitałowego dostępu do kompletnej i rzetelnej informacji. Po przeprowadzeniu odrębnego postępowania KNF nałożyła na P.N., wiceprezesa zarządu oraz dyrektora administracyjno-finansowego, karę pieniężną w wysokości 100 tys. zł za rażące naruszenie obowiązków informacyjnych przez Spółkę w okresie pełnienia przez niego funkcji. P.N. jako członek zarządu będący kierownikiem jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt. 6 ustawy z 29.9.1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217), zobowiązany do zapewnienia, aby sprawozdania finansowe spełniały wymagania przewidziane w ustawie, podpisywał skonsolidowane sprawozdania finansowe Spółki. Ustalając wysokość kary, KNF uwzględniła rodzaj, ciężar i liczbę naruszeń, czas ich trwania, a także wpływ na uczestników rynku oraz transparentność obrotu. Jak wyjaśniono wysokość nałożonej na P.N. kary pieniężnej uzasadniona jest represyjnym charakterem sankcji administracyjnej, jej dolegliwość ma bowiem być realnie odczuwana przez ukaranego. Dodatkowo realizuje też funkcję prewencji indywidualnej, ma bowiem wymóc na P.N. dochowanie należytej staranności w wypełnianiu obowiązków informacyjnych przez spółki w przyszłości, uwzględniając fakt, że nadal pełni on funkcje w organach spółek kapitałowych. Stanowisko Sądu I instancji WSA w Warszawie oddalił skargę P.N. W uzasadnieniu wyroku wskazał, że zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 19.2.2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 133) raporty bieżące i okresowe powinny zawierać informacje odzwierciedlające specyfikę opisywanej sytuacji oraz powinny być sporządzone w sposób prawdziwy, rzetelny i kompletny oraz umożliwiający inwestorom ocenę wpływu przekazywanych informacji na sytuację gospodarczą, majątkową i finansową emitenta. Pominięcia lub zniekształcenia przy sporządzaniu raportów są istotne, jeżeli mogą, pojedynczo lub razem, wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie sprawozdania finansowego. Sąd podkreślił, że KNF wykazała rażące naruszenia obowiązków informacyjnych w sposób jasny i niebudzący wątpliwości. Decyzja o nałożeniu kary na Spółkę została zaskarżona, ale zarówno WSA w Warszawie, jak i NSA uznały zasadność argumentacji organu, utrzymując decyzję w mocy. Nałożenie na Skarżącego kary pieniężnej na podstawie art. 96 ust. 6 w zw. z art. 96 ust. 1 pkt. 1 OfertaPublU było więc konsekwencją dokonanych ustaleń. Skarżący w momencie dokonania naruszeń przez Spółkę pełnił funkcję członka jej zarządu i podpisywał zakwestionowane sprawozdania finansowe jako dyrektor administracyjno-finansowy. NSA: kara dla członka zarządu jako sankcja sprzężona NSA oddalił skargę kasacyjną P.N., który twierdził, że wszystkie obowiązki członka zarządu Spółki wykonywał zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym także te związane z przekazywaniem informacji bieżących i okresowych o działalności spółki. W ocenie NSA P.N. nie podważył jednak ustalonych okoliczności faktycznych sprawy. W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, że podstawowym warunkiem wszczęcia oraz prowadzenia postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej na członka zarządu jest decyzja KNF-u o nałożeniu na emitenta kary pieniężnej za rażące naruszenie obowiązków informacyjnych. Drugą przesłanką jest stwierdzenie zaistnienia rażącego naruszenia obowiązków emitenta w czasie, gdy osoba, o której mowa w art. 96 ust. 6 OfertaPublU, pełniła funkcję członka zarządu spółki publicznej. Kolejną przesłanką jest termin, w którym ta kara pieniężna może być nałożona. Dochodzi zatem do powstania sankcji sprzężonej, w wyniku której nałożenie na emitenta kary pieniężnej (sankcja podstawowa) stanowi podstawę zastosowania sankcji z nią sprzężonej wobec członków zarządu spółki publicznej (sankcja wtórna). Jednak odpowiedzialność członków zarządu spółki publicznej pozostaje odrębna od odpowiedzialności emitenta. Ustawodawca wyraźnie rozróżnia bowiem postępowanie prowadzone na podstawie art. 96 ust. 1 OfertaPublU od postępowania prowadzonego w oparciu o treść art. 96 ust. 6 OfertaPublU. W obu tych postępowaniach występuje inny krąg podmiotów, którym przysługuje status strony. NSA podkreślił, że samo wydanie decyzji nakładającej na emitenta karę pieniężną na podstawie art. 96 ust. 1 OfertaPublU nie prowadzi automatycznie do wszczęcia postępowania w stosunku do członków zarządu spółki publicznej, a jedynie stwarza możliwość ich ukarania. Zastosowanie sankcji w stosunku do członków zarządu spółki jest bowiem oparte na uznaniu administracyjnym. Decyzja o nałożeniu kary na Spółkę stała się prawomocna. NSA wykazał, iż naruszenia przez spółkę publiczną obowiązków informacyjnych w okresie pełnienia przez P.N. funkcji wiceprezesa i dyrektora administracyjno- finansowego miały charakter rażący, a kara została nałożona w ustawowo określonym okresie. Wyrok NSA z 1.2.2022 r., II GSK 1581/18,
NSA utrzymał decyzję o nałożeniu kar pieniężnych na członków zarządu spółki publicznej za rażące naruszenie obowiązków informacyjnych. Sąd podkreślił, że sankcje względem członków zarządu są konsekwencją rażących naruszeń emitenta. Przeczytaj więcej o odpowiedzialności członków zarządu za działania spółki publicznej na gruncie OfertaPublU.