Zniesienie ograniczeń dla elektrowni wiatrowych

Celem projektu ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (UD207) jest zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Ustawa ma ułatwić gminom budowę elektrowni wiatrowych, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo mieszkańców. Nowelizacja ma na celu przyczynienie się do osiągnięcia celów klimatycznych UE poprzez rozwój energetyki wiatrowej i zmniejszenie uzależnienia od węgla.

Tematyka: elektrownie wiatrowe, inwestycje, odnawialne źródła energii, nowelizacja ustawy, bezpieczeństwo eksploatacji, dyskusja publiczna, rozwój sektora, liberalizacja przepisów, energia odnawialna, zrównoważony rozwój

Celem projektu ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (UD207) jest zwiększenie produkcji
energii ze źródeł odnawialnych. Gminy, które wyraziły chęć wybudowania elektrowni wiatrowych, będą
mogły w łatwiejszy sposób przeprowadzić inwestycje, z uwzględnieniem bezpieczeństwa mieszkańców
okolicznych terenów. Ustawa, która pierwotnie miała zostać uchwalona w drugim kwartale 2022 r., nadal
pozostaje na etapie opiniowania.
• Projekt ustawy został opracowany zgodnie z celami Polityki Energetycznej Państwa do 2040 r.;
• Nowelizacja łagodzi rygorystyczną regułę, która określa minimalną odległość elektrowni wiatrowych od
zabudowań;
• Rozbudowywanie energetyki wiatrowej umożliwi osiąganie przychodów przez samorządy oraz wzmocni
konkurencyjność polskiego przemysłu.
Do 2016 r., a więc do wejścia w życie ustawy z 20.5.2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (t.j.
Dz.U. z 2021 r. poz. 724; dalej: InwElektrWiatrU), energetyka wiatrowa w Polsce przeżywała rozkwit.
InwElektrWiatrU wprowadziła zasadę 10H, zgodnie z którą elektrownie wiatrowe mogą być umieszczane
w odległości co najmniej dziesięciokrotności wysokości elektrowni od zabudowań mieszkalnych.
W konsekwencji to ograniczenie uniemożliwiło przeprowadzanie nowych inwestycji i na wiele lat zablokowało rozwój
alternatywnych i ekologicznych źródeł pozyskiwania energii. Nowelizacja realizuje cele klimatyczne UE, przyczyniając
się jednocześnie do rozwoju gospodarczego państwa. Zgodnie z danymi z 2020 r. 73,5% energii elektrycznej jest
generowane z węgla. W związku ze znaczącymi zmianami polityczno-gospodarczymi o zasięgu globalnym cena tego
surowca stale rośnie, co powoduje pogorszenie nastrojów społecznych. Elektrownie wiatrowe to także szansa na
uniezależnienie od rosyjskich zasobów.
Uelastycznienie zasady odległościowej
Nowelizacja ustawy utrzymuje podstawową zasadę, zgodnie z którą nowa elektrownia wiatrowa może powstać tylko
na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (dalej: MPZP). Zgodnie z projektem ustawy art.
4 InwElektrWiatrU dopuści inną odległość elektrowni wiatrowej od budynku mieszkalnego niż pierwotna, zawarta
w tzw. zasadzie 10H. Odległość ta musi być „większa niż zasięg oddziaływań elektrowni wiatrowej wynikający
z prognozy, jednak nie mniejsza niż 500 metrów”. Podstawą do jej wyliczenia mają być wyniki przeprowadzonej
prognozy oddziaływania na środowisko. Uwzględnia ona m.in. hałas i zdrowie mieszkańców. Powyższa zasada
będzie miała zastosowanie także w odniesieniu do nowych inwestycji mieszkalnych w odniesieniu do istniejącej już
elektrowni wiatrowej.
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska wyda decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla danej inwestycji
przy uwzględnieniu bezpiecznej odległości oraz po dokonaniu odpowiedniej weryfikacji.
Obowiązek przeprowadzenia dyskusji publicznej
Uelastycznienie minimalnej odległości będzie się wiązała z prawami gmin w zakresie konsultacji z ich
mieszkańcami. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta w gminie, w której ma być zlokalizowana elektrownia
wiatrowa, będzie miał obowiązek zorganizować w terminie 30 dni od podjęcia uchwały o sporządzeniu planu
miejscowego co najmniej jedną dyskusję publiczną (spotkanie bezpośrednie) oraz co najmniej jedną dyskusję
publiczną (spotkanie na odległość z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość).
Administracja gminy będzie zobowiązana do wyłożenia projektu planu miejscowego do publicznego wglądu na okres
co najmniej 30 dni. Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej
będą mogły wnosić uwagi do projektu – w terminie nie krótszym niż 30 dni od zakończenia okresu wyłożenia
projektu.
Bezpieczna eksploatacja elementów technicznych
Nowelizacja ustawy dodaje do InwElektrWiatrU Rozdział 2b pt. „Zasady bezpiecznej eksploatacji elementów
technicznych elektrowni wiatrowej”. Ustanawia on dodatkowe obowiązki związane z czynnościami technicznymi,
które są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa w eksploatacji kluczowych elementów elektrowni wiatrowych.
Czynności te będą realizowane przez Urząd Dozoru Technicznego.
Przeglądy serwisowe elementów technicznych elektrowni wiatrowych przeprowadzą tylko certyfikowane serwisy.
Certyfikacja będzie dokonywana okresowo i cyklicznie według ściśle określonych wytycznych. Ma ona

zminimalizować ryzyko wystąpienia wypadków spowodowanych niewłaściwą eksploatacją elektrowni. Ponadto
wprowadzony zostanie rejestr certyfikowanych serwisów, a także możliwość zweryfikowania, czy dany podmiot
eksploatujący korzysta z takich usług.
Zgodnie z Oceną Skutków Regulacji, przygotowaną przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii „poziom cen
energii elektrycznej jest w Polsce wyższy niż w większości innych krajów UE. Według zestawienia Komisji
Europejskiej, w III kwartale 2020 r. średnia cena energii elektrycznej na polskim rynku hurtowym wyniosła 52€ za 1
MWh, aż o 60% więcej niż europejska średnia w tym okresie, która wynosiła od 30 do 40€ - wyższa cena
występowała w tym okresie tylko na Malcie (56€). (…) Z uwagi na rosnące ceny krajowej energii elektrycznej,
zauważalny w 2018, 2019 i w 2020 r. stał się także trend rosnącego importu energii elektrycznej z zagranicy.
W kwietniu 2020 r. Polska wyprzedziła Grecję pod względem wysokości cen hurtowych energii elektrycznej, które od
tej pory pozostają najwyższe w Unii. Pomiędzy kwietniem a wrześniem 2020 r. średnie ceny energii elektrycznej
w Polsce wynosiły 46 euro za MWh, czyli o połowę więcej niż średnia dla reszty UE-27 (31 euro/MWh)”. Jako członek
Unii Europejskiej Polska jest zobowiązana do zwiększania udziału energii odnawialnej w produkcji. Istnieje coraz
większa potrzeba odchodzenia od energetyki węglowej, a liberalizacja przepisów dotyczących elektrowni wiatrowych
jest ważnym krokiem w tym kierunku.

Nowelizacja ustawy ma uelastycznić zasady lokalizacji elektrowni wiatrowych, umożliwiając inwestycje i rozwój sektora. Dodatkowo wprowadza obowiązek przeprowadzenia dyskusji publicznej i zwiększa wymogi bezpieczeństwa eksploatacji technicznej. Liberalizacja przepisów dotyczących elektrowni wiatrowych jest ważnym krokiem w kierunku zwiększania udziału energii odnawialnej w produkcji.