Reprezentacja fundacji w postępowaniu

Osoby uprawnione do działania w imieniu osób prawnych w postępowaniu sądowoadministracyjnym powinny wykazać swoje umocowanie stosownym dokumentem, np. odpisem z rejestru Stowarzyszeń KRS. W przypadku Fundacji istotne jest złożenie pełnomocnictwa oraz udokumentowanie reprezentacji. Brak należytego uwierzytelnienia dokumentów może skutkować odrzuceniem skargi. NSA podkreślił konieczność przedstawienia dokumentów wydawanych przez Centralną Informację KRSU, takich jak pełne odpisy z KRS.

Tematyka: fundacja, reprezentacja, postępowanie, KRS, pełnomocnictwo, NSA, odrzucenie skargi, dokumentacja, umocowanie

Osoby uprawnione do działania w imieniu osób prawnych powinny wykazać to prawo stosownym
dokumentem przy pierwszej czynności w postępowaniu. Dokumentem tym w przypadku fundacji jest co do
zasady odpis z rejestru Stowarzyszeń KRS, nie zaś wydruk strony internetowej ekrs.
WSA we Wrocławiu
Postanowieniem z 11.10.2021 r., II SA/Wr 407/21, WSA we Wrocławiu odrzucił skargę Fundacji (dalej: Skarżąca
Fundacja) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie
przepięcia do nowej sieci kanalizacji sanitarnej nieruchomości. WSA we Wrocławiu wskazał, że Skarżąca Fundacja
została wezwana do usunięcia braków formalnych skargi poprzez:
1. Wskazanie z imienia i nazwiska, kto w imieniu Skarżącej Fundacji podpisał skargę;
2. Złożenie dokumentu lub jego uwierzytelnionego odpisu, określającego umocowanie do reprezentowania
Skarżącej Fundacji (KRS);
3. Podanie numeru REGON lub NIP Skarżącej Fundacji
- w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi.
W odpowiedzi na wezwanie Skarżąca Fundacja wskazała, że podpis należy do M.G., podała NIP oraz załączyła
pełnomocnictwo wraz z wydrukiem dokumentu mającym potwierdzić umocowanie do wniesienia skargi i określającym
jej reprezentację.
W ocenie WSA we Wrocławiu nie można uznać, że Skarżąca Fundacja uzupełniła brak formalny skargi. Co prawda
zostały nadesłane dokumenty w postaci pełnomocnictwa oraz wydruku przedstawiającego dane zawarte na stronie
ekrs, mające określić sposób reprezentacji, jednak należy wskazać, że przesłany wydruk nie został należycie
uwierzytelniony, a także nie zawiera pełnych informacji pozwalających ocenić sposób reprezentacji Skarżącej
Fundacji. Przede wszystkim należy wskazać, że nie stanowi on pobranego samodzielnie wydruku komputerowego
aktualnych albo pełnych informacji o podmiotach wpisanych do rejestru, wobec czego nie posiada mocy zrównanej
z mocą dokumentu wydawanego przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego - art. 4 ust. 4aa ustawy
z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1683; dalej: KRSU). Załączony dokument
przedstawia stronę internetową ekrs, zawierającą część informacji zawartych w KRS oraz odsyłającą do linków
pozwalających pobrać zainteresowanemu wydruk informacji pełnych lub wydruk informacji aktualnych, które z kolei
posiadać będą moc zrównaną z mocą dokumentu wydawanego przez Centralną Informację. Zwrócił również uwagę,
iż zakres informacji objętych załączonym wydrukiem nie pozwala ocenić sposobu reprezentacji Skarżącej Fundacji.
Dodatkowo WSA we Wrocławiu zauważył, iż pełnomocnictwo wskazuje, że M.G. został upoważniony do reprezentacji
w oparciu o umowę zlecenia, tymczasem krąg osób, które mogą pełnić funkcję pełnomocnika, został w sposób
wyczerpujący wyliczony w art. 35 ustawy z 30.8.2002 r. o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U.
z 2022 r. poz. 329; dalej: PostAdmU). Podniósł, iż w orzecznictwie na gruncie wykładni tego przepisu dominuje
pogląd, że dla uznania danej osoby za pracownika z punktu widzenia możliwości reprezentowania przez niego osoby
prawnej lub przedsiębiorcy w postępowaniu sądowoadministracyjnym nie wystarczy samo świadczenie pracy, ale
konieczne jest określenie warunków pracy w jednej z form przewidzianych w art. 2 KP, zatem pracownik świadczący
pracę na podstawie umowy zlecenia co do zasady nie może reprezentować swego pracodawcy.
Stanowisko Skarżącej Fundacji
Skarżąca Fundacja nie zgodziła się z powyższym rozstrzygnięciem. W zażaleniu wskazała, że wymóg wykazania
umocowania do reprezentacji fundacji dokumentem nie jest równoznaczny z wymogiem przedłożenia odpisu KRS,
a wystarczające jest wykazanie ww. okoliczności „stosownym” dokumentem. W ocenie Skarżącej Fundacji metryczka
Centralnej Informacji KRS, którą przedłożyła w sprawie, jest urzędowym odpisem danych zawartych w KRS i nigdy
dotychczas nie była kwestionowana jako dokument w postępowaniu. Ponadto wskazała, że M.G. jest członkiem Rady
Fundacji, czyli organu nadrzędnego, zatem spełnia przesłanki z art. 35 § 2 PostAdmU.
Z rozstrzygnięcia NSA
Odnosząc się do stanu prawnego znajdującego zastosowanie w sprawie, NSA wskazał, że stosownie do art. 58 § 1
pkt. 3 PostAdmU Sąd odrzuca skargę, gdy nie uzupełniono w wyznaczonym terminie jej braków formalnych. Zgodnie
natomiast z art. 49 § 1 PostAdmU termin do uzupełnienia braków formalnych wynosi 7 dni, zaś warunki formalne
skargi, nieuzupełnienie których w zakreślonym terminie skutkuje jej odrzuceniem, zostały określone w art. 57 § 1

PostAdmU. Tym samym skarga powinna zawierać elementy wymienione w art. 57 § 1 pkt. 1-3 PostAdmU, a nadto
powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, przewidzianym w art. 46 PostAdmU, zgodnie
z którym każde pismo strony powinno zawierać podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika.
Zgodnie zaś z art. 46 § 3 PostAdmU do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo lub jego wierzytelny odpis, jeżeli
pismo wnosi pełnomocnik, który w danej sprawie nie złożył jeszcze tych dokumentów przed sądem. Tym samym art.
46 § 3 PostAdmU w sposób jednoznaczny wskazuje, że warunkiem formalnym skargi jest dołączenie
pełnomocnictwa. Ponadto NSA przypomniał, że zgodnie z art. 28 § 1 w zw. z art. 29 PostAdmU osoby uprawnione
do działania w imieniu osób prawnych powinny wykazać to prawo stosownym dokumentem przy pierwszej
czynności w postępowaniu. Dokumentem tym w przypadku fundacji jest co do zasady odpis z rejestru
Stowarzyszeń KRS, czyli dokument, o przedstawienie którego została wezwana Skarżąca Fundacja. NSA zwrócił
również uwagę na funkcjonujący w orzecznictwie i piśmiennictwie pogląd, że umocowanie do reprezentowania
fundacji wykazują, zgodnie z art. 4 ust. 3 KRSU, dokumenty wydawane przez Centralną Informację Krajowego
Rejestru Sądowego, takie jak: odpisy (pełne, aktualne), wyciągi, zaświadczenia i pozostałe informacje
(postanowienie NSA z 12.2.2015 r., II GSK 69/15,
). Powyższe przepisy mają charakter bezwzględnie
obowiązujący, a zatem w przypadku nieuzupełnienia przez stronę skarżącą braków formalnych skargi
w wyznaczonym terminie sąd zobowiązany jest do odrzucenia skargi.
Z akt niniejszej sprawy wynika, iż w związku z brakiem formalnym skargi do Skarżącej Fundacji wystosowano
wezwanie do nadesłania odpisu, w odpowiedzi na które to wezwanie Skarżąca Fundacja nadesłała wydruk strony
internetowej ekrs.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że bezsporne jest, że skarga
dotknięta była brakiem formalnym, bowiem Skarżąca Fundacja wprawdzie odpowiedziała na wezwanie WSA we
Wrocławiu, jednak wśród przesłanych przez nią załączników zabrakło wydruku odpisu KRS. Wbrew twierdzeniom
Skarżącej Fundacji wydruk strony internetowej ekrs nie stanowi odpisu KRS, do złożenia którego została
wezwana. Ponadto należy wskazać, że również do zażalenia nie załączono wydruku KRS, a jedynie pojedyncze
strony tego dokumentu. W konsekwencji nie sposób uznać, że Skarżąca Fundacja prawidłowo wykonała wezwanie
WSA we Wrocławiu. Wobec tego należy uznać, że zasadnie odrzucono skargę.
Dodatkowo NSA wskazał, iż nie ulega wątpliwości, że rejestr KRS jest jawny, jednak nie oznacza to, że sąd może
zastępować strony i uzupełniać za nie braki formalne składanych pism, bowiem są to czynności procesowe stron, ich
pełnomocników, przedstawicieli, które nie mogą być podejmowane przez inne podmioty. NSA w pełni podzielił
wyrażany w orzecznictwie pogląd, iż zwolnienie strony z dokonania czynności, a zwłaszcza z uzupełnienia braku
formalnego, polegającego na niedołączeniu odpisu KRS i obciążenie tą czynnością Sąd, musiałoby mieć oparcie
ustawowe, a takiego w PostAdmU brak. Oznacza to, że nie ma podstaw prawnych do zwolnienia strony od
obowiązku uzupełniania braków formalnych i przerzucenia ciężaru czynienia ustaleń, czy osoba dokonująca
czynności posiada stosowne umocowanie na Przewodniczącego Wydziału na etapie kontroli warunków formalnych
skargi, bądź na Sąd na etapie oceny, czy zachodzą podstawy do odrzucenia skargi wobec niewykonania zarządzenia
Przewodniczącego (postanowienie NSA z 15.5.2019 r., II OZ 422/19,
).
W tym stanie sprawy NSA oddalił zażalenie.

Komentarz
NSA zwrócił uwagę na podmiot będący stroną skarżącą, jaką jest fundacja, i jego specyfikę, zwłaszcza w kontekście
uprawnienia do jego reprezentacji w postępowaniu sądowoadministracyjnym i jej prawidłowego wykazania. W tym
kontekście NSA - mając na uwadze okoliczność, iż fundacja podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego
w części Fundacje i Stowarzyszenia - wskazał, że obowiązek prawidłowego wykazania umocowania do działania
w ww. postępowaniu ciąży także na fundacji jako stronie tego postępowania. Ponadto NSA zwrócił uwagę na to, że
uczynienie zadość ww. obowiązkowi wymaga przedłożenia odpowiednich dokumentów, a takimi w tym przypadku są
odpisy (pełne, aktualne), wyciągi, zaświadczenia i pozostałe informacje z KRS, nie zaś same wydruki ze strony
internetowej.

Postanowienie NSA z 14.6.2022 r., III OZ 382/22,

NSA w postanowieniu z 14.6.2022 r. (III OZ 382/22) odrzucił zażalenie Fundacji na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Sąd uznał, że brak należytego uwierzytelnienia dokumentów reprezentacyjnych skutkował odrzuceniem skargi. NSA podkreślił, że wydruki ze strony internetowej ekrs nie zastępują oficjalnych dokumentów z KRS.