Kiedy sąd doręcza pisma za pośrednictwem ePUAP?

Wniesienie pisma do sądu w formie dokumentu elektronicznego wiąże się z żądaniem doręczania korespondencji elektronicznej. Skarga złożona w takiej formie wymaga opłacenia i potwierdzenia doręczenia. Brak uiszczenia opłaty skutkuje odrzuceniem skargi. NSA potwierdza konieczność spełnienia warunków doręczania elektronicznego pism.

Tematyka: sąd, ePUAP, doręczenie pism, dokument elektroniczny, NSA, zażalenie, oświadczenie, elektroniczna skrzynka podawcza

Wniesienie pisma do sądu w formie dokumentu elektronicznego jest równoznaczne z żądaniem doręczania
korespondencji z sądu za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Spełnienie tego wymogu oznacza, że
nie jest wymagane uzyskanie przez sąd dodatkowej zgody strony na doręczanie w tym trybie.
Postępowanie przed Sądem I instancji
„K.” sp. z o.o. złożyła skargę na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w W. w przedmiocie zarzutów
w postepowaniu egzekucyjnym. Ponieważ skarga została wniesiona w formie elektronicznej i nie została opłacona,
skarżąca za pośrednictwem platformy ePUAP została wezwana do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, w terminie
7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem jej odrzucenia. Zgodnie z art. 74a § 3 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 329; dalej: PostAdmU) w celu doręczenia
pisma w formie dokumentu elektronicznego sąd przesyła na adres elektroniczny adresata zawiadomienie
zawierające: informację, że adresat może odebrać pismo w formie dokumentu elektronicznego wraz ze wskazaniem
adresu elektronicznego, z którego adresat może pobrać dokument, i pod którym powinien dokonać potwierdzenia
doręczenia dokumentu; pouczenie dotyczące sposobu odbioru pisma, a w szczególności sposobu identyfikacji
adresata pod wskazanym adresem elektronicznym w systemie teleinformatycznym wykorzystywanym przez sąd do
obsługi doręczeń, oraz informację o wymogu podpisania urzędowego poświadczenia odbioru kwalifikowanym
podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Wezwanie nie zostało odebrane pomimo
przesłania pierwszego i powtórnego zawiadomienia, dlatego zostało uznane za doręczone po upływie czternastu dni,
licząc od dnia przesłania pierwszego zawiadomienia. Ponieważ wpis nie został uiszczony, WSA w Warszawie
odrzucił skargę. Postanowienie to również zostało doręczone za pośrednictwem platformy ePUAP, a zażalenie na to
rozstrzygniecie odrzucono, uznając, że zostało wniesione po terminie.
„K.” sp. z o.o. wniosła zażalenie, dowodząc, że nigdy nie występowała o doręczenie elektronicznie i nie wyraziła na
nie zgody.
Stanowisko NSA
NSA oddalił zażalenie. W uzasadnieniu wyjaśniono, że ustawodawca przewidział doręczanie pism przez sąd
za pomocą środków komunikacji elektronicznej, jeżeli strona: wniosła pismo w formie dokumentu
elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą sądu lub organu, za pośrednictwem którego
składane jest pismo; wystąpiła do sądu o takie doręczenie i wskazała sądowi adres elektroniczny; wyraziła
zgodę na doręczanie pism za pomocą tych środków i wskazała sądowi adres elektroniczny. Strona po
spełnieniu jednego ze wskazanych wyżej warunków może zrezygnować z doręczania pism za pomocą
środków komunikacji elektronicznej, wówczas sąd doręcza pismo w sposób określony dla pisma w formie
innej niż forma dokumentu elektronicznego. Oświadczenie o rezygnacji z doręczania pism za pomocą środków
komunikacji elektronicznej składa się w formie dokumentu elektronicznego. W orzecznictwie podkreśla się, że za
oświadczenie takie nie może być uznane przesłanie pisma w danej sprawie do sądu za pośrednictwem poczty (zob.
postanowienie NSA z 28.4.2022 r., II OZ 250/22,
).
W uzasadnieniu postanowienia NSA stwierdził, że w dokumencie potwierdzającym doręczenie odpisu postanowienia
Sądu I instancji o odrzuceniu skargi, „K.” sp. z o.o. została pouczona o warunkach wnoszenia pism oraz doręczania
pism przez Sąd za pomocą środków komunikacji elektronicznej. NSA wyjaśnił, że wniesienie pisma do sądu w formie
dokumentu elektronicznego jest równoznaczne z żądaniem doręczania korespondencji z sądu za pomocą środków
komunikacji elektronicznej. Wbrew twierdzeniom skarżącej nie musiała więc ona występować z oświadczeniem do
Sądu I instancji o wyrażeniu zgody na dokonywanie doręczeń w formie elektronicznej. Ponieważ skarżąca nie złożyła
oświadczenia o rezygnacji z doręczania pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, Sąd I instancji
zasadnie odrzucił zażalenia jako wniesione po terminie.
Postanowienie NSA z 18.8.2022 r., III FZ 277/22

NSA oddalił zażalenie spółki „K.”, uzasadniając, że brak oświadczenia o rezygnacji z doręczania elektronicznego pism skutkuje odrzuceniem zażalenia. Sąd I instancji zgodnie z prawem postępował odrzucając zażalenie spółki.