Decyzja w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości nie wymaga opinii biegłego
Analiza art. 124 ust. 1 GospNierU wskazuje, że w postępowaniu wyjaśniającym prowadzonym na podstawie tego przepisu nie występują okoliczności wymagające wiadomości specjalnych i wydania opinii biegłego. NS rozpoznał skargę kasacyjną od wyroku WSA w Olsztynie z 22.6.2021 r., II SA/Ol 252/21, w sprawie ze skargi na decyzję Wojewody w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości i skargę kasacyjną oddalił. Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył skarżący, zaskarżając to rozstrzygnięcie w całości, i wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do Sądu I instancji celem ponownego rozpoznania. NSA uznał, że skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.
Tematyka: art. 124 ust. 1 GospNierU, postępowanie wyjaśniające, opinia biegłego, skarga kasacyjna, Sąd Administracyjny, decyzja Wojewody, ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, inwestycja, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, NSA, rozstrzygnięcie, rokowania
Analiza art. 124 ust. 1 GospNierU wskazuje, że w postępowaniu wyjaśniającym prowadzonym na podstawie tego przepisu nie występują okoliczności wymagające wiadomości specjalnych i wydania opinii biegłego. NS rozpoznał skargę kasacyjną od wyroku WSA w Olsztynie z 22.6.2021 r., II SA/Ol 252/21, w sprawie ze skargi na decyzję Wojewody w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości i skargę kasacyjną oddalił. Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył skarżący, zaskarżając to rozstrzygnięcie w całości, i wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do Sądu I instancji celem ponownego rozpoznania. NSA uznał, że skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.
Analiza art. 124 ust. 1 GospNierU wskazuje, że w postępowaniu wyjaśniającym prowadzonym na podstawie tego przepisu nie występują okoliczności wymagające wiadomości specjalnych i wydania opinii biegłego. Organ prowadzący postępowanie ma za zadanie ustalić, że właściciel nieruchomości nie wyraża zgody na realizację inwestycji, oraz że planowany sposób wykorzystania nieruchomości jest zgodny z obowiązującymi dokumentami planistycznymi albo decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Okoliczności te nie wymagają wiadomości specjalnych, w związku z czym brak jest podstaw do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego. Stan faktyczny NSA rozpoznał skargę kasacyjną od wyroku WSA w Olsztynie z 22.6.2021 r., II SA/Ol 252/21, , w sprawie ze skargi na decyzję Wojewody w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości i skargę kasacyjną oddalił. W sprawie tej WSA oddalił skargę na decyzję Wojewody w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości. Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył skarżący, zaskarżając to rozstrzygnięcie w całości, i wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do Sądu I instancji celem ponownego rozpoznania. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił naruszenie art. 124 ust. 1 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1899; dalej: GospNierU) przez jego błędną wykładnię i uznanie, że w przedmiotowej sprawie istnieją podstawy i przesłanki do ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości w drodze decyzji administracyjnej, podczas gdy przesłanki wymienione w niniejszym przepisie nie zostały spełnione. Nadto skarżący postawił zarzut dotyczący oddalenia skargi oraz nieuchylenia zaskarżonej decyzji, mimo że została ona wydana bez zebrania i rozważenia pełnego materiału dowodowego oraz bez podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, co w konsekwencji doprowadziło do bezzasadnego wydania decyzji o ograniczeniu sposobu korzystania z nieruchomości stanowiącej własność skarżącego. Stanowisko NSA NSA uznał, że skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw. W rozpoznawanej sprawie Starosta Powiatu w drodze decyzji ograniczył sposób korzystania z części nieruchomości stanowiących własność skarżącego w ten sposób, że udzielił E. S.A. zezwolenia na założenie i przeprowadzenie urządzeń służących do przesyłu energii elektrycznej dwutorowej napowietrznej linii WN 110kV oraz przeprowadzenie urządzeń kablowej linii SN 15 kV i dalsze funkcjonowanie tych linii, a także zobowiązał inwestora do poinformowania właściciela nieruchomości o dniu rozpoczęcia prac, nie później niż 7 dni przed wejściem na działkę. Ponadto zobowiązał inwestora do przywrócenia pierwotnego stanu działek lub wypłaty odszkodowania; zobowiązał każdoczesnego właściciela nieruchomości do udostępnienia niezbędnej części nieruchomości w celu wykonania czynności związanych z konserwacją i usuwaniem awarii oraz wskazał, że decyzja stanowi podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Po rozpatrzeniu odwołania skarżącego Wojewoda utrzymał w mocy pkt 1 zaskarżonej decyzji, dotyczący określenia sposobu użytkowania nieruchomości, a w pozostałym zakresie uchylił tę decyzję i umorzył w tej części postępowanie I instancji. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Organ wskazał, że planowana inwestycja spełnia przesłanki pozwalające na uznanie jej za cel publiczny. Podniósł też, że inwestor przed wystąpieniem z wnioskiem o ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości podjął ze skarżącym rokowania, które nie zakończyły się zawarciem porozumienia. Powyższe oznacza, że w rozpoznawanej sprawie znajduje zastosowanie art. 124 ust. 1 GospNierU zgodnie z którym starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej może ograniczyć w drodze decyzji sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu - zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Analiza zacytowanego przepisu wskazuje, że znajduje on zastosowanie w sytuacji, gdy właściciel nieruchomości nie wyraża zgody na przeprowadzenie inwestycji, przy czym sposób docelowego wykorzystania nieruchomości po jego ograniczeniu musi być zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w razie jego braku - z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Przepis ten wyznacza zatem zakres postępowania wyjaśniającego, zmierzającego do wydania decyzji, o której mowa w art. 124 ust. 1 GospNierU, lub odmowy wydania tej decyzji. W rozpoznawanej sprawie, wbrew stanowisku skarżącego, nie wystąpił niewyjaśniony zakres stanu faktycznego, uniemożliwiający wydanie zaskarżonej decyzji. Organy prawidłowo ustaliły, że przebieg i rodzaj inwestycji jest zgodny z obowiązującymi na poziomie lokalnym przepisami planistycznymi, a podjęte ze skarżącym rokowania nie zakończyły się uzyskaniem zgody na przeprowadzenie inwestycji. Sąd I instancji wyjaśnił, że wymagając podjęcia rokowań z właścicielem nieruchomości, obowiązujące przepisy nie regulują przebiegu rokowań ani sposobu czy momentu ich zakończenia, w związku z czym w sytuacji, gdy skarżący nie wyraził zgody na przeprowadzenie inwestycji, co zresztą zostało podkreślone w skardze kasacyjnej, należało uznać, że rokowania zostały podjęte i zakończone wynikiem negatywnym. Analiza zacytowanego powyżej art. 124 ust. 1 GospNierU wskazuje także, że w postępowaniu wyjaśniającym prowadzonym na podstawie tego przepisu nie występują okoliczności wymagające wiadomości specjalnych i wydania opinii biegłego. Jak wskazano powyżej, organ prowadzący postępowanie ma za zadanie ustalić, że właściciel nieruchomości nie wyraża zgody na realizację inwestycji, oraz że planowany sposób wykorzystania nieruchomości jest zgodny z obowiązującymi dokumentami planistycznymi albo decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Okoliczności te nie wymagają wiadomości specjalnych, w związku z czym brak jest podstaw do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego. Skarżący łączy konieczność dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z możliwością innego ustalenia przebiegu linii przesyłowych stanowiących przedmiot inwestycji. Jednakowoż przebieg inwestycji, a zarazem zakres ograniczenia sposobu wykorzystania nieruchomości, został określony w rozpoznawanej sprawie w dokumentach planistycznych. Zatem kwestia określenia alternatywnego sposobu przebiegu inwestycji i powołania biegłego celem ustalenia tego przebiegu powinna być ustalana w toku postępowania zmierzającego do przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a nie w postępowaniu mającym za przedmiot wydanie decyzji, o której mowa w art. 124 ust. 1 GospNierU. Komentarz Omawiane orzeczenie odnosi się do zakresu postępowania zmierzającego do wydania decyzji z art. 124 ust. 1 GospNierU. W postępowaniu tym organ nie weryfikuje zasadności przebiegu inwestycji za pomocą opinii właściwego biegłego. Kluczowe jest ustalenie, czy właściciel nieruchomości wyraża zgodę na wejście na nieruchomość celem zrealizowania inwestycji. Ustalenie stanu faktycznego sprawy ogranicza się w zasadzie do ustalenia tych okoliczności. Wyrok NSA z 26.8.2022 r., I OSK 1965/21
Omawiane orzeczenie odnosi się do zakresu postępowania zmierzającego do wydania decyzji z art. 124 ust. 1 GospNierU. W postępowaniu tym organ nie weryfikuje zasadności przebiegu inwestycji za pomocą opinii właściwego biegłego. Kluczowe jest ustalenie, czy właściciel nieruchomości wyraża zgodę na wejście na nieruchomość celem zrealizowania inwestycji. Ustalenie stanu faktycznego sprawy ogranicza się w zasadzie do ustalenia tych okoliczności.