Zwalczanie nadużyć w komunikacji elektronicznej
W Ministerstwie Cyfryzacji trwają prace nad projektem ustawy o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej (UD402). Ustawa nałoży na przedsiębiorców telekomunikacyjnych nowe obowiązki i uprawnienia związane ze zwalczaniem nadużyć telekomunikacyjnych. Proponowane w projekcie ustawy rozwiązania mają na celu ochronę użytkowników komunikacji elektronicznej w związku z rosnącą liczbą oszustw.
Tematyka: nadużycia w komunikacji elektronicznej, zwalczanie nadużyć, ustawy telekomunikacyjne, CLI spoofing, smishing, kary administracyjne
W Ministerstwie Cyfryzacji trwają prace nad projektem ustawy o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej (UD402). Ustawa nałoży na przedsiębiorców telekomunikacyjnych nowe obowiązki i uprawnienia związane ze zwalczaniem nadużyć telekomunikacyjnych. Proponowane w projekcie ustawy rozwiązania mają na celu ochronę użytkowników komunikacji elektronicznej w związku z rosnącą liczbą oszustw.
W Ministerstwie Cyfryzacji trwają prace nad projektem ustawy o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej (UD402). Ustawa nałoży na przedsiębiorców telekomunikacyjnych nowe obowiązki i uprawnienia związane ze zwalczaniem nadużyć telekomunikacyjnych. • Proponowane w projekcie ustawy rozwiązania mają na celu ochronę użytkowników komunikacji elektronicznej w związku z rosnącą liczbą oszustw wykorzystujących w szczególności CLI spoofing; • Projektowana ustawa ma zadanie stworzenie ram prawnych do podejmowania przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych działań zmierzających do zapobiegania nadużyciom w komunikacji elektronicznej; • Kwestia zwalczania nadużyć w komunikacji elektronicznej nie została uregulowana w ustawie z 16.7.2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1648; dalej: PrTelekom). Definicja nadużycia w komunikacji elektronicznej Projektowana ustawa zawiera definicję nadużycia w komunikacji elektronicznej, za które uznawane będzie „świadczenie usługi telekomunikacyjnej lub korzystanie z urządzeń telekomunikacyjnych niezgodnie z ich przeznaczeniem lub przepisami prawa, których celem lub skutkiem jest wyrządzenie szkody przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu, użytkownikowi końcowemu lub osiągnięcie nienależnych korzyści”. Nowe obowiązki przedsiębiorców telekomunikacyjnych Projektowana ustawa wprowadza szereg nowych obowiązków, którym podlegać będą przedsiębiorstwa telekomunikacyjne, w rozumieniu art. 2 pkt. 27 PrTelekom. Proponowane w projekcie rozwiązania mają ograniczyć zwłaszcza nasilające się ostatnio zjawisko CLI spoofingu, uderzające głównie w osoby fizyczne. Coraz częściej bowiem przestępcy, stosując specjalne bramki internetowe VoIP, podszywają się pod numer zaufanych instytucji czy osoby publiczne i dzwonią z rzekomo prawdziwych numerów. W ten sposób przestępcy dążą do nakłaniania odbiorców do niekorzystnych działań, często związanych z wyłudzeniem pieniędzy czy zastraszaniem. Wykorzystują pewne słabości sieci telekomunikacyjnych, które sprawiają, że operatorzy sieci mobilnych często nie są w stanie zweryfikować, czy połączenie, w ramach którego jest prezentowany numer, faktycznie pochodzi z karty SIM, która jest zarejestrowana dla danego numeru. W związku z tym projektowana ustawa zobowiązuje przedsiębiorców telekomunikacyjnych do podejmowania proporcjonalnych środków technicznych i organizacyjnych, zmierzających do zapobiegania nadużyciom w komunikacji elektronicznej oraz ich zwalczania. Przedsiębiorcy telekomunikacyjni będą mieli obowiązek podłączenia się do specjalnego systemu teleinformatycznego, który będzie przekazywał wzorce wiadomości o charakterze smishingu. Dzięki temu przedsiębiorcy będą mogli niezwłocznie blokować krótkie wiadomości tekstowe zawierające treści zawarte we wzorcu wiadomości. W sytuacji wystąpienia CLI spoofingu przedsiębiorcy będą mieli obowiązek blokowania lub ukrycia identyfikacji numeru wywołującego dla użytkownika końcowego. Ponadto przedsiębiorcy będą zobligowani do rejestracji danych o usługach telekomunikacyjnych, które nie zostały wykonane z uwagi na blokowanie krótkich wiadomości tekstowych. Dostawcy poczty elektronicznej dla co najmniej 500 tys. użytkowników, 500 tys. aktywnych kont lub podmiotów publicznych będą zobowiązani do stosowania mechanizmów uwierzytelnienia poczty elektronicznej. Ważne terminy W terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy uruchomiony ma zostać system teleinformatyczny służący do przekazywania wzorców wiadomości o charakterze smishingu. Komendant Główny Policji, Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej oraz przedsiębiorcy telekomunikacyjni będą obowiązani podłączyć się do tego systemu w terminie 3 miesięcy. Przedsiębiorcy telekomunikacyjni będą ponadto zobowiązani do podjęcia proporcjonalnych środków technicznych i organizacyjnych mających na celu zapobieganie i zwalczanie: smishingu – w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy oraz CLI spoofingu – w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Kary administracyjne Ustawa wprowadza administracyjne kary dla przedsiębiorstw telekomunikacyjnych oraz dostawców poczty elektronicznej za niedostosowanie się do obowiązków wynikających z jej przepisów. Kary te nakładać będzie w drodze decyzji prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Do kar stosowane będą odpowiednio przepisy art. 209 ust. 1a–3 oraz art. 210 PrTelekom. Skargi na decyzje administracyjne o nałożeniu kary będą rozpatrywane przez sądy administracyjne. Projekt ustawy penalizuje ponadto trzy wskazane w ustawie nadużycia w komunikacji elektronicznej. Chodzi o tworzenie sztucznego ruchu, wysyłanie smishingu lub dokonywanie działań o charakterze CLI spoofingu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub wyrządzenia szkody innej osobie. Nadużycia te podlegać będą karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. W przypadku mniejszej wagi nadużycia sprawca będzie podlegał grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Jeżeli działania te popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następować będzie jedynie na wniosek pokrzywdzonego.
Ustawa wprowadza administracyjne kary dla przedsiębiorstw telekomunikacyjnych oraz dostawców poczty elektronicznej za niedostosowanie się do obowiązków wynikających z jej przepisów. Kary te nakładać będzie w drodze decyzji prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Projekt ustawy penalizuje trzy wskazane w ustawie nadużycia w komunikacji elektronicznej, takie jak tworzenie sztucznego ruchu, wysyłanie smishingu czy dokonywanie działań o charakterze CLI spoofingu.