Przeniesienie praw i obowiązków z zezwoleń na podstawie ustawy o drogach publicznych

Od 29.6.2022 r. obowiązuje zmiana przepisów DrPublU dotycząca przenoszenia praw i obowiązków z zezwoleń na lokalizację, przebudowę zjazdu oraz zajęcie pasa drogowego. Nowe przepisy precyzują zasady przenoszenia tych decyzji na inny podmiot, co ma istotne znaczenie dla inwestycji realizowanych przez różne strony. W uzasadnieniu zmian wskazano konieczność usprawnienia procedur administracyjnych i eliminacji nieefektywności, co powinno przyspieszyć realizację inwestycji i ułatwić przenoszenie decyzji między podmiotami.

Tematyka: przeniesienie praw i obowiązków, zezwolenia drogowe, DrPublU, zmiany przepisów, inwestycje drogowe, lokalizacja zjazdu, przebudowa zjazdu, pas drogowy, zarządca dróg, procedury administracyjne

Od 29.6.2022 r. obowiązuje zmiana przepisów DrPublU dotycząca wydawanych przez zarządców dróg decyzji
zezwalających na lokalizację lub przebudowę zjazdu, umieszczanie obiektów w pasie drogowym i zajęcie
pasa drogowego. Nowe przepisy wskazują wprost na możliwość przenoszenia decyzji oraz precyzują zasady
przenoszenia praw i obowiązków z decyzji na inny podmiot.
Dokonana nowelizacja dotyczy wydawanych przez zarządców dróg decyzji zezwalających na:
1. Lokalizację lub przebudowę zjazdu - art. 29 ustawy z 21.3.1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz.
1376; dalej: DrPublU);
2. Lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania
drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam (art. 39 DrPublU);
3. Zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg
(art. 40 DrPublU).
Nowelizacja została dokonana w art. 2 pkt. 1-3 ustawy z 28.4.2022 r. o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie
terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022
r. poz. 1261; dalej: ZmGazZiemŚwinU22).
W uzasadnieniu ustawy nowelizującej wskazano, że w przypadku decyzji o lokalizacji lub przebudowie zjazdu,
wyrażeniu zgody na umieszczenie infrastruktury technicznej w pasie drogi oraz zajęcie pasa drogowego, o których
mowa odpowiednio w art. 29 ust. 1, art. 39 ust. 3 i art. 40 ust. 1 DrPublU, wydanych przez właściwe miejscowo
organy pełniące funkcję zarządcy drogi publicznej, w przepisach nie występowała do tej pory ogólna regulacja, która
precyzowałaby możliwość przenoszenia uzyskanych przez stronę postępowania praw i obowiązków na inny podmiot.
Powyższe wywołało konieczność inicjowania przez ten podmiot nowych postępowań o wydanie decyzji o lokalizacji
lub przebudowie zjazdu, wyrażeniu zgody na umieszczenie infrastruktury technicznej w pasie drogi oraz zajęcie pasa
drogowego w normalnym trybie administracyjnym, co może zagrozić inwestycji, a z pewnością znacząco wydłużyć
czas jej realizacji przez dotychczasową stronę. Taki stan prawny sprawia, że dokonanie reorganizacji po stronie
adresata decyzji spowoduje wyeliminowanie możliwości kontynuowania inwestycji dotychczas realizowanych przez
nowe podmioty. Przytoczone okoliczności stają się dotkliwsze dla strony decyzji w przypadku, gdy decyzje, o których
mowa w art. 29 ust. 1, art. 39 ust. 3 i art. 40 ust. 1 DrPublU, są w sposób funkcjonalny powiązane z wykonywaną
przez stronę działalnością, i bez których działalność taka nie może być sprawnie, o ile w ogóle, wykonywana.
Następnie w uzasadnieniu ZmGazZiemŚwinU22 wskazano, że możliwość przeniesienia praw i obowiązków z decyzji
zezwalającej na zajęcie pasa drogowego, o której mowa w art. 40 ust. 1 DrPublU, została wprowadzona na
podstawie przepisów zmieniających ustawę o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych w odniesieniu do
zezwoleń na zajęcie pasa drogowego na cele związane z infrastrukturą telekomunikacyjną. Art. 40e ust. 1 DrPublU
stanowi, że organ, który udzielił zezwolenia na cele związane z infrastrukturą telekomunikacyjną, przenosi w drodze
decyzji prawa i obowiązki wynikające z tego zezwolenia na rzecz podmiotu będącego nabywcą tej infrastruktury, oraz
na jego wniosek.
Skoro zatem istniała regulacja dotycząca przeniesienia decyzji o zezwoleniu na zajęcie pasa drogowego, o której
mowa w art. 40 ust. 1 DrPublU, w stosunku do infrastruktury telekomunikacyjnej, za słuszne należało uznać
rozszerzenie tej regulacji na każdy przypadek zmian podmiotowych po stronie adresata decyzji. Nowe przepisy
regulują także procedurę wydawania decyzji zmieniających.
Gdy chodzi o zezwolenie na lokalizację zjazdu, art. 29 ust. 7-13 DrPublU aktualnie stanowi, że:
1. Zarządca drogi, za zgodą strony, na rzecz której decyzja została wydana, przenosi tę decyzję na rzecz innego
podmiotu, który wyraża zgodę na przyjęcie wszystkich warunków określonych w decyzji;
2. Do decyzji tych stosuje się przepisy działu II KPA, z wyjątkiem przepisów o milczącym załatwieniu sprawy;
3. Stronami postępowania o przeniesienie decyzji są: podmiot, na rzecz którego została wydana decyzja, oraz
podmiot, na który decyzja ma zostać przeniesiona;

4. W przypadku przeniesienia decyzji obowiązek uiszczenia opłaty za zajęcie pasa drogowego w zakresie, w jakim
nie została uiszczona, ciąży na podmiocie, na który została przeniesiona decyzja.
Podobne uregulowanie dotyczy zezwolenia na lokalizację urządzeń w pasie drogowym (art. 39 ust. 9-16 DrPublU)
oraz decyzji o zajęciu pasa drogowego (art. 40 ust. 15a-15e DrPublU).
Zmianę należy ocenić jako pozytywną, mając na uwadze doniosłe znaczenie przepisów dla praktyki. Do tej pory
praktyka zarządców dróg była taka, że przeniesienia decyzji dokonywano albo poprzez analogiczne stosowanie
przepisów, albo konieczne było wygaszenie dotychczasowej decyzji i wydanie w to miejsce innej - dla nowego
adresata.

Komentarz
Należy wskazać, że dla dopuszczalności przeniesienia praw i obowiązków z decyzji nie jest wystarczające powołanie
się na art. 155 KPA. W wyroku NSA z 20.7.2017 r., II GSK 1414/16,
, wskazano, że z treści art. 155 KPA nie
wynika, aby zakres tego przepisu był ograniczony wyłącznie do rozstrzygnięcia będącego jednym z elementów
decyzji. Przepis ten wyraźnie stanowi, iż zmianie lub uchyleniu podlega decyzja administracyjna, którą należy
pojmować w sposób materialnoprawny. Należy z tego wnioskować, że w granicach wyznaczonych przez prawo
zmianie może ulec każdy z elementów decyzji administracyjnej. Od generalnej zasady nieprzenoszalności praw
i obowiązków administracyjnoprawnych są czasem przewidziane wyjątki. Przyjmuje się jednak, że dla zmiany
tej zasady konieczna jest wyraźna norma prawna.

Zmiana przepisów DrPublU dotycząca przenoszenia decyzji z zezwoleń na podmioty trzecie ma na celu usprawnienie procesów administracyjnych oraz zwiększenie efektywności działań inwestycyjnych. Nowe regulacje precyzują zasady przenoszenia praw i obowiązków, eliminując konieczność inicjowania nowych postępowań i wydłużania czasu realizacji inwestycji. Umożliwiają również przeniesienie decyzji na rzecz innych podmiotów w sposób uproszczony i bez zbędnych opóźnień.