Raport powypadkowy to informacja publiczna

Raport powypadkowy oraz materiały kontrolne są kluczowymi dokumentami urzędowymi w dozorze technicznym, które podlegają udostępnieniu. Sprawa dotyczy wniosku M.B. skierowanego do Dyrektora TDT o udostępnienie informacji publicznej związanej z wypadkiem na terenie terminalu skroplonego gazu ziemnego.

Tematyka: raport powypadkowy, dozór techniczny, dokumenty urzędowe, udostępnianie informacji publicznej, skarga na bezczynność, dokumentacja kontrolna, wyrok NSA

Raport powypadkowy oraz materiały kontrolne są kluczowymi dokumentami urzędowymi w dozorze technicznym, które podlegają udostępnieniu. Sprawa dotyczy wniosku M.B. skierowanego do Dyrektora TDT o udostępnienie informacji publicznej związanej z wypadkiem na terenie terminalu skroplonego gazu ziemnego.

 

Informacji publicznej nie można ograniczyć do informacji o zadaniach wykonywanych z zastosowaniem
środków władczych. Dlatego zarówno raport powypadkowy, jak i materiały, na podstawie których powstał,
wytworzone w ramach postępowania kontrolnego uregulowanego przepisami o dozorze technicznym, są
dokumentami urzędowymi podlegającymi udostępnieniu.
Wniosek o udostępnienie informacji publicznej
M.B. zwrócił się do Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego (dalej: Dyrektor TDT) o udostępnienie informacji
publicznej w postaci dokumentów z przeprowadzonych badań i testów sporządzonych w związku z postępowaniem
wyjaśniającym, dotyczącym wypadku urządzeń technicznych, który miał miejsce na terenie terminalu skroplonego
gazu ziemnego, a także raportu powypadkowego wraz z dokumentami źródłowymi oraz załącznikami. Organ
poinformował wnioskodawcę, że żądana informacja nie podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonym
w ustawie z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 902; dalej: DostInfPubU). TDT nie
posiada bowiem delegacji ustawowej do organizacji i realizacji zadań publicznych na etapie wykonywania czynności,
których bezpośrednio dotyczy wniosek. Podkreślono, że czynności dozoru technicznego wykonywane są
u eksploatującego terminal - „P.” S.A., a dane dotyczące tego podmiotu, w tym posiadanych przez niego urządzeń
i ich stanu technicznego, nie są informacją publiczną. Jednocześnie Dyrektor TDT stwierdził, że M.B. przysługuje
inny tryb dostępu do żądanej informacji, określony przepisami KPA.
Skarga na bezczynność organu
M.B. wniósł skargę na bezczynność Organu, wskazując, że terminal ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa
energetycznego Państwa. Nie jest on projektem dotyczącym indywidualnego podmiotu gospodarczego, ale stanowi
inwestycję o znaczeniu ogólnokrajowym. W ocenie skarżącego dokumentacja pokontrolna została wydana przez TDT
w ramach realizowania przez tę jednostkę przewidzianej prawem funkcji dozoru technicznego.
W odpowiedzi na skargę Organ podkreślił, że choć TDT jest państwową osobą prawną, to tylko część swoich zadań
wykonuje przy pomocy władztwa administracyjnego. Czynności dozoru technicznego wykonywane są
u eksploatujących urządzenia techniczne, a dane dotyczące tych podmiotów nie stanowią informacji publicznej.
Ponadto stwierdzono, że dokumenty z przeprowadzonych badań i testów, raport powypadkowy komisji powołanej
przez Dyrektora TDT, oraz związane z nim materiały należy zakwalifikować jako dokumenty wewnętrzne, niemające
waloru oficjalności. Raport ten nie przesądza w żadnym stopniu o tym, jakie działania podejmował następnie TDT
jako specjalistyczna jednostka dozoru technicznego.
Orzeczenie WSA
WSA w Warszawie uwzględnił skargę i zobowiązał Dyrektora TDT do rozpoznania wniosku M.B. Jak wyjaśniono,
raport powypadkowy zawiera informacje z przeprowadzonych badań i testów wykonanych w związku wypadkiem,
jako dokument sporządzony w ramach postępowania kontrolnego, uregulowanego przepisami o dozorze
technicznym. Powstał on nie tylko w celu ustalenia przyczyn wypadku, lecz także przedstawienia wniosków, które
w przyszłości pozwolą wyeliminować podobne zdarzenia. W ocenie Sądu jest to dokument urzędowy, który zawiera
oficjalne stanowisko organu dozoru technicznego, a nie dokument wewnętrzny. Jednocześnie Sąd zaznaczył, że jeśli
Organ uzna, że udostępnienie żądanych danych narazi „P.” S.A. – podmiot eksploatujący terminal, na ujawnienie
tajemnicy przedsiębiorstwa, powinien w formie decyzji, a nie pisma informującego, odmówić udostępnienia informacji.
W uzasadnieniu wyroku wskazano też, że wbrew twierdzeniom Organu skarżący jako podmiot niebędący stroną
postępowania administracyjnego nie może ubiegać się o dostęp do dokumentów z akt postępowania z powołaniem
się na art. 73 KPA. Natomiast tak jak każdy zainteresowany sprawą publiczną może starać się o dostęp do takich
dokumentów w oparciu o przepisy DostInfPubU.
Stanowisko NSA
NSA oddalił skargę kasacyjną Organu. W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, że przez informację publiczną należy
rozumieć każdą wiadomość wytworzoną lub odnoszącą się do władz publicznych, a także do innych podmiotów
wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania
mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informację publiczną stanowią zatem dokumenty bezpośrednio
wytworzone przez organ oraz niepochodzące od niego wprost, lecz wykorzystywane przy realizacji przewidzianych
prawem zadań. Z art. 6 ust. 1 pkt. 4 lit. a) DostInfPubU wynika, że udostępnieniu podlega informacja publiczna,
w szczególności o danych publicznych, w tym treść i postać dokumentów urzędowych, m.in.: dokumentacja
przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinii podmiotów ją przeprowadzających. M.B.



zażądał udostępnienia dokumentacji obrazującej przebieg czynności wyjaśniających Organu i ustalenia
wyników kontroli, w zakresie której ustawowo jest umocowany Dyrektor TDT. W ocenie NSA podlegają one
udostępnieniu, tak co do treści, jak i postaci, jako dokumenty sporządzone w ramach postępowania
kontrolnego, uregulowanego przepisami ustawy o dozorze technicznym, zmierzającego do ustalenia
przyczyn wypadku i sformułowania wniosków mających w przyszłości wyeliminować podobne zdarzenia.
NSA stwierdził, że dokumenty te nie mają charakteru dokumentów wewnętrznych. Organ w sposób nieuprawniony
utożsamia informację publiczną z zadaniami publicznymi Dyrektora TDT, które są wykonywane przy użyciu władztwa
administracyjnego. Jednak ustawodawca nie wprowadził takiego ograniczenia w art. 1 ust. 1 DostInfPubU. Zdaniem
NSA, skoro żądane we wniosku dane zostały wytworzone w ramach sfery działalności podmiotu
zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej, na jego zlecenie, oraz odnoszą się do przebiegu
kontroli, czyli badań oraz testów wykonanych w związku wypadkiem oraz wyników tej kontroli, to zgodnie
z art. 1 ust. 1 DostInfPubU są informacją o sprawach publicznych.
Jednocześnie NSA podkreślił, że wynikający z wyroku Sądu I instancji obowiązek rozpoznania wniosku M.B. zgodnie
z przepisami DostInfPubU nie oznacza, że organ został zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej. Zgodnie
z art. 5 ust. 2 DostInfPubU prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby
fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Jednak organ nie może jedynie poinformować wnioskodawcy o istnieniu
takich okoliczności w danej sprawie. Konieczne jest wydanie decyzji odmownej, o której mowa w art. 16 ust. 1
DostInfPubU.
Wyrok NSA z 2.9.2022 r., III OSK 1529/21, 








 

NSA uznał, że dokumenty związane z przebiegiem kontroli i testów w ramach dozoru technicznego są informacją publiczną i nie podlegają kwalifikacji jako wewnętrzne. Organ nie może jedynie informować o istnieniu tajemnicy przedsiębiorcy, lecz musi wydać decyzję odmowną w zakresie dostępu do informacji publicznej.