Każdy skarżący uchwałę rady gminy musi uiścić wpis

Jeśli wiele podmiotów wnosi skargi na akt prawa miejscowego, nawet w jednym piśmie, to każdy z nich musi uiścić wpis sądowy. Skarżący twierdzą, że działają wspólnie jako grupa, co jest sprzeczne z obowiązującymi przepisami. NSA stwierdził, że każdy skarżący ma odrębne uprawnienia i obowiązki związane z przedmiotem zaskarżenia. Obowiązek uiszczenia wpisu warunkuje nadanie biegu pismu wniesionemu do sądu.

Tematyka: skarga, wpis sądowy, skarżący, NSA, PostAdmU, współuczestnictwo, opłata sądowa, uprawnienia, obowiązki, postępowanie administracyjne

Jeśli wiele podmiotów wnosi skargi na akt prawa miejscowego, nawet w jednym piśmie, to każdy z nich musi
uiścić wpis sądowy. Ze względu na odrębne uprawnienia i obowiązki związane z przedmiotem zaskarżenia
każdy ze skarżących ma w sprawie swój własny interes prawny. Nie zmienia tego fakt, że podmioty te mają
wspólny cel, czyli doprowadzenie do utraty mocy obowiązującej czy zmiany treści uchwały rady gminy.
Postępowanie przed WSA
Kilkadziesiąt osób jednym pismem wniosło skargę na uchwałę Rady Miejskiej w T. w przedmiocie ustalenia strefy
płatnego parkowania oraz ustalenia stawek opłat i sposobu ich pobierania. Wraz ze skargą wnoszący uiścili wpis
w kwocie 300 zł. Przewodniczący Wydziału II WSA w S. wezwał każdego ze skarżących z osobna do uiszczenia
wpisu od skargi w kwocie po 300 zł, powołując się na art. 220 § 1 i 3 ustawy z 30.8.2002 r. - Prawo o postępowaniu
przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 329; dalej: PostAdmU) i § 2 ust. 1 pkt. 3 rozporządzenia
Rady Ministrów z 16.12.2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu
przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 535).
E.P. - jeden ze skarżących - wniósł zażalenie na to zarządzenie, twierdząc, że skoro wiele osób zaskarżyło jedną
uchwałę jednym pismem, to działają wspólnie jako grupa. W zażaleniu podkreślono, że liczba osób, która jest
przekonana o wspólnym interesie, jest znaczna, co świadczy o wadze sprzeciwu społecznego przeciwko działaniu
Rady Gminy w T. w przedmiocie regulacji istotnych zagadnień w zakresie ustalenia strefy płatnego parkowania,
stawek opłat i sposobu ich pobierania. E.P. dowodził, że wezwanie każdego ze skarżących z osobna do uiszczenia
wpisu od skargi w kwocie po 300 zł jest sprzeczne z ideą wspólnotowości.
Obowiązek uiszczenia wpisu od skargi
NSA oddalił zażalenie. W uzasadnieniu postanowienia wyjaśniono, że zgodnie z art. 220 § 1 i 3 PostAdmU
uiszczenie należnej opłaty warunkuje nadanie biegu pismu wniesionemu do sądu. Jeśli strona nie wpłaci kwoty
odpowiadającej wysokości wpisu sądowego w danej sprawie z własnej inicjatywy, przewodniczący wzywa
wnoszącego pismo, aby uiścił opłatę w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. W przypadku, gdy wezwanie
dotyczy pism będących: skargą, skargą kasacyjną, zażaleniem oraz skargą o wznowienie postępowania,
konsekwencją nieuiszczenia wpisu w prawidłowej wysokości w wyznaczonym terminie jest odrzucenie tego środka
zaskarżenia.
Uprawnienia podobne a uprawnienia wspólne
Na mocy art. 214 PostAdmU, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do uiszczenia kosztów sądowych obowiązany
jest ten, kto wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki. Pismo wnoszone przez kilka
osób, których uprawnienia lub obowiązki związane z przedmiotem zaskarżenia są wspólne, podlega jednej
opłacie. W przeciwnym razie każda z tych osób uiszcza opłatę oddzielnie, stosownie do swojego uprawnienia
lub obowiązku. Wynika z tego, że wnoszone przez kilka osób pismo podlega jednej opłacie wyłącznie w przypadku
współuczestnictwa materialnego, czyli m.in. wówczas, gdy uprawnienie przyznawane jest wspólnie kilku podmiotom,
bądź jeśli jedną decyzją organ nakłada solidarną administracyjną karę pieniężną na kilka osób. Jeśli jednak skarżący
posiadają podobne uprawnienia związane z przedmiotem postępowania, ale nie są to uprawnienia wspólne, to
zobowiązani są do odrębnego uiszczenia opłaty od skargi. Z art. 51 PostAdmU wynika, że kilku uprawnionych do
wniesienia skargi może w jednej sprawie występować w roli skarżących, jeżeli ich skargi dotyczą tej samej decyzji,
postanowienia, innego aktu lub czynności albo bezczynności organu lub przewlekłego prowadzenia postępowania.
W takich okolicznościach nie ma znaczenia, że skargi wielu podmiotów są zawarte w jednym piśmie. Jest to bowiem
tylko formalne połączenie pism podmiotów posiadających własne prawa i obowiązki, którzy mogli wszcząć
postępowanie sądowe odrębnymi skargami. Skorzystanie z formy współuczestnictwa w sytuacji wskazanej art. 51
PostAdmU jest tylko uprawnieniem strony, którego nie musi ona realizować (zob. postanowienie NSA z 16.12.2019
r., II OZ 917/19,
; postanowienie NSA z 16.4.2008 r., II OSK 415/07,
). Jednak w każdej sytuacji,
w której skarżący nie skorzystali ze współuczestnictwa określonego w art. 51 PostAdmU, sąd administracyjny
zobowiązany jest z urzędu do połączenia spraw, które mogą być objęte jedną skargą (zob. postanowienie NSA
z 19.7.2012 r., I OZ 509/12,
).
NSA stwierdził, że każda z kilkudziesięciu osób, które zaskarżyły uchwałę Rady Miejskiej w T. w ramach
skargi - jednego pisma, ma odrębne uprawnienia i obowiązki względem pozostałych skarżących, związane
z przedmiotem zaskarżenia. Każdy ze skarżących zobligowany jest więc do uiszczenia odrębnego wpisu
sądowego od swojej skargi.

Postanowienie NSA z 11.10.2022 r., II GZ 392/22,

NSA oddalił zażalenie skarżącego, potwierdzając konieczność odrębnego uiszczenia wpisu sądowego od skargi przez każdego z uczestników. Zgodnie z art. 214 PostAdmU, pismo wnoszone przez kilka osób podlega jednej opłacie tylko w przypadku współuczestnictwa materialnego. W pozostałych sytuacjach skarżący zobligowani są do osobnego uiszczenia opłaty.