Warunki zabudowy dla „zielonych” inwestycji

Lokalizacja farmy fotowoltaicznej, niezależnie od jej mocy, zgodnie z art. 61 ust. 3 PlanZagospU nie wymaga oceny przesłanki zasady kontynuacji oraz dostępu do drogi publicznej w postępowaniu o ustalenie warunków zabudowy. Sprawa dotyczyła decyzji ustalającej warunki zabudowy dla budowy i montażu paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy do 2 MW. Mieszkańcy sprzeciwiali się ze względu na skalę inwestycji. Ostatecznie NSA orzekł, że dla „zielonych” inwestycji nie stosuje się przepisów dotyczących zasady kontynuacji i dostępu do drogi publicznej.

Tematyka: farma fotowoltaiczna, zielone inwestycje, OZE, NSA, PlanZagospU

Lokalizacja farmy fotowoltaicznej, niezależnie od jej mocy, zgodnie z art. 61 ust. 3 PlanZagospU nie wymaga oceny przesłanki zasady kontynuacji oraz dostępu do drogi publicznej w postępowaniu o ustalenie warunków zabudowy. Sprawa dotyczyła decyzji ustalającej warunki zabudowy dla budowy i montażu paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy do 2 MW. Mieszkańcy sprzeciwiali się ze względu na skalę inwestycji. Ostatecznie NSA orzekł, że dla „zielonych” inwestycji nie stosuje się przepisów dotyczących zasady kontynuacji i dostępu do drogi publicznej.

Lokalizacja farmy fotowoltaicznej, niezależnie od jej mocy, zgodnie z art. 61 ust. 3 PlanZagospU nie wymaga
oceny przesłanki zasady kontynuacji oraz dostępu do drogi publicznej w postępowaniu o ustalenie
warunków zabudowy.
Okoliczności sprawy
NSA zajął się sporem związanym z lokalizacją farmy fotowoltaicznej. Rozgorzał on, kiedy w 2020 r. Wójt jednej
z gmin wydał decyzję ustalającą warunki zabudowy dla budowy i montażu wolnostojących paneli fotowoltaicznych
o łącznej mocy do 2 MW, wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną. Inwestycja była zakrojona na całkiem dużą
skalę, co nie spodobało się lokalnej ludności. Chodziło o budowę nawet do 7000 paneli fotowoltaicznych, które miały
zostać umiejscowione na stelażach naziemnych. Na elektrownię składała się także cała infrastruktura przesyłowa
(linie energetyczne, kable, zespoły kontenerowe), a także ogrodzenie i urządzenia związane z zapewnieniem
bezpieczeństwa (np. monitoring). Z treści wydanej decyzji wynikało, że inwestycja mieści się w kategorii tzw. zielonej
infrastruktury technicznej, a co za tym idzie – nie wymaga spełnienia zasady z art. 61 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy
z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 503; dalej: PlanZagospU);
tzw. zasada kontynuacji – dobrego sąsiedztwa i dostępu do drogi publicznej).
Taki obrót spraw wywołał sprzeciw mieszkańców sąsiednich nieruchomości. Jeden z właścicieli działki zlokalizowanej
w pobliżu zakwestionował wydane warunki zabudowy. Kierując sprawę do SKO, zarzucał Wójtowi, że ten nie wziął
pod uwagę wspomnianego przepisu, w myśl którego „wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie
w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków (…)”, wśród których na pierwszym miejscu wskazane
jest, że „co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób
pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech
i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej
obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu”. SKO odrzuciło jednak skargę,
uznając, że planowana inwestycja polega na instalacji odnawialnego źródła energii, co umożliwia wyłączenie
stosowania art. 61 ust. 1 pkt. 1 i 2 PlanZagospU.
Sprawa trafiła do WSA w Białymstoku, który stanął po stronie mieszkańca. Organ ten uznał, że wyłączenie dotyczące
„zielonych” inwestycji z art. 61 ust. 3 PlanZagospU nie będzie miało zastosowania w omawianej sytuacji, bowiem
dotyczy ono tylko inwestycji w postaci farmy fotowoltaicznej, której moc nie przekracza 100 kW. Ten wyrok został
z kolei zaskarżony do NSA.
Stanowisko NSA
Po rozpoznaniu sprawy w wyroku z 12.10.2022 r., II OSK 1482/21, 
, NSA orzekł, że lokalizacja farmy
fotowoltaicznej, niezależnie od jej mocy, zgodnie z art. 61 ust. 3 PlanZagospU nie wymaga oceny przesłanki zasady
kontynuacji oraz dostępu do drogi publicznej w postępowaniu o ustalenie warunków zabudowy. Sąd zwrócił uwagę,
że uzupełnienie ww. przepisu PlanZagospU o kwestie związane z instalacjami opartymi o odnawialne źródła energii
nastąpiło w efekcie nowelizacji z 2019 r. Od tamtej pory w zasadzie nie ma wątpliwości co do możliwości wyłączenia
stosowania przepisów art. 61 ust. 1 pkt. 1 i 2 PlanZagospU w przypadku takich inwestycji. W uzasadnieniu do wyroku
NSA stwierdził, że skoro „ustawodawca nakazał w procesie wydawania decyzji w sprawie warunków zabudowy
dotyczącej OZE (odnawialne źródło energii – przyp. red.) stosowanie definicji legalnej zawartej w odrębnej ustawie,
(...) organ administracji pozbawiony jest możliwości dokonywania takiej wykładni unormowań, które prowadziłoby do
modyfikacji definicji legalnej, która byłaby w istocie jej kwestionowaniem. Z gramatycznego punktu widzenia art. 61
ust. 3 PlanZagospU nie budzi wątpliwości. Jego treść jest w pełni klarowna i jednoznacznie przesądza, że przepisów
art. 61 ust. 1 pkt. 1 i 2 PlanZagospU nie stosuje się m.in. do instalacji OZE w rozumieniu art. 2 pkt. 13 ustawy
z 20.2.2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1378). Z tego przepisu (...) nie wynika, aby
ustawodawca różnicował instalacje w zależności od ich mocy, co w założeniu miałoby determinować badanie
przesłanek określonych w art. 61 ust. 1 pkt. 1 i 2 PlanZagospU. Zdaniem NSA takiego rozróżnienia nie sposób
również wywieść z treści art. 10 ust. 2a PlanZagospU oraz art. 15 ust. 3 pkt. 3a PlanZagospU. Z przepisów tych
wynika wyłącznie to, że urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy zainstalowanej
większej niż 100 (obecnie 500) kW, a także ich strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz
zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu, muszą zostać rozmieszczone w studium tak, aby mogły później być w nim
uwzględnione, a ich dopuszczalna lokalizacja została wprowadzona w planie miejscowym, o ile oczywiście taki plan
zostanie uchwalony. Przepisy te odnoszą się jednak do tzw. lokalnego porządku planistycznego (studium, plan
miejscowy) i (…) zakres ich stosowania jest ograniczony wyłącznie do tych gminnych aktów planistycznych, a nie
decyzji o warunkach zabudowy”.



Wyrok NSA NSA z 12.10.2022 r., II OSK 1482/21, 








Wyrok NSA potwierdził, że lokalizacja farmy fotowoltaicznej nie wymaga spełnienia zasady kontynuacji oraz dostępu do drogi publicznej. Decyzja ta wynika z nowelizacji z 2019 r., która uwzględnia instalacje oparte o odnawialne źródła energii. NSA uznał, że przepisy dotyczące mocowania instalacji OZE nie różnicują się w zależności od mocy, co wyklucza konieczność analizowania przesłanek określonych w art. 61 ust. 1 pkt. 1 i 2 PlanZagospU.