Wstrzymanie wykonania decyzji wobec ryzyka utraty płynności finansowej
Ciężar dowodu spoczywa na wnioskodawcy, który powinien uprawdopodobnić, że w jego sprawie zostały spełnione przesłanki wskazane w powołanym przepisie. W orzecznictwie przyjmuje się, że warunkiem wydania postanowienia o wstrzymaniu wykonania aktu lub czynności jest wykazanie przez stronę we wniosku okoliczności uzasadniających możliwość wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków i ich uprawdopodobnienie w przedstawionym przez stronę materiale dowodowym.
Tematyka: wstrzymanie wykonania decyzji, ryzyko utraty płynności finansowej, postępowanie przed sądami administracyjnymi
Ciężar dowodu spoczywa na wnioskodawcy, który powinien uprawdopodobnić, że w jego sprawie zostały spełnione przesłanki wskazane w powołanym przepisie. W orzecznictwie przyjmuje się, że warunkiem wydania postanowienia o wstrzymaniu wykonania aktu lub czynności jest wykazanie przez stronę we wniosku okoliczności uzasadniających możliwość wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków i ich uprawdopodobnienie w przedstawionym przez stronę materiale dowodowym.
Ciężar dowodu spoczywa na wnioskodawcy, który powinien uprawdopodobnić, że w jego sprawie zostały spełnione przesłanki wskazane w powołanym przepisie. W orzecznictwie przyjmuje się, że warunkiem wydania postanowienia o wstrzymaniu wykonania aktu lub czynności jest wykazanie przez stronę we wniosku okoliczności uzasadniających możliwość wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków i ich uprawdopodobnienie w przedstawionym przez stronę materiale dowodowym. Stan faktyczny W sprawie tej WSA w Gorzowie Wielkopolskim po rozpoznaniu wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej postanowił wstrzymać wykonanie zaskarżonej decyzji. Skarżąca wniosła do WSA skargę na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego o nałożeniu kary pieniężnej w wysokości 10 000 zł za niewywiązanie się przewoźnika z obowiązku przekazywania w trakcie całej trasy przewozu towaru aktualnych danych geolokalizacyjnych środka transportu objętego zgłoszeniem przewozu towarów SENT. W skardze skarżąca sformułowała wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji przez organ administracji publicznej w trybie art. 61 § 2 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634; dalej: PostAdmU) lub przez sąd na podstawie art. 61 § 3 PostAdmU. W uzasadnieniu wniosku wskazała, że w przypadku korzystnego dla strony rozstrzygnięcia sądowego niniejszej sprawy odwrócenie skutków skarżonej decyzji będzie niemożliwe. Zaskarżona decyzja dotycząca nałożenia wysokiej kary pieniężnej wymusza konieczność częściowej odsprzedaży majątku przedsiębiorcy, z uwagi bowiem na brak wolnych środków finansowych w celu zapłaty kary niezbędna będzie sprzedaż środka transportu, którym wykonywana jest działalność gospodarcza. To z kolei prowadzić będzie do konieczności znacznego ograniczenia świadczenia usług transportowych i znacznego ograniczenia przychodów z prowadzonej działalności. Ze względu na fakt, że wykonanie decyzji będzie skutkowało nieodwracalnymi konsekwencjami w przypadku braku korzystnego rozstrzygnięcia sądu, wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji jest w ocenie skarżącej uzasadniony i pozwala na ochronę jej interesu. W załączeniu skarżąca przesłała wydruk faktury dotyczącej opłat leasingowych oraz podsumowania księgi przychodów i rozchodów za styczeń ‒ luty 2023 r. W odpowiedzi na wezwanie sądu skarżąca uzupełniła złożony wniosek o podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za grudzień 2022 r. oraz za okres styczeń ‒ maj 2023 r., a także umowę leasingu. Stanowisko WSA Sąd wskazał, że zgodnie z art. 61 § 1 PostAdmU wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Natomiast po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w art. 61 § 1 PostAdmU, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego złożenia wniosku do sądu (art. 61 § 3 PostAdmU). Instytucja wstrzymania wykonania aktu lub czynności ma charakter wyjątkowy i jej zastosowanie może mieć miejsce wyłącznie w sytuacji stwierdzenia, że zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, gdyby akt lub czynność zostały wykonane, przy czym znaczna szkoda to taka, która nie będzie mogła być wynagrodzona przez późniejszy zwrot spełnionego świadczenia lub jego wyegzekwowanie ani też nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do stanu pierwotnego. Natomiast trudne do odwrócenia skutki to takie prawne lub faktyczne skutki, które raz zaistniałe powodują istotną lub trwałą zmianę rzeczywistości, a powrót do stanu poprzedniego może nastąpić po dłuższym czasie lub przy stosunkowo dużym nakładzie sił i środków (por. postanowienie NSA z 20.12.2004 r., GZ 138/04, ). Należy przy tym pamiętać, że ciężar dowodu spoczywa w tym przypadku na wnioskodawcy, który powinien uprawdopodobnić, że w jego sprawie zostały spełnione przesłanki wskazane w powołanym przepisie. W orzecznictwie przyjmuje się bowiem, że warunkiem wydania postanowienia o wstrzymaniu wykonania aktu lub czynności jest wykazanie przez stronę we wniosku okoliczności uzasadniających możliwość wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków i ich uprawdopodobnienie w przedstawionym przez stronę materiale dowodowym. Mając na uwadze powyższe, sąd przychylił się do wniosku skarżącej i uznał, że w niniejszej sprawie wykonanie zaskarżonej decyzji może spowodować niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub powstania trudnych do odwrócenia skutków. Sąd wziął pod uwagę aktualną sytuację skarżącej, która prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W ocenie sądu przy wykazanych przez skarżącą dochodach i obciążeniach (wynikających z raty leasingowej) oraz kosztach prowadzenia działalności gospodarczej uiszczenie kary pieniężnej w nałożonej zaskarżoną decyzją wysokości może stanowić istotne obciążenie w prowadzeniu przez skarżącą bieżącej działalności gospodarczej i zakłócić jej płynność finansową. W tej sytuacji sąd uznał, że wniosek skarżącej o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji jest w niniejszej sprawie uzasadniony wystarczająco do jego uwzględnienia. Komentarz Instytucja wstrzymania wykonania decyzji ma charakter wyjątkowy. Wniosek o jej zastosowanie rozpoznawany przez sąd wymaga uzasadnienia i uprawdopodobnienia wystąpienia okoliczności, którym ma zapobiec wstrzymanie wykonania decyzji. Ideą jest udzielenie zabezpieczenia prawnego jeszcze przed rozpoznaniem skargi. Uzyskanie takiego zabezpieczenia nie jest proste. W omawianym orzeczeniu, nieprawomocnym, WSA potwierdził, że ryzyko wystąpienia nieodwracalnej szkody może wynikać z realnego ryzyka utraty płynności finansowej. Postanowienie WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 21.7.2023 r., II SA/Go 260/23,
Instytucja wstrzymania wykonania decyzji ma charakter wyjątkowy. W omawianym orzeczeniu, nieprawomocnym, WSA potwierdził, że ryzyko wystąpienia nieodwracalnej szkody może wynikać z realnego ryzyka utraty płynności finansowej.