Stopień precyzyjności wniosku o udzielenie informacji decyduje o sposobie działania organu

Wniosek o udostępnienie informacji publicznej musi być precyzyjny i jasny, aby uniknąć wątpliwości co do zakresu żądanych informacji. Brak precyzji może skutkować brakiem uznania wniosku za zgodny z prawem. Organ ma obowiązek wezwania do doprecyzowania wniosku w przypadku jego niejasności. Skarżący powinien wskazać żądane informacje w sposób jednoznaczny i istotny dla interesu publicznego.

Tematyka: wniosek o udzielenie informacji publicznej, precyzja wniosku, bezczynność organu, informacja przetworzona, interes publiczny

Wniosek o udostępnienie informacji publicznej musi zawierać precyzyjne i jasne wskazanie żądanych
informacji, tak aby zakres żądania wnioskodawcy nie budził wątpliwości. Jeżeli pismo nie spełnia tego
wymogu, organ nie wzywa do jego sprecyzowania, tylko pisemnie informuje wnioskodawcę, w jakiej części
i w jakim zakresie wniosek nie spełnia koniecznego standardu precyzji i jasności. W konsekwencji takie
pismo nie może być traktowane jako wniosek o udzielenie informacji publicznej w rozumieniu art. 1 ust. 1
w zw. z art. 10 ust. 1 z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 902; dalej:
DostInfPubU) – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
Stan faktyczny
A.G. wystąpił do Prokuratury Rejonowej w B. o udzielenie informacji o jednym z prokuratorów. Dane objęte żądaniem
to m.in.: ukończona uczelnia, rok ukończenia, ocena, przebieg aplikacji, patron, przebieg pracy zawodowej, ocena
pracy w porównaniu z pozostałymi prokuratorami, a także podanie liczby: złożonych samodzielnie aktów oskarżenia,
spraw zakończonych wyrokiem skazującym, uniewinniającym lub umorzonych, skarg na prokuratora i postępowań
dyscyplinarnych. A.G. we wniosku domagał się również wskazania stanu cywilnego i dzieci prokuratora, jego
oświadczeń majątkowych, uzyskanych premii z podaniem terminów, kwot i powodów. Organ wezwał stronę do
doprecyzowania zakresu informacji i jej treści, twierdząc, że użycie w piśmie sformułowań o charakterze ogólnym,
z uwagi na ich niejednoznaczność i nieprecyzyjność, uniemożliwia rozpoznanie wniosku. Jednocześnie wezwano
stronę do wskazania okoliczności świadczących o istotności uzyskania żądanych danych dla interesu publicznego.
A.G. nie odpowiedział na to wezwanie, tylko wniósł skargę na bezczynność organu. W odpowiedzi na skargę
Prokurator Rejonowy w B. stwierdził, że nieprecyzyjne żądanie nie stanowi wniosku o informację publiczną. Skarżący
nie wskazał jednoznacznie, o jakie dokładnie dane wnosi, za jaki okres, pyta o szereg danych wrażliwych
i niepowiązanych z wykonywaną funkcją publiczną. W ocenie organu wnioskodawca w istocie nadużywa prawa,
dążąc do pozyskania danych dotyczących prokuratora prowadzącego przeciwko niemu śledztwo.
Orzeczenie WSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę. W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, że bezczynność
na gruncie DostInfPubU polega na tym, że organ lub inny podmiot zobowiązany do podjęcia czynności materialno-
technicznej w przedmiocie informacji publicznej nie podejmuje takiej czynności ani nie wydaje decyzji o odmowie
udzielenia informacji publicznej. W ocenie sądu, wobec treści wniosku, organ był uprawniony do wstrzymania się
z udzieleniem odpowiedzi, oczekiwał bowiem na odpowiedź strony na wezwanie do sprecyzowania żądania. Jak
przyznano, reakcja organu miała miejsce z opóźnieniem w stosunku do terminu określonego w DostInfPublU, jednak
podjęcie działań przed wniesieniem skargi wyklucza bezczynność po stronie organu.
Sąd stwierdził, że biorąc pod uwagę liczbę pytań (18) i ich obszerny zakres, żądana informacja była informacją
przetworzoną. Wymagała przejrzenia akt i urządzeń biurowych organu z nieokreślonego czasu w celu wyodrębnienia
informacji żądanych przez stronę według kryteriów, których skarżący ostatecznie nie wskazał, co w istocie pozbawiło
organ możliwości załatwienia sprawy. W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że pomimo wezwania organu A.G. nawet
nie podjął próby wykazania, iż udzielenie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.
NSA – sąd ocenia precyzyjność wniosku
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania WSA
w Gliwicach. W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, że postępowanie w sprawie udostępnienia informacji publicznej
jest postępowaniem odformalizowanym i uproszczonym, a przepisy KPA stosuje się dopiero na etapie wydania
decyzji w trybie art. 16 DostInfPubU. Do wniosku o udostępnienie informacji publicznej zasadniczo nie stosuje się
przepisu art. 64 § 2 KPA, dlatego wzywanie A.G. do doprecyzowania wniosku nie miało podstawy prawnej. Z wniosku
o udostępnienie informacji publicznej musi wynikać, że dotyczy on informacji publicznej w rozumieniu art. 1 ust. 1
DostInfPubU, a wskazanie żądanych informacji musi być na tyle precyzyjne i jasne, aby zakres żądania
wnioskodawcy nie budził wątpliwości. Jeżeli jednak wniosek nie spełnia tego standardu i nie zostanie
sprecyzowany przez wnioskodawcę, nie może być traktowany jako wniosek o informację publiczną.
W konsekwencji organ nie może popaść w bezczynność w rozpatrzeniu takiego wniosku.
Jeśli organ uzna, że wniosek dotyczy informacji publicznej, musi załatwić go pozytywnie, udzielając wnioskowanej
informacji, o ile nie stwierdzi, iż dotyczy on informacji przetworzonej lub zachodzą podstawy do odmowy jej
udostępnienia. W przypadku stwierdzenia, że wniosek jest nieprecyzyjny, organ ma obowiązek poinformować o tym

wnioskodawcę na piśmie, szczegółowo wyjaśniając swoje stanowisko. Oznacza to, że ocena precyzyjności
sformułowania żądania udzielenia informacji podlega kontroli w postępowaniu dotyczącym bezczynności
w zakresie udzielenia informacji publicznej. W konsekwencji NSA za nieprawidłowe uznał stanowisko sądu
I instancji, że organ nie pozostaje w bezczynności, bowiem został pozbawiony możliwości działania
w związku z nieudzieleniem przez skarżącego odpowiedzi na wezwanie o doprecyzowanie wniosku.
Prokurator Rejonowy w B., w terminie wynikającym z art. 13 ust. 1 DostInfPubU, powinien był wyjaśnić, które
sformułowanie i w którym punkcie wniosku było niejednoznaczne i nieprecyzyjne i z jakich powodów tak uznał.
Powinien też wskazać, że na skutek tego wniosek nie może być traktowany jako wniosek o informację publiczną
w rozumieniu art. 1 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 DostInfPubU, wobec czego nie wywołuje skutku prawnego w postaci
obowiązku zastosowania przepisów DostInfPubU przez organ. Takie działanie Prokuratora Rejonowego w B.
umożliwiłoby wnioskodawcy złożenie nowego, precyzyjnego i jednoznacznego wniosku o udzielenie informacji
publicznej.
Informacje przetworzone
W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, że jeśli organ zakwalifikuje żądaną informację jako przetworzoną, ma obowiązek
wezwać wnioskodawcę do wykazania, że jej uzyskanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Niewykazanie interesu prawnego w uzyskaniu informacji przetworzonej lub brak odpowiedzi na wezwanie obligują
organ do wydania decyzji odmownej, w której uzasadnieniu należy wytłumaczyć, przy uwzględnieniu specyfiki
konkretnej sprawy, dlaczego wnioskowana informacja ma charakter przetworzony. Jeśli organ skieruje do
wnioskodawcy zwykłe pismo, tak jak to uczynił Prokurator Rejonowy w B., nie można takiego działania uznać za
właściwą formę załatwienia sprawy. Szczegółowe uzasadnienie decyzji odmownej umożliwia bowiem stronie
zapoznanie się ze stanowiskiem organu oraz poddanie decyzji kontroli instancyjnej, a następnie
sądowoadministracyjnej. Ponieważ Prokurator Rejonowy w B. takiej decyzji nie wydał, to naruszył art. 3 ust. 1 pkt 1
DostInfPubU.
Wyrok NSA z 28.6.2023 r., III OSK 819/22,

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił konieczność precyzyjnego sformułowania wniosku o udzielenie informacji publicznej. Bezczynność organu może wynikać z nieprecyzyjnego żądania. Decyzja odmowna musi być uzasadniona w przypadku informacji przetworzonej. Brak reakcji na wezwanie do wykazania interesu publicznego skutkuje odmową udzielenia informacji.