Postanowienie o wznowieniu postępowania administracyjnego nie podlega zaskarżeniu

Postanowienie o wznowieniu postępowania administracyjnego nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że decyzja określająca przyczyny wznowienia i rozstrzygnięcie sprawy jest wyłącznie efektem postępowania po wydaniu postanowienia wznowienia. Skargę na postanowienie wznowienia odrzucił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, uzasadniając, że środek zaskarżenia przysługuje jedynie w przypadku odmowy wznowienia postępowania.

Tematyka: postanowienie wznowienie postępowanie administracyjne skarga sąd kasacyjny odwołanie decyzja NSA

Postanowienie o wznowieniu postępowania administracyjnego nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że decyzja określająca przyczyny wznowienia i rozstrzygnięcie sprawy jest wyłącznie efektem postępowania po wydaniu postanowienia wznowienia. Skargę na postanowienie wznowienia odrzucił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, uzasadniając, że środek zaskarżenia przysługuje jedynie w przypadku odmowy wznowienia postępowania.

Na postanowienie o wznowieniu postępowania z art. 149 § 1 i 2 KPA nie przysługuje skarga do sądu
administracyjnego. Stwierdzenie, czy przyczyna wznowienia rzeczywiście wystąpiła i jakie z tego wynikają
skutki dla rozstrzygnięcia sprawy, może być wyłącznie efektem postępowania prowadzonego po wydaniu
postanowienia z art. 149 § 1 KPA i musi być zawarte w decyzji określonej w art. 151 KPA – uznał Naczelny
Sąd Administracyjny.
Odrzucenie skargi
C. sp. z o.o. zaskarżyła postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. o wznowieniu postępowania
administracyjnego w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku
mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami usługowymi i garażem podziemnym. Wojewódzki Sąd Administracyjny
w Warszawie odrzucił skargę. Zgodnie z art. 149 KPA wznowienie postępowania następuje w drodze
postanowienia. Postanowienie to stanowi podstawę do przeprowadzenia przez właściwy organ postępowania
co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy. Odmowa wznowienia postępowania
również następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Sąd stwierdził, że z wyraźnej woli
ustawodawcy wynika, iż środek zaskarżenia w postaci zażalenia przysługuje jedynie w sytuacji odmowy wznowienia
postępowania. W związku z tym uznał skargę na postanowienie o wznowieniu postępowania za niedopuszczalną.
W uzasadnieniu postanowienia zaznaczono, że prawidłowość postanowienia o wznowieniu postępowania może być
kwestionowana przez stronę dopiero wraz z odwołaniem od decyzji kończącej wznowione postępowanie.
Zarzuty skargi kasacyjnej
C. sp. z o.o. w skardze kasacyjnej twierdziła, że postanowienie o wznowieniu postępowania jest postanowieniem
rozstrzygającym sprawę co do istoty, zatem przysługuje od niego skarga do sądu administracyjnego. Zgodnie z art. 3
§ 2 pkt 2 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz.
1634; dalej: PostAdmU) kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie
w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym: na które służy zażalenie, kończące
postępowanie, rozstrzygające sprawę co do istoty. Zdaniem skarżącej zaskarżone postanowienie rozstrzyga sprawę
co do istoty, gdyż wznawia postępowanie administracyjne zakończone ostateczną decyzją administracyjną, po
wydaniu tego postanowienia nie toczy się już postępowanie o wznowienie, a postępowanie w sprawie uchylenia
ostatecznej decyzji administracyjnej po wznowieniu postępowania. W rezultacie organ nie ma możliwości zbadania
okoliczności wznowienia postępowania, jest ograniczony wyłącznie do wydania decyzji o uchyleniu decyzji albo
decyzji odmawiająca uchylenia decyzji, stosownie do art. 151 § 1 pkt 1) i 2) KPA. W ocenie skarżącej stanowisko
Sądu sprowadza postanowienie o wznowieniu do rangi zawiadomienia o wszczęciu postępowania.
Kwestionowanie postanowienia o wznowieniu postępowania
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną uznając, że z wykładni a contrario art. 149 § 4 KPA
wynika, że skoro zażalenie przysługuje na postanowienie o odmowie wznowienia postępowania, to
postanowienie o wznowieniu nie podlega zaskarżeniu w trybie zażalenia. Z art. 142 KPA wynika jednak, że
może ono być kwestionowane w treści odwołania od decyzji kończącej postępowanie o wznowienie, czyli
o odmowie uchylenia decyzji lub uchyleniu decyzji w wyniku wznowienia postępowania. W takim przypadku
organ odwoławczy, jeśli uzna je za wadliwe, może na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 KPA uchylić zaskarżoną
decyzję i wznowione postępowanie umorzyć.
Istota postępowania o wznowienie
W uzasadnieniu postanowienia wyjaśniono, że skarga do sądu administracyjnego na postanowienie o wznowieniu
postępowania z art. 149 § 1 i 2 KPA nie przysługuje, bowiem postanowienie organu nie jest żadnym ze wskazanych
w art. 3 § 2 pkt 2 PostAdmU. Postanowienie o wznowieniu postępowania nie kończy postępowania o wznowienie,
jest jedynie wstępną procesową oceną dopuszczalności wniosku o wznowienie i jak wynika z art. 149 § 2 KPA
stanowi podstawę do przeprowadzenia przez właściwy organ postępowania co do przyczyn wznowienia oraz co do
rozstrzygnięcia istoty sprawy. Postanowienie to jest wyrazem oceny formalnej wniosku o wznowienie pod kątem
wskazania w nim ustawowej podstawy wznowienia postępowania z art. 145 § 1 KPA, art. 145a KPA, art. 145aa KPA
i art. 145b KPA oraz zachowania terminu złożenia wniosku o wznowienie określonego dla podnoszonej podstawy
wznowienia. Wbrew twierdzeniom skargi kasacyjnej, nie można więc przyjąć, że jest to postanowienie rozstrzygające
sprawę wznowienia postępowania co do istoty. Postanowienie z art. 149 § 1 KPA jest rozstrzygnięciem procesowym,



formalnym potwierdzeniem otwarcia etapu postępowania w sprawie wznowienia postępowania. NSA zaznaczył, że
na tym etapie nie następuje ocena przyczyn wznowienia ani ocena wpływu tej przyczyny na decyzję ostateczną,
której dotyczy wznowienie przybierające postać odmowy uchylenia lub uchylenia decyzji ostatecznej. Wymienione
rozstrzygnięcia są bowiem kolejnym etapem postępowania o wznowienie, podczas którego organ orzeka co do istoty
sprawy.
Zdaniem NSA użyte przez skarżącego porównanie tego postanowienia z charakterem zawiadomienia o wszczęciu
postępowania jest co do zasady słuszne. Strona dowiaduje się z niego, że etap formalny badania wniosku został
zakończony pomyślnie i organ przechodzi do merytorycznej oceny poprawnie zainicjowanej sprawy. Na tym etapie
nie rozstrzyga się jednak o prawach i obowiązkach wnioskodawcy, bowiem te określa w dalszym ciągu decyzja
ostateczna, której dotyczy wznowienie postępowania. Organ wydając postanowienie o wznowieniu
postępowania stwierdza jedynie o możliwości rozpoznania żądania wznowienia postępowania, gdyż
powołano ustawową przesłankę i zachowano termin. Nie ocenia natomiast wpływu przesłanek wznowienia na
decyzję ostateczną, ani nie przesądza o bycie decyzji ostatecznej, a to jest istotą wznowienia postępowania.
Postanowienie NSA z 16.4.2024 r., II OSK 499/24, 








Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że postanowienie o wznowieniu postępowania administracyjnego nie jest rozstrzygnięciem co do istoty, dlatego nie podlega zaskarżeniu w trybie zażalenia. Organ odwoławczy może kwestionować postanowienie o wznowieniu w treści odwołania od decyzji kończącej postępowanie o wznowienie, co pozwala na uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania.