Pojęcie „lot łączony”

TS orzekł, że art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Nr 261/2004 ma zastosowanie do przewozu pasażerów dokonanego na podstawie jednej rezerwacji, w ramach którego między odlotem z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego a przylotem na lotnisko znajdujące się na terytorium państwa trzeciego miało miejsce planowane międzylądowanie poza Unią, ze zmianą statku powietrznego. Pojęcie „lot łączony” zostało dokładnie zdefiniowane i wyjaśnione przez TS, co ma istotne znaczenie dla pasażerów podróżujących w taki sposób.

Tematyka: lot łączony, przewóz pasażerów, rozporządzenie Nr 261/2004, odszkodowanie, zmiana statku powietrznego, miejsce docelowe

TS orzekł, że art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że to
rozporządzenie ma zastosowanie do przewozu pasażerów dokonanego na podstawie jednej rezerwacji,
w ramach którego między odlotem z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego
a przylotem na lotnisko znajdujące się na terytorium państwa trzeciego miało miejsce planowane
międzylądowanie poza Unią, ze zmianą statku powietrznego.
C. Wegener zawarła z Royal Air Maroc SA (dalej jako: Royal Air) umowę przewozu lotniczego w formie jednej
rezerwacji umożliwiającej jej podróż z Berlina do Agadiru (Maroko) z przewidzianym międzylądowaniem
w Casablance, ze zmianą statku powietrznego. Po uzyskaniu potwierdzenia rezerwacji i rejestracji na lotnisku
w Berlinie na całą podróż C. Wegener weszła na pokład statku powietrznego Royal Air do Casablanki, który
wystartował z opóźnieniem. Po przybyciu do Casablanki stawiła się do wejścia na pokład statku powietrznego do
Agadiru, lecz Royal Air odmówił jej wejścia na pokład, wskazując, że jej miejsce zostało przydzielone innemu
pasażerowi. C. Wegener ostatecznie weszła na pokład innego statku powietrznego Royal Air i przybyła do Agadiru
z czterogodzinnym opóźnieniem względem początkowo przewidzianej godziny. Następnie zażądała odszkodowania
za to opóźnienie. Jednak Royal Air odmówił uwzględnienia jej żądania, podnosząc, że nie mogła ona powoływać się
na prawo do odszkodowania na podstawie rozporządzenia (WE) Nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady
z 11.2.2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy
przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów.
W pytaniu prejudycjalnym sąd odsyłający zmierzał do ustalenia, czy art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Nr 261/2004
należy interpretować w ten sposób, że to rozporządzenie ma zastosowanie do przewozu pasażerów dokonanego na
podstawie jednej rezerwacji, w ramach którego między odlotem z lotniska znajdującego się na terytorium państwa
członkowskiego a przylotem na lotnisko znajdujące się na terytorium państwa trzeciego miało miejsce planowane
międzylądowanie poza Unią, ze zmianą statku powietrznego?
Zgodnie z art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Nr 261/2004 to rozporządzenie ma zastosowanie do pasażerów
odlatujących z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego.
Z orzecznictwa TS wynika, że nieodwracalna strata czasu stanowiąca niedogodność prowadzącą do powstania
prawa do odszkodowania przewidzianego w rozporządzeniu Nr 261/2004 materializuje się w chwili przybycia
pasażera do miejsca docelowego (wyrok Folkerts, C 11/11, pkt 32, 33). Pojęcie „miejsce docelowe” zostało
zdefiniowane w art. 2 lit. h) tego rozporządzenia jako miejsce lądowania określone na bilecie przedstawionym na
stanowisku kontrolnym lub, w przypadku lotów łączonych, miejsce lądowania ostatniego lotu. W ocenie TS termin „lot
łączony” należy rozumieć jako odnoszące się do dwóch lub większej liczby lotów stanowiących całość dla celów
prawa pasażerów do odszkodowania przewidzianego w rozporządzeniu Nr 261/2004 (wyrok Folkerts, pkt 17, 18). Ma
to miejsce wówczas, gdy dwa lub większa liczba lotów były przedmiotem jednej rezerwacji (wyrok Folkerts, pkt 16).
W związku z tym czynność przewozu tego rodzaju jak rozpatrywana w postępowaniu głównym TS uznał za lot
łączony (wyrok Folkerts, pkt 35, 38).
Sąd odsyłający wskazał, że drugi z obydwu lotów rozpatrywanych w postępowaniu głównym został dokonany przy
pomocy innego statku powietrznego niż pierwszy lot. Jednak TS stwierdził, że żaden z przepisów rozporządzenia Nr
261/2004 nie uzależnia kwalifikacji lotu łączonego od okoliczności, że wszystkie składające się nań loty są
dokonywane przy pomocy tego samego statku powietrznego. W konsekwencji zmiana statku powietrznego, która
może mieć miejsce podczas lotu łączonego, nie ma znaczenia w zakresie tej kwalifikacji.
W związku z powyższymi uwagami przewóz tego rodzaju jak będący przedmiotem postępowania głównego TS uznał,
rozpatrując go w całości, za lot łączony. Co oznacza, że jest on objęty art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Nr 261/2004.
Reasumując TS orzekł, że art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że
to rozporządzenie ma zastosowanie do przewozu pasażerów dokonanego na podstawie jednej rezerwacji,
w ramach którego między odlotem z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego
a przylotem na lotnisko znajdujące się na terytorium państwa trzeciego miało miejsce planowane
międzylądowanie poza Unią, ze zmianą statku powietrznego.
Autorka jest doktorem nauk prawnych, ekspertem ds. prawa gospodarczego, WPiA UKSW w Warszawie
Wyrok TS z 31.5.2018 r., Wegner, C-537/17

TS w swoim wyroku jasno potwierdził, że loty łączone, obejmujące różne etapy podróży z planowanym międzylądowaniem poza Unią i zmianą statku powietrznego, podlegają przepisom rozporządzenia Nr 261/2004. To ważne orzeczenie rozstrzyga spór dotyczący prawa pasażerów do odszkodowania w przypadku opóźnień czy odmowy wejścia na pokład.