Zwrot odsetek od nienależnego świadczenia

Sąd Najwyższy stwierdził, że jeśli po wypłacie odszkodowania decyzja zobowiązująca do uiszczenia tego świadczenia została uchylona, nie tylko samo odszkodowanie, ale również wypłacone razem z nim odsetki podlegają zwrotowi jako świadczenie nienależne. Sprawa dotyczy D.W., który otrzymał odszkodowanie wraz z odsetkami za użytkowanie wieczyste nieruchomości, jednak po uchyleniu decyzji administracyjnej o przyznaniu odszkodowania został pozwany przez Miasto P. o zwrot kwoty. Sąd I instancji przyznał rację Miastu P., uzasadniając, że brak zwrotu otrzymanych środków prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia D.W. Sąd II instancji utrzymał tę decyzję, oddalając apelację pozwanego.

Tematyka: Sąd Najwyższy, zwrot odsetek, nienależne świadczenie, odszkodowanie, użytkowanie wieczyste, Miasto P., decyzja administracyjna, wzbogacenie bezpodstawne, skarga kasacyjna, wyrok SN

Sąd Najwyższy stwierdził, że jeśli po wypłacie odszkodowania decyzja zobowiązująca do uiszczenia tego świadczenia została uchylona, nie tylko samo odszkodowanie, ale również wypłacone razem z nim odsetki podlegają zwrotowi jako świadczenie nienależne. Sprawa dotyczy D.W., który otrzymał odszkodowanie wraz z odsetkami za użytkowanie wieczyste nieruchomości, jednak po uchyleniu decyzji administracyjnej o przyznaniu odszkodowania został pozwany przez Miasto P. o zwrot kwoty. Sąd I instancji przyznał rację Miastu P., uzasadniając, że brak zwrotu otrzymanych środków prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia D.W. Sąd II instancji utrzymał tę decyzję, oddalając apelację pozwanego.

 

Sąd Najwyższy stwierdził, że jeśli po wypłacie odszkodowania decyzja zobowiązująca do uiszczenia tego
świadczenia została uchylona, nie tylko samo odszkodowanie, ale również wypłacone razem z nim odsetki
podlegają zwrotowi jako świadczenie nienależne.
D.W. był użytkownikiem wieczystym nieruchomości należącej do Miasta P. Po podziale nieruchomości prawo
użytkowania wieczystego wygasło i na podstawie decyzji administracyjnej D.W. zostało przyznane odszkodowanie.
Właściciel nieruchomości wypłacił je wraz z odsetkami, jednak później Naczelny Sąd Administracyjny uchylił decyzję
przyznającą użytkownikowi wieczystemu odszkodowanie. Ponieważ D.W. odmówił zwrotu otrzymanej kwoty, Miasto
P. wystąpiło z powództwem domagając się zwrotu zarówno odszkodowania, jak i przekazanych użytkownikowi
wieczystemu odsetek.
Postępowanie w sprawie odszkodowania jeszcze się nie zakończyło, natomiast powództwo o zwrot odsetek
zostało uwzględnione przez sąd I instancji. W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że na skutek uchylenia decyzji
będącej podstawą wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami nie ma podstaw do tego, aby D.W. zatrzymał
przekazane mu przez właściciela nieruchomości kwoty. Brak zwrotu spornych kwot prowadzi do bezpodstawnego
wzbogacenia użytkownika wieczystego. Sąd II instancji oddalił apelację pozwanego.
D.W. wniósł skargę kasacyjną, w której twierdził, że nie było podstawy prawnej obowiązującej organ do zapłaty
odsetek, decyzja dotyczyła bowiem wyłącznie odszkodowania. W rezultacie należy uznać, że Miasto P. świadomie
uiściło kwotę, do zapłaty której nie było zobowiązane. W ocenie pozwanego, w takich okolicznościach Miasto P. nie
może skutecznie domagać się zwrotu kwoty odpowiadającej kwocie uiszczonych odsetek. Powódka dowodziła, że
nie ma normy uprawniającej do wydania decyzji w przedmiocie zwrotu odsetek, jak twierdzi pozwany. Miasto P.
otrzymało decyzję zobowiązującą je do zwrotu odszkodowania z podanym terminem zapłaty tej kwoty. Ponieważ
należność została uiszczona po upływie wskazanego w decyzji terminu, konieczne było również zapłacenie odsetek
od kwoty należności głównej.
Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną, stwierdzając, że w chwili zapłaty odsetek była do tego podstawa
prawna. Jednak w związku z uchyleniem decyzji o przyznaniu odszkodowania, powstał obowiązek ich
zwrotu.
Wyrok SN z 9.8.2019 r., II CSK 572/18







 

Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną D.W., potwierdzając obowiązek zwrotu odszkodowania i odsetek. Decyzja o uiszczeniu odsetek była uzasadniona w chwili ich zapłaty, jednak po uchyleniu decyzji przyznającej odszkodowanie powstał obowiązek zwrotu tych środków. Wyrok Sądu Najwyższego z 9 sierpnia 2019 r., sygn. II CSK 572/18, stanowi istotne rozstrzygnięcie w sprawach dotyczących zwrotu odsetek od nienależnego świadczenia.