Informacje na opakowaniu produktów kosmetycznych

Symbol na opakowaniu produktu kosmetycznego oznaczający odesłanie do ogólnego katalogu nie stanowi wystarczającej informacji dla polskiego konsumenta - orzekł Trybunał. Konsument powinien dowiedzieć się o funkcji danego produktu, aby używał go bezpiecznie i zgodnie z przeznaczeniem.

Tematyka: produkt kosmetyczny, opakowanie, informacja, funkcja, Trybunał, oznakowanie, bezpieczeństwo, katalog, odesłanie, wyrok TS

Symbol na opakowaniu produktu kosmetycznego oznaczający odesłanie do ogólnego katalogu
zawierającego różne produkty kosmetyczne amerykańskiego producenta nie stanowi wystarczającej
informacji o tym produkcie dla polskiego konsumenta - orzekł Trybunał. Na podstawie informacji znajdujące
się na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym produktu kosmetycznego konsument powinien dowiedzieć się
o funkcji danego produktu, tak aby nie został on wprowadzony w błąd co do jego zastosowania i sposobu
jego używania oraz aby używał go w sposób, który nie szkodzi jego zdrowiu.
Stan faktyczny
A (właścicielka salonu kosmetycznego) nabyła produkty kosmetyczne producenta amerykańskiego od E (dystrybutor)
oraz katalogi zawierające informacje na temat tych produktów w języku polskim. Opakowanie tych produktów nie
zawiera w języku polskim, ale umieszczono na nim symbol przedstawiający rękę z otwartą książką, odsyłający do
katalogu w języku polskim.
A rozwiązała umowę sprzedaży tych produktów ze względu na wadę sprzedawanej rzeczy, podnosząc, że na
opakowaniu nie było informacji na temat funkcji produktu w języku polskim, co nie pozwalało na jego identyfikację
i poznanie jego skutków. Wskazała, że detaliczne produkty kosmetyczne, nie posiadały na opakowaniach
jednostkowych opisów w języku polskim wymaganych zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem dotyczącym
obrotu produktami kosmetycznymi, a mianowicie art. 19 ust. 1 lit. f) i art. 19 ust. 5 rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009 z 30.11.2009 r. dotyczącego produktów kosmetycznych (Dz.U. UE L
z 2009 r., Nr 342, s. 59). A wniosła powództwo o zwrot kosztów zakupu tych produktów.
Stanowisko TS
Informacja o funkcji produktu kosmetycznego
Zgodnie z art. 19 ust. 1 lit. f) rozporządzenia Nr 1223/2009 na rynku udostępniane są wyłącznie produkty
kosmetyczne, na których pojemnikach i opakowaniach zewnętrznych znajdują się nieusuwalne, łatwe do
odczytania i widoczne informacje dotyczące „funkcji produktu kosmetycznego, chyba że jednoznacznie wynika
ona z jego prezentacji”.
Trybunał wskazał, że w art. 19 ust. 1 lit. f) nie zdefiniowano pojęcia „funkcja produktu kosmetycznego” i nie
zostało ono powtórzone w innych przepisach rozporządzenia Nr 1223/2009.
Trybunał zaznaczył, że art. 19 rozporządzenia Nr 1223/2009 zmierza do wyczerpującej harmonizacji przepisów
dotyczących opakowania i oznakowania produktów kosmetycznych, ponieważ poza okolicznością, że ta
harmonizacja ułatwia realizację celu sprzedaży produktów kosmetycznych w Unii, ma ona również na celu ochronę
zdrowia ludzkiego, w tym znaczeniu, że informacja mogąca wprowadzić konsumenta w błąd co do cech produktu
kosmetycznego mogłaby również mieć wpływ na zdrowie ludzi.
W ocenie TS przewidziany w art. 19 ust. 1 lit. f) rozporządzenia Nr 1223/2009 wymóg umieszczenia na pojemnikach
i opakowaniach zewnętrznych produktów kosmetycznych nieusuwalnych, łatwych do odczytania i widocznych
informacji dotyczących funkcji produktu kosmetycznego nie może ograniczać się do informacji jedynie
o zamierzonych celach stosowania produktu, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia.
Trybunał orzekł, że art. 19 ust. 1 lit. f) rozporządzenia Nr 1223/2009 należy interpretować w ten sposób, że
informacja o „funkcji produktu kosmetycznego”, która zgodnie z tym przepisem musi znajdować się na
pojemniku i opakowaniu zewnętrznym takiego produktu, powinna w sposób jasny powiadamiać konsumenta
o zastosowaniu i sposobie używania produktu, aby zapewnić jego bezpieczne użycie przez konsumentów
bez szkody dla ich zdrowia, i w związku z tym nie może się ograniczać jedynie do informacji o zamierzonych
celach stosowania produktu, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia. Do sądu odsyłającego
należy ustalenie – w świetle cech i właściwości danego produktu, a także oczekiwań przeciętnego, właściwie
poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego konsumenta – charakteru i zakresu informacji,
jaką należy umieścić na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym produktu, tak aby ten produkt mógł zostać
użyty bez zagrożenia dla zdrowia ludzkiego.
Odesłanie do katalogu produktów
W art. 19 ust. 2 rozporządzenia Nr 1223/2009 przewidziano, że informacje dotyczące szczególnych środków
ostrożności przy stosowaniu składników, o których mowa odpowiednio w art. 19 ust. 1 lit. d) i g) tego rozporządzenia,

są umieszczane „na załączonej lub doczepionej ulotce, etykiecie, taśmie, metce lub karcie”, jeżeli ze
względów praktycznych nie jest możliwe ich zamieszczenie w ramach oznakowania opakowania. Trybunał
dokonał rozróżnienia pomiędzy informacjami dotyczącymi funkcji produktu (art. 19 ust. 1 lit. f) rozporządzenia
Nr 1223/2009), a informacjami co do środków ostrożności przy stosowaniu i składników (art. 19 ust. 1 lit. d) i g)
tego rozporządzenia).
Z orzecznictwa TS wynika, że art. 19 ust. 2 rozporządzenia Nr 1223/2009 ustanawia system odstępstw od ogólnego
systemu oznakowania, a zatem powinien być interpretowany w sposób ścisły (wyrok TS z 13.9.2001 r.,
Schwarzkopf, C-169/99, EU:C:2001:439, pkt 31).
Trybunał stwierdził, że wyłącznie do sądu odsyłającego należy ustalenie w każdym konkretnym przypadku, na
podstawie okoliczności faktycznych zawisłej przed nim sprawy, czy zostały spełnione przesłanki stosowania art. 19
ust. 2 rozporządzenia Nr 1223/2009. Jednakże odesłanie do „odrębnego katalogu firmowego przedstawiającego
większą liczbę produktów”, takiego jak ten, który został dostarczony przy sprzedaży towarów w rozpatrywanej
sprawie, zdaniem TS, nie wydaje się być zgodne z przepisami rozporządzenia Nr 1223/2009. Po pierwsze,
w przypadku dokonania takiego odesłania, na podstawie art. 19 ust. 2 tego rozporządzenia, jako nośnik zewnętrzny
względem produktu kosmetycznego mogą zostać użyte jedynie „załączona lub doczepiona ulotka, etykieta], taśma,
metka lub karta”. Dostarczony oddzielnie katalog firmowy zawierający opis danego produktu kosmetycznego lub
danych produktów kosmetycznych, ale także inne produkty kosmetyczne z gamy oferowanej przez producenta, nie
jest załączony lub doczepiony do konkretnego produktu. Po drugie, z art. 19 ust. 2 rozporządzenia Nr 1223/2009
wynika, że wskazanie informacji, o których mowa w ust. 1 tego artykułu, na nośniku zewnętrznym względem produktu
kosmetycznego jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy „ze względów praktycznych” nie jest możliwe
umieszczenie ich w ramach oznakowania opakowania. Okoliczność, że rozpatrywane produkty kosmetyczne są
importowane, co z uwagi na wymóg zamieszczenia wymaganych informacji w języku określonym na podstawie art.
19 ust. 5 rozporządzenia Nr 1223/2009, może spowodować trudności natury organizacyjnej i finansowej związane
z koniecznością przetłumaczenia niektórych informacji oraz przeprowadzenia ponownego oznakowania, a nawet
przepakowania, zdaniem TS, nie stanowi sama w sobie przejawu praktycznej niemożności umieszczenia tych
informacji w ramach oznakowania opakowania.
Trybunał orzekł, że art. 19 ust. 2 rozporządzenia Nr 1223/2009 należy interpretować w ten sposób, że
informacje, o których mowa w art. 19 ust. 1 lit. d), f) i g) tego rozporządzenia, a mianowicie informacje
dotyczące, odpowiednio, szczególnych środków ostrożności przy stosowaniu produktu kosmetycznego,
funkcji tego produktu oraz jego składników, nie mogą być zawarte w katalogu firmowym, do którego odsyła
przewidziany w pkt 1 załącznika VII do tego rozporządzenia symbol umieszczony na opakowaniu
zewnętrznym lub pojemniku tego produktu.

Komentarz
W niniejszym wyroku TS dokonał wykładni pojęcia „funkcja produktu kosmetycznego” w rozumieniu art. 19 ust. 1 lit. f)
rozporządzenia Nr 1223/2009. Pojęcie to nie zostało zdefiniowane ani w przepisach tego rozporządzenia ani
dotychczasowym orzecznictwie Trybunału. Interpretując to pojęcie TS podkreślił, że istnieje ścisły związek między
bezpieczeństwem wprowadzanych do obrotu produktów kosmetycznych a wymogami dotyczącymi ich prezentacji
i etykietowania.
Zdaniem Trybunału co się tyczy charakteru i zakresu informacji dotyczących funkcji produktu kosmetycznego, które
powinny znajdować się na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym tego produktu zgodnie z art. 19 ust. 1 lit. f)
rozporządzenia Nr 1223/2009, te informacje należy oceniać w każdym przypadku z uwzględnieniem cech
i właściwości każdego produktu, biorąc pod uwagę przypuszczalne oczekiwania przeciętnego, właściwie
poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego konsumenta (por art. 6 ustawy z 30.3.2001 r.
o kosmetykach (Dz.U. z 2001 r., Nr 42, poz. 473)).
Trybunał uznał, że w odróżnieniu od zamieszczonych celów stosowania produktu kosmetycznego (tj. utrzymywania
w czystości, perfumowania, zmiany wyglądu, ochrony lub utrzymywania w dobrej kondycji jednej z części ciała
wymienionych w tym przepisie względnie korygowania zapachu ciała), „funkcja produktu kosmetycznego” odnosi się
do wskazania bardziej szczególnych cech tego produktu, które powinny umożliwić konsumentowi odczytanie na
pojemniku i opakowaniu tego produktu pełniejszych danych na temat jego używania i sposobu stosowania.
W niniejszym wyroku TS podkreślił, że informacje dotyczące funkcji produktu powinny zawsze być umiejscowione na
opakowaniu produktu. Natomiast informacje co do środków ostrożności przy stosowaniu i składników, w określonych
okolicznościach, mogą znajdować się na innym nośniku niż w ramach oznakowania na opakowaniu produktu.

Wyrok TS z 17.12.2020 r., A.M. (Etykietowanie produktów kosmetycznych), C-667/19

Trybunał orzekł, że informacja o funkcji produktu kosmetycznego powinna jasno informować konsumenta o zastosowaniu i sposobie używania produktu, aby zapewnić bezpieczne użycie. Odesłanie do katalogu produktów nie spełnia wymogów rozporządzenia Nr 1223/2009.