Obowiązki związane z płatnościami gotówkowymi

Od 5.11.2021 r. każdy konsument będzie mógł bezwarunkowo dokonać zapłaty z tytułu umowy sprzedaży lub świadczenia usługi z akceptantem w gotówce znakami pieniężnymi emitowanymi przez Narodowy Bank Polski. Przewidziano jednak kilka wyjątków od tej zasady. Nowelizacja przepisów UsłPłU nakłada na akceptantów obowiązek przyjmowania banknotów i monet emitowanych przez Narodowy Bank Polski w transakcjach, których przedmiotem jest świadczenie usług i sprzedaż towarów konsumentom.

Tematyka: płatności gotówkowe, Narodowy Bank Polski, akceptacja gotówki, UsłPłU, banknoty, monety, konsument, formy płatności

Od 5.11.2021 r. każdy konsument będzie mógł bezwarunkowo dokonać zapłaty z tytułu umowy sprzedaży lub świadczenia usługi z akceptantem w gotówce znakami pieniężnymi emitowanymi przez Narodowy Bank Polski. Przewidziano jednak kilka wyjątków od tej zasady. Nowelizacja przepisów UsłPłU nakłada na akceptantów obowiązek przyjmowania banknotów i monet emitowanych przez Narodowy Bank Polski w transakcjach, których przedmiotem jest świadczenie usług i sprzedaż towarów konsumentom.

 

Od 5.11.2021 r. każdy konsument będzie mógł bezwarunkowo dokonać zapłaty z tytułu umowy sprzedaży lub
świadczenia usługi z akceptantem w gotówce znakami pieniężnymi emitowanymi przez Narodowy Bank
Polski. Każdy akceptant będzie zatem zobowiązany do akceptacji gotówki. Przewidziano jednak kilka
wyjątków od tej zasady.
• 5.11.2021 r. wejdzie w życie ustawa z 17.9.2021 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych (Dz.U. z 2021 r. poz.
1814). Ustawa wprowadza zmiany do ustawy z 19.8.2011 r. (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 794 ze zm., dalej: UsłPłU).
• Celem ustawy jest uregulowanie statusu prawnego akceptacji znaków pieniężnych emitowanych przez Narodowy
Bank Polski.
Nowelizacja przepisów UsłPłU nakłada na akceptantów obowiązek przyjmowania banknotów i monet emitowanych
przez Narodowy Bank Polski w transakcjach, których przedmiotem jest świadczenie usług i sprzedaż towarów
konsumentom. Ustawa zapewnić ma poszanowanie zwyczajów płatniczych oraz umożliwić korzystanie przez
wszystkie grupy społeczne z preferowanych przez nie form płatności, w tym także płatności gotówkowych.
Dzięki uzupełnieniu UsłPłU o nowy art. 59ea, ustawodawca dąży do wyeliminowania możliwości ograniczania przez
akceptantów oferty zawarcia umowy sprzedaży lub świadczenia usług do konsumentów, którzy dokonają zapłaty
wyłącznie w formie bezgotówkowej. Zgodnie z brzmieniem przywołanego przepisu, akceptant nie będzie mógł
bowiem uzależniać zawarcia z konsumentem umowy o świadczenie usługi lub sprzedaży towaru od dokonania
zapłaty w formie bezgotówkowej. Nie będzie również mógł odmówić przyjęcia zapłaty od konsumenta znakami
pieniężnymi emitowanymi przez Narodowy Bank Polski będącymi prawnym środkiem płatniczym na obszarze Polski.
Oznacza to, że konsument będzie mógł dokonywać zapłaty za umowy sprzedaży lub świadczenia usług na terenie
Polski zarówno w formie gotówkowej, jak i bezgotówkowej.
Ustawa nowelizująca przewiduje jednak kilka wyjątków od obowiązku przyjmowania gotówki przez akceptanta.
Dotyczą one działalności prowadzonej w sieci internet. Akceptant będzie mógł odmówić przyjmowania gotówki
również w miejscu prowadzenia działalności bez obecności personelu oraz podczas imprez masowych w rozumieniu
art. 3 pkt 1 ustawy z 20.3.2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2171), o ile
zamieszczono stosowną informację w regulaminie tej imprezy.
Ustawodawca zastrzegł także, że akceptant nie ma prawa nakładać ani pobierać jakichkolwiek dodatkowych opłat
z tytułu przyjmowania zapłaty znakami pieniężnymi emitowanymi przez Narodowy Bank Polski ani różnicować ceny
w zależności od formy zapłaty.
Nowelizacja przepisów UsłPłU eliminuje więc możliwość ograniczania przez akceptantów oferty zawarcia umowy
sprzedaży lub świadczenia usług do konsumentów, którzy dokonają zapłaty wyłącznie w formie bezgotówkowej.
Dotychczas tego typu praktyki występowały w obrocie gospodarczym w Polsce. Wystarczyło, że akceptant umieścił
w widocznym miejscu w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej informacje o przyjmowaniu zapłaty
wyłącznie w formie bezgotówkowej i powołał się na zasadę swobody umów ustanowioną w ustawie z 23.4.1964 r.
Kodeks Cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).







 

Ustawa nowelizująca przewiduje jednak kilka wyjątków od obowiązku przyjmowania gotówki przez akceptanta. Dotyczą one działalności prowadzonej w sieci internet. Akceptant będzie mógł odmówić przyjmowania gotówki również w miejscu prowadzenia działalności bez obecności personelu oraz podczas imprez masowych. Nowelizacja przepisów UsłPłU eliminuje możliwość ograniczania przez akceptantów oferty zawarcia umowy sprzedaży lub świadczenia usług do konsumentów, którzy dokonają zapłaty wyłącznie w formie bezgotówkowej.