Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych oraz uldze IP Box

Tematyka: opodatkowanie fundacji rodzinnych, ulga IP Box, zmiany podatkowe, uszczelnienie systemu podatkowego, opodatkowanie dochodów, beneficjenci fundacji rodzinnych, preferencyjne opodatkowanie, fundacje rodzinne, ulga B+R, Ministerstwo Finansów

12.8.2024 r. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawiły się założenia nowelizacji
ustaw podatkowych (numer projektu UD116), które przewidują istotne zmiany mające na celu
uporządkowanie i uszczelnienie polskiego systemu podatkowego. Proponowane zmiany dotkną zarówno
przedsiębiorców korzystających z ulgi IP Box, jak i fundacje rodzinne. Nowelizacja ma na celu nie tylko
wprowadzenie większej przejrzystości, ale także sprawiedliwości podatkowej, zgodnie z założeniami
programowymi obecnego rządu.
• Nowelizacja zakłada wprowadzenie regulacji mających na celu uszczelnienie zasad opodatkowania fundacji
rodzinnych.
• Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III lub IV kwartał 2024 r.
Cele rozwiązań planowanych w projekcie
Jak wynika z opublikowanych założeń, proponowane rozwiązania mają na celu:
• uporządkowanie przepisów podatkowych;
• wyeliminowanie wątpliwości i rozbieżności interpretacyjnych;
• uszczelnienie systemu podatkowego.
Opublikowane założenia realizują ustalenia programowe obecnego rządu dotyczące budowy prostego, przyjaznego
i zrozumiałego systemu podatkowego.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie
Zgodnie z opublikowanymi założeniami, proponowane zmiany można podzielić na:
• zmiany korzystne do podatników;
• zmiany uszczelniające;
• techniczne, porządkujące i doprecyzowujące brzmienie przepisów.
Nowe regulacje dotyczące fundacji rodzinnych
Fundacje rodzinne w Polsce cieszą się rosnącą popularnością jako narzędzie do zarządzania majątkiem
i przekazywania go kolejnym pokoleniom. Dotychczasowe przepisy dawały beneficjentom tych fundacji szerokie
możliwości korzystania z majątku fundacji, często bez konieczności płacenia podatków od otrzymanych świadczeń.
W odpowiedzi na te praktyki, Ministerstwo Finansów zaproponowało zmiany mające na celu uszczelnienie przepisów
podatkowych dotyczących fundacji rodzinnych.
Zgodnie z opublikowanymi założeniami, fundacje rodzinne będą objęte bardziej rygorystycznymi wymogami
dotyczącymi raportowania i opodatkowania. Proponowane zmiany mają na celu wyeliminowanie sytuacji,
w których fundacje rodzinne byłyby wykorzystywane jako narzędzie do unikania opodatkowania. W szczególności,
projekt zakłada rozszerzenie podstawy obliczenia daniny solidarnościowej o świadczenia otrzymywane przez
beneficjentów fundacji rodzinnych. Zaproponowane rozwiązanie ma na celu zapewnienie, że dochody
otrzymywane przez beneficjentów fundacji będą opodatkowane w sposób proporcjonalny do ich wartości. Oznacza
to, że osoby, które korzystają z majątku fundacji, będą musiały odprowadzać podatek od otrzymanych świadczeń, co
przyczyni się do zwiększenia wpływów do budżetu państwa.
Ulga IP Box z nowymi wymaganiami
Ulga IP Box, wprowadzona w Polsce kilka lat temu, miała na celu promowanie działalności badawczo-rozwojowej
(B+R) poprzez umożliwienie przedsiębiorcom korzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów uzyskiwanych
z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Przepisy te spotkały się z dużym zainteresowaniem wśród
innowacyjnych firm, które dzięki uldze mogły znacząco obniżyć swoje zobowiązania podatkowe.
Jednakże w miarę upływu czasu, Ministerstwo Finansów zaczęło dostrzegać pewne nadużycia związane
z korzystaniem z ulgi IP Box. Niektóre przedsiębiorstwa, wykorzystując luki w przepisach, wykazywały dochody
z działalności B+R, mimo że faktycznie nie prowadziły żadnej istotnej działalności innowacyjnej. W odpowiedzi na te

nieprawidłowości, zaproponowano wprowadzenie dodatkowego wymogu, który będzie musiał zostać spełniony przez
przedsiębiorców chcących korzystać z ulgi IP Box.
Zgodnie z nowymi przepisami, aby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania w ramach ulgi IP Box,
przedsiębiorca będzie musiał zatrudniać pracowników. Wymóg ten ma na celu zachęcenie firm do tworzenia
miejsc pracy i rzeczywistego zaangażowania się w działalność innowacyjną. W praktyce oznacza to, że
przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność jednoosobową i nie zatrudniają pracowników, nie będą mogli dłużej
korzystać z ulgi IP Box.
Pozostałe zmiany w systemie podatkowym
Oprócz wyżej wymienionych, opublikowane założenia przewidują szereg innych zmian mających na celu
uszczelnienie i uproszczenie systemu podatkowego. Jednym z istotnych elementów nowelizacji ma być modyfikacja
zakresu zwolnienia podatkowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od
osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805; dalej: PDOPrU), skutkująca objęciem nim dochodów wszystkich
organizacji pozarządowych, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z 24.4.2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 571; dalej: PożPubWolontU), w części przeznaczonej na działalność
określoną w art. 4 PożPubWolontU z wyłączeniem działalności gospodarczej. Zgodnie z nowymi przepisami,
dochody organizacji pozarządowych, przeznaczone na działalność statutową, będą więc zwolnione
z podatku, z wyłączeniem dochodów z działalności gospodarczej.
Kolejną istotną zmianą jest objęcie zwolnieniem podatkowym odszkodowań wypłacanych przez ubezpieczającego
w ramach franszyzy redukcyjnej oraz zapomóg otrzymywanych z uwagi na trudną sytuację materialną. Te zmiany
mają na celu ochronę podatników przed dodatkowymi obciążeniami podatkowymi w sytuacjach losowych, które
wymagają wsparcia finansowego.
Projekt ustawy przewiduje również zmiany w zakresie opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC)
oraz zasady ustalania przychodów i kosztów w przypadku łączenia spółek bez przyznania udziałów (akcji). Zmiany te
mają na celu uproszczenie procedur podatkowych i zapewnienie większej transparentności w rozliczeniach
podatkowych.
Etap legislacyjny
12.8.24 r. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano informację o pracach nad
projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od
osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III lub IV
kwartał 2024 r.

Projekt ustawy przewiduje szereg zmian w opodatkowaniu fundacji rodzinnych oraz uldze IP Box, mających na celu uszczelnienie systemu podatkowego i zapewnienie większej przejrzystości. Nowe regulacje dotyczą m.in. zaostrzenia wymogów dotyczących fundacji rodzinnych oraz dodatkowego warunku zatrudnienia pracowników w celu korzystania z ulgi IP Box. Planowany termin przyjęcia projektu to III lub IV kwartał 2024 r.