Zwolenie podatkowe pod warunkiem uzyskiwania dochodów

Zwolnienie podatkowe od osób prawnych uzyskiwane z działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej jest możliwe pod warunkiem uzyskiwania dochodów - tak orzekł NSA. Artykuł omawia przypadki, w których podatnicy mogą skorzystać z tego zwolnienia oraz interpretacje dotyczące momentu poniesienia kosztów inwestycji. Sprawa dotyczyła Spółki z o.o. działającej na terenie SSE, która uzyskała zezwolenie na korzystanie z pomocy inwestycyjnej.

Tematyka: zwolnienie podatkowe, osób prawnych, dochody, specjalna strefa ekonomiczna, NSA, pomoc inwestycyjna, koszty inwestycji, zasada memoriałowa, zasada kasowa, poniesienie kosztu, interpretacja indywidualna, wyrok NSA

Teza
Ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych dochodów uzyskanych z działalności
gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej można skorzystać jedynie wówczas, gdy podatnik
uzyskuje dochody – wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny (dalej jako: NSA).
Stan faktyczny
A. Spółka z o.o. prowadzi na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (dalej jako: SSE) działalność gospodarczą,
której przedmiotem jest przedsięwzięcie inwestycyjne typu greenfield polegające na budowie nowego zakładu
i uruchomieniu produkcji m.in. nowoczesnych katalizatorów. W związku z uzyskanym zezwoleniem na działalność
w SSE spółka będzie uprawniona, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku
dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1036 ze zm., dalej jako PDOPrU) do
korzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych w przypadku dochodów uzyskanych
z działalności gospodarczej na terenie SSE. Inwestycja znajduje się na początkowym etapie, dotychczas nie powstał
dochód podlegający zwolnieniu. Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 10.12.2008 r. w sprawie
pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności
gospodarczej na terenach SSE (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r., poz. 465; dalej jako: PomPublRozp.), A. Spółka z o.o.
zadeklarowała w zezwoleniu korzystanie z pomocy inwestycyjnej z tytułu kosztów nowej inwestycji, której wielkość
jest liczona jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i kosztów inwestycji
kwalifikujących się do objęcia tą pomocą. Zgodnie natomiast z § 7 ust. 1 PomPublRozp spółka zobowiązana jest do
dyskontowania kosztów inwestycji oraz wielkości otrzymanej pomocy na dzień uzyskania zezwolenia. W celu
zastosowania powyższych regulacji niezbędne jest określenie momentu poniesienia kosztów inwestycji.
W związku z powyższym A. Spółka z o.o. zwrócił się o wydanie przez organ interpretacji indywidualnej poprzez
wyjaśnienie, czy w świetle przedstawionego powyżej zdarzenia przyszłego dla celów obliczania wysokości zwolnienia
z podatku dochodowego od osób prawnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 34 PDOPrU, spółka może uznać wydatek
jako kwalifikujący się do objęcia pomocą publiczną już z momentem przeprowadzenia danej operacji gospodarczej
skutkującej powstaniem tego kosztu, pod którą koszt ten jest ujmowany w księgach rachunkowych (tzw. zasada
memoriałowa)?
Uzasadnienie organu podatkowego
Organ podatkowy uznał, że moment poniesienia wydatków inwestycyjnych będących podstawą zwolnienia z podatku
dochodowego od osób prawnych oznacza ich poniesienie zgodnie z zasadą kasową, tj. z chwilą zapłaty. Aby
przedsiębiorca mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych, którego wartość
uzależniona jest od wielkości poniesionych przez tego przedsiębiorcę wydatków, kwalifikowanych jako koszty
inwestycji, to „poniesienie” musi oznaczać wydatek faktycznie poniesiony, a nie deklarację o zamiarze jego
poniesienia w przyszłości. W konsekwencji organ uznał, że nie można przyjąć, że samo zarachowanie kosztu
umożliwiałoby skorzystanie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 PDOPrU, gdyż prowadziłoby to do
sytuacji, w której podatnik osiągnąłby wymierną korzyść bez faktycznego ponoszenia wydatków kwalifikowanych,
wpływających na wysokość pomocy.
W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa organ stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji
indywidualnej.
Z uzasadnienia WSA i NSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uwzględnił skargę A. Spółki z o.o. i uchylił zaskarżoną interpretację.
Istota sporu dotyczy tego, czy momentem zaliczenia wydatku do kosztów inwestycji na terenie SSE uprawniającym
do obliczenia wydatków kwalifikujących się do objęcia pomocą publiczną jest moment przeprowadzenia danej
operacji gospodarczej, tj. data ujęcia kosztu w księgach rachunkowych (tzw. zasada memoriałowa), czy moment
faktycznego wydatkowania środków (tzw. metoda kasowa). Zgodnie z § 6 ust. 1 PomPublRozp., za wydatki
kwalifikujące się do objęcia pomocą uznaje się koszty inwestycji, pomniejszone o naliczony podatek od towarów
i usług oraz o podatek akcyzowy, jeżeli możliwość ich odliczeń wynika z odrębnych przepisów, poniesione na terenie
strefy w trakcie obowiązywania zezwolenia. Prezentując pogląd o braku uzasadnienia dla różnicowania pojęcia
„kosztu” oraz „wydatku” Sąd zwrócił uwagę, że normatywnemu zwrotowi „poniesienie kosztu” ustawodawca nadał
znaczenie prawne, wprowadzając do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepis art. 15 ust. 4e,
w którym zdefiniował, że za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów (...) uważa się dzień, na który ujęto

koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który
ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku). Wprowadzone do ustawy wyjątki nie
są istotne dla niniejszych rozważań. Powołany przepis wprowadza zatem memoriałową zasadę rozpoznawania
momentu poniesienia kosztu, tj. według dnia na który ujęto koszt w księgach podatkowych. Zdaniem Sądu, nie ma
uzasadnionego normatywnie powodu dla którego inaczej należałoby traktować poniesienie wydatku w SSE.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną organu. Sąd nie przesądził, która z metod –
memoriałowa czy kasowa – ma zastosowanie. Stwierdził natomiast, że zwolnienie podatkowe na podstawie
art. 17 ust. 1 pkt 34 PDOPrU powinno być stosowane, gdy podatnik uzyskuje dochody. Ponieważ z akt
sprawy nie wynika, czy A. Spółka z o.o. zaczęła już uzyskiwać dochody, nie można ustalić czy obliczenie
pomocy publicznej podlegającej odliczeniu będzie uzasadnione. Organ podatkowy musi zatem dokonać
ustaleń w tym zakresie.

Wyrok NSA z 26.7.2018 r., II FSK 1867/16
Wyrok NSA z 26.7.2018 r., II FSK 1867/16

Decyzja NSA odrzuca apelację organu podatkowego, potwierdzając interpretację dotyczącą momentu zaliczenia kosztów inwestycji do zwolnienia podatkowego. Sąd wskazał na konieczność uzyskiwania dochodów przez podatnika, aby korzystać z tego zwolnienia. Sprawa wymaga dalszych ustaleń organu podatkowego.