Scenariusz makroekonomiczny

Zmiana wprowadzona do ustawy o finansach publicznych ma na celu wprowadzenie definicji scenariusza makroekonomicznego oraz dodatkowych wymogów w zakresie uzasadnienia do projektu ustawy budżetowej. Ustawa zapewnia pełne wdrożenie przepisów dyrektywy Rady 2011/85/UE oraz obowiązek omówienia scenariusza makroekonomicznego z uwzględnieniem dodatkowych informacji i analiz.

Tematyka: scenariusz makroekonomiczny, finanse publiczne, ustawa, dyrektywa, prognozy makroekonomiczne, budżet, wdrożenie, analiza wrażliwości, zmiany prawne

Zmiana wprowadzona do ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j.: Dz.U. z 2017 r. poz. 2077 ze zm.)
ustawą z 6.6.2018 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1366) ma na celu przede
wszystkim wprowadzenie do powołanej regulacji definicji scenariusza makroekonomicznego. Wprowadza
jednocześnie dodatkowe wymogi w zakresie treści uzasadnienia do projektu ustawy budżetowej.
• Zmiana ustawy o finansach publicznych zapewnić ma pełne wdrożenie do krajowego porządku prawnego
przepisów dyrektywy Rady 2011/85/UE z 8.11.2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw
członkowskich (Dz.Urz. UE L Nr 306, s. 41).
• Ustawa zmieniająca wprowadza jednocześnie obowiązek zawarcia w uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej
omówienia scenariusza makroekonomicznego z uwzględnieniem dodatkowych informacji i analiz.
Uwagi wprowadzające
Znaczące i obszerne zmiany do ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j.: Dz.U. z 2017 r. poz. 2077 ze zm.,
dalej jako: FinPubU) wprowadzone ustawą z 8.11.2013 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz. 1646 ze zm.), w ramach procesu wdrożenia dyrektywy 2011/85/UE, skutkowały
m.in. wprowadzeniem obowiązku przygotowywania programu konwergencji (art. 104 ust. 1 pkt 1 FinPubU).
Dodatkowo poprzez odesłanie do przepisów rozporządzenia Rady (WE) Nr 1466/97/WE z 7.7.1997 r. w sprawie
wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych (Dz.Urz. WE L Nr 209,
s. 1, ze zm.) wprowadzono do polskiego porządku prawnego wymagania dyrektywy dotyczące planowania
budżetowego na szczeblu krajowym w zakresie prognoz makroekonomicznych i budżetowych oraz
średniookresowych ram budżetowych (zob. art. 7 i n. rozporządzenia Nr 1466/97/WE). Ponadto w art. 112aa
FinPubU zdefiniowano stabilizującą regułę wydatkową w ramach realizacji wymogów dla ram budżetowych państw
członkowskich. Proces oceny wdrożenia dyrektywy 2011/85/UE realizowany przez Komisję Europejską wykazał
jednak, że w Polsce nie spełniono wszystkich wymogów wymienionych w jej art. 4, wskazując przy tym na
konieczność prezentacji porównań prognoz makroekonomicznych i budżetowych z prognozami Komisji
Europejskiej (art. 4.1) oraz badania w prognozach wrażliwości głównych zmiennych budżetowych (art. 4.4) –
w zakresie corocznych dokumentów budżetowych (art. 4.1), a także ich oceny (art. 4.6) (zob. uzasadnienie do
projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych, druk sejmowy Nr 2449, s. 1–2).
Definicja scenariusza makroekonomicznego
Biorąc pod uwagę powyższe, do ustawy o finansach publicznych wprowadzono definicję scenariusza
makroekonomicznego. Zgodnie z art. 2 pkt 9 FinPubU rozumie się przez to scenariusz przedstawiający
realistyczne prognozy makroekonomiczne, obejmujące w szczególności założenia dotyczące kształtowania
się: podstawowych wielkości makroekonomicznych oraz celów dotyczących deficytu i długu sektora
instytucji rządowych i samorządowych w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) Nr 479/2009 z 25.5.2009 r.
o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską (Dz.Urz. UE L Nr 145, s. 1, ze zm.), państwowego długu publicznego oraz
poziomu kwoty wydatków, o której mowa w art. 112aa ust. 1 FinPubU.
Dodatkowe wymagania w zakresie treści uzasadnienia do projektu ustawy budżetowej
Ustawa z 6.6.2018 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych wprowadziła również zmiany w art. 142 FinPubU
wprowadzając obowiązek zawarcia w uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej:
- omówienia scenariusza makroekonomicznego na rok budżetowy i trzy kolejne lata;
- porównania scenariusza makroekonomicznego z najbardziej aktualnymi prognozami Komisji Europejskiej
i prognozami przygotowanymi przez inne niezależne instytucje wraz z omówieniem znaczących różnic;
- informacji o działaniach podjętych w przypadku wystąpienia znaczących odchyleń negatywnie wpływających na
prognozy makroekonomiczne w okresie czterech kolejnych lat budżetowych poprzedzających opracowanie
scenariusza makroekonomicznego;
- analizy wrażliwości w zakresie deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w rozumieniu
rozporządzenia Rady (WE) Nr 479/2009, państwowego długu publicznego oraz poziomu kwoty wydatków, o której
mowa w art. 112aa ust. 1 FinPubU, przy różnych założeniach dotyczących wzrostu gospodarczego i stóp
procentowych wraz z omówieniem istotnych czynników ryzyka.

Zastosowanie przepisów
Artykuł 2 ustawy zmieniającej wprowadza jednocześnie regułę, według której przepisy ustawy o finansach
publicznych w nowym brzmieniu będą miały zastosowanie po raz pierwszy do projektu ustawy budżetowej
na rok 2019 i rocznego sprawozdania z wykonania ustawy budżetowej za rok 2019. Zgodnie zatem z art. 182
ust. 2 pkt 3 FinPubU do sprawozdania za rok 2018 będzie dołączona ocena realizacji założeń makroekonomicznych,
a począwszy od roku 2019 zastąpi ją ocena realizacji scenariusza makroekonomicznego.
Ustawa weszła w życie 31.7.2018 r.
Autorka jest doktorem nauk prawnych, adiunktem na UKSW w Warszawie

Ustawa wprowadza definicję scenariusza makroekonomicznego oraz dodatkowe wymagania dotyczące treści uzasadnienia do projektu ustawy budżetowej. Zmiany mają na celu zgodność z dyrektywami UE i analizę wrażliwości oraz różnic między prognozami makroekonomicznymi.