Zabezpieczenie ciągłości zaopatrzenia rynku krajowego w ropę naftową i paliwa - nowelizacja przepisów dotyczących zwiększenia pojemności magazynowych

Ustawa z 19.7.2019 r. wprowadza przepisy zwiększające pojemność magazynową ropy naftowej i paliw w celu zabezpieczenia ciągłości zaopatrzenia rynku krajowego. Nowelizacja ma na celu implementację dyrektywy wykonawczej Komisji 2018/1581 z 19.10.2018 r. oraz zapewnienie dostępności zapasów ropy naftowej.

Tematyka: ropa naftowa, paliwa, magazyny, zapasy, bezpieczeństwo energetyczne, dyrektywa, pojemność magazynowa, dostępność zapasów, interwencja, ustawa

Ustawa z 19.7.2019 r. o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego
oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na
rynku naftowym oraz ustawy Prawo energetyczne (Dz.U. z 2019 r. poz. 1517) wprowadza przepisy
zwiększające pojemność magazynową ropy naftowej i paliw w celu zabezpieczenia ciągłości zaopatrzenia
rynku krajowego w ropę naftową i paliwa z zapasów interwencyjnych państwa w sytuacji kryzysowej.
• Omawiana nowelizacja ma też na celu implementację dyrektywy wykonawczej Komisji 2018/1581 z 19.10.2018 r.
zmieniającej dyrektywę Rady 2009/119/WE w odniesieniu do metod obliczania obowiązkowej ilości zapasów (Dz.
Urz. UE L Nr 263 z 2018 r., s. 57).
Nowelizacja ustawy z 16.2.2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach
postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (t.j.:
Dz.U. z 2018 r. poz. 1323 ze zm.) zakłada zwiększenie pojemności magazynowych w sektorze naftowym, zarówno
w odniesieniu do surowca, jak i gotowych paliw. Zapewnienie dostępności zapasów ropy naftowej oraz
zabezpieczenie dostaw energii są kluczowymi elementami systemu bezpieczeństwa energetycznego Polski i państw
członkowskich Unii Europejskiej. Potrzeba zwiększenia pojemności magazynowych zapasów ropy naftowej wynikała
ze zgłaszanych przez Agencję Rezerw Materiałowych i spółki sektora naftowego potrzeb i problemów z uzyskaniem
przestrzeni magazynowej na 2019 r. i lata kolejne. Ustawodawca wprowadził zatem zmiany, które mają umożliwić
zapewnienie „bieżącego zapotrzebowania na pojemności magazynowe (w zakresie ilości i dostępności) w sposób
optymalnie uwzględniający obecne możliwości rynku, jak też gwarantują szybkie i skuteczne uruchomienie zapasów
interwencyjnych w przyszłości, przez zwiększenie ilości zapasów utrzymywanych w formie paliw finalnych (gotowych
do natychmiastowego wprowadzenia na rynek) oraz odpowiednie dostosowanie rynku magazynowego (pojemności
magazynowych zapewniających pełną dostępność zgromadzonych w nich zapasów dla rynku – szybkie dostarczenie
na rynek w sytuacji kryzysowej)”.
W związku z powyższym omawiana n owelizacja prawa energetycznego zakłada wprowadzenie możliwości
czasowego użytkowania około 1,5 mln m³ pojemności podziemnego bezzbiornikowego magazynu ropy
naftowej i paliw, które obecnie posiadają obniżoną sprawność wytłaczania zapasów interwencyjnych ropy
naftowej i paliw.
W dalszej kolejności ustawodawca skupił się na działaniach długofalowych, ukierunkowanych na podniesienie
bezpieczeństwa energetycznego państwa. Do czasu zwiększenia powierzchni magazynowych, ale nie dłużej niż do
30.6.2029 r. Prezes Agencji Rezerw Materiałowych będzie mógł czasowo utrzymywać zapasy surowców
energetycznych w magazynach niespełniających restrykcyjnych wymagań przepisów prawa. Warunkiem jest
zagwarantowanie w umowie o magazynowanie zapasów agencyjnych możliwości wytłoczenia ropy naftowej lub paliw
stanowiących te zapasy w okresach nie dłuższych niż 120 dni dla magazynów paliw i napowierzchniowych
magazynów ropy naftowej i 180 dni dla podziemnych magazynów ropy naftowej.
Omawiane przepisy, z pewnymi wyjątkami, weszły w życie 13.8.2019 r.; art. 1 pkt 2 lit. a, pkt 3 lit. b, pkt 6 i 9 wejdą
w życie 1.1.2020 r., a art. 1 pkt 7 wejdzie w życie z 30.6.2029 r.

Nowe przepisy zakładają zwiększenie pojemności magazynowych w sektorze naftowym i umożliwienie szybkiego uruchomienia zapasów interwencyjnych w przyszłości. Ustawa wprowadza także możliwość czasowego użytkowania pojemności podziemnego magazynu ropy naftowej i paliw.