Zasady przyznawania elastycznych form pomocy państwa dla przedsiębiorstw w formie dotacji bezpośrednich, zaliczek zwrotnych lub korzyści podatkowych w czasie epidemii koronawirusa przyjęte przez Komisję Europejską
Komisja Europejska przyjęła tymczasowe ramy prawne umożliwiające elastyczne stosowanie unijnych zasad pomocy publicznej w stosunku do zagrożonych przez epidemię COVID-19 przedsiębiorstw. Pomoc skierowana w dużej mierze do sektora MŚP ma na celu ratowanie i restrukturyzację.
Tematyka: pomoc publiczna, przedsiębiorstwa, MŚP, dotacje, zaliczki zwrotne, korzyści podatkowe, Komisja Europejska, COVID-19, ramy prawne, zasady pomocy, zgłoszenie, warunki zastosowania, rynek wewnętrzny, epidemia, restrukturyzacja
Komisja Europejska przyjęła tymczasowe ramy prawne umożliwiające elastyczne stosowanie unijnych zasad pomocy publicznej w stosunku do zagrożonych przez epidemię COVID-19 przedsiębiorstw. Pomoc skierowana w dużej mierze do sektora MŚP ma na celu ratowanie i restrukturyzację.
Na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C 202 z 7.6.2016 r., dalej jako TFUE) Komisja Europejska przyjęła tymczasowe ramy prawne umożliwiające elastyczne stosowanie unijnych zasad pomocy publicznej w stosunku do zagrożonych przez epidemię COVID-19 przedsiębiorstw. Pomoc państw członkowskich, skierowana w dużej mierze do sektora MŚP w formie dotacji bezpośrednich, zaliczek zwrotnych lub korzyści podatkowych ma na celu ich ratowanie i restruktryzację. • Szczegółowe zasady pomocy publicznej dla przedsiębiorstw w czasie epidemii koronawirusa zawiera Komunikat Komisji Europejskiej Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19 - Komunikat C(2020) 1863 final. • Elastyczne zasady pomocy publicznej będą obowiązywały do 31.12.2020 r. Z możliwością przedłużenia tego terminu. • Warunkiem zastosowania tymczasowych środków pomocy publicznej jest zgłoszenie tego faktu do Komisji Europejskiej, która będzie szybko akceptować napływające zgłoszenia państw członkowskich. Warunki zastosowania art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE Zastosowanie art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE możliwe jest w sytuacji, gdy państwa członkowskie występują do Komisji Europejskiej z wnioskiem o zatwierdzenie wyjątkowej pomocy publicznej, która ma na celu „zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego”. Przepisy te uprawniają Komisję Europejską do stwierdzania zgodności z rynkiem wewnętrznym pomocy, którą państwa członkowskie Unii europejskiej chcą udzielić przedsiębiorcom. Aby można było skorzystać z elastycznych form przyznawania pomocy publicznej poważne zaburzenia w gospodarce muszą dotyczyć całej gospodarki danego państwa lub znacznej jej części, a nie tylko jednego z regionów lub części terytorium. Komisja Europejska stosuje się w tym względzie do wykładni Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Sprawy połączone T-132/96 oraz T-143/96 Freistaat Sachsen, Volkswagen AG i Volkswagen Sachsen GmbH przeciwko Komisji). W kontekście panującej w Europie i na świecie epidemii COVID-19 Komisja Europejska uznała, że pomoc państwa jest uzasadniona, potrzebna i powinna zostać uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Elastyczne zasady jej udzielania będą obowiązywały państwa członkowskie przez określony czas, do 31.12.2020 r., z możliwością przedłużenia tego terminu. W szczególności podejmowane przez państwa członkowskie Unii Europejskiej działania powinny mieć na celu przeciwdziałanie niedoborowi płynności finansowej przedsiębiorstw, jak również zagwarantowanie, że zakłócenia spowodowane epidemią COVID-19 nie zagrożą ich rentowności, szczególnie jeśli chodzi o MŚP. Pomoc przyznaną w ten sposób można będzie kumulować. Warunki zgodności z rynkiem wewnętrznym, jakie będzie stosowała Komisja Europejska w odniesieniu do pomocy przyznanej przez państwa członkowskie na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE Warunkiem zatwierdzenia przez Komisję Europejską środków pomocowych zgłoszonych przez państwa członkowskie jako pomoc przedsiębiorstwom w czasie epidemii koronawirusa, jest wykazanie, że są one konieczne, odpowiednie i proporcjonalne, aby zaradzić poważnym zaburzeniom w gospodarce danego państwa członkowskiego, oraz że wszystkie warunki określone w omawianym komunikacje Komisji zostały w całości spełnione. Wyjątek stanowi pomoc związana z produkcją podstawową produktów rolnych oraz sektorów rybołówstwa i akwakultury, dla której przewidziano szczególne warunki. W zakresie pomocy w formie dotacji bezpośrednich, zaliczek zwrotnych lub korzyści podatkowych chodzi o następujące warunki: • pomoc w formie dotacji bezpośrednich, zaliczek zwrotnych, korzyści podatkowych lub w zakresie płatności nie przekroczy 800 000 EUR na przedsiębiorstwo; wszystkie dane liczbowe muszą zostać podane w kwotach brutto, tj. przed odliczeniem podatków lub innych opłat; • pomoc jest przyznawana na podstawie programów pomocy posiadających szacowany budżet; • pomoc może zostać przyznana przedsiębiorstwom, które nie znajdowały się w trudnej sytuacji (w rozumieniu ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych - zgodnie z definicją w art. 2 pkt 18 rozporządzenia Komisji nr 651/2014 z 17.6.2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu, Dz.Urz. UE, L 187 z 26.6.2014 r., s. 1 ze zm.) w dniu 31.12.2019 r.. Pomoc może być ona przyznana przedsiębiorstwom, które nie znajdują się w trudnej sytuacji lub przedsiębiorstwom, które nie znajdowały się w trudnej sytuacji w dniu 31.12.2019 r., ale które później napotkały trudności lub znalazły się w trudnej sytuacji z powodu epidemii COVID-19; • pomoc przyznaje się nie później niż 31.12.2020 r., przy czym jeżeli pomoc jest przyznawana w formie korzyści podatkowych, termin ten nie ma zastosowania, a pomoc uznaje się za przyznaną w momencie składania deklaracji podatkowej za 2020 r.; • pomoc przyznana przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych uwarunkowana jest jej nieprzeniesieniem w części lub w całości na producentów surowców i nie jest ustalana na podstawie ceny lub ilości produktów zakupionych od producentów surowców lub wprowadzonych na rynek przez zainteresowane przedsiębiorstwa. Przy czym produkty rolne należy definiować zgodnie z art. 2 pkt 6 oraz art. 2 pkt 7 rozporządzenia Komisji nr 702/2014 z 25.6.2014 r. uznającego niektóre kategorie pomocy w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE, L 193 z 1.7.2014 r., s. 1 ze zm.). Szczególne warunki pomocy dla sektorów rolnictwa, rybołówstwa i akwakultury Oprócz powyższych warunków, Komisja Europejska określiła również szczególne warunki przyznawania pomocy publicznej dla przedsiębiorstw z sektorów rolnictwa, rybołówstwa i akwakultury: • pomoc nie przekracza 120 000 EUR na przedsiębiorstwo prowadzące działalność w sektorze rybołówstwa i akwakultury lub 100 000 EUR na przedsiębiorstwo prowadzące działalność w sektorze produkcji podstawowej produktów rolnych; wszystkie dane liczbowe muszą zostać podane w kwotach brutto, tj. przed odliczeniem podatków lub innych opłat; • pomoc dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie produkcji podstawowej produktów rolnych nie może być ustalana na podstawie ceny lub ilości produktów wprowadzonych na rynek; • pomoc dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze rybołówstwa i akwakultury nie dotyczy żadnej z kategorii pomocy, o których mowa w art. 1 ust. 1 lit. a–k) rozporządzenia Komisji nr 717/2014 z 27.6.2014 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rybołówstwa i akwakultury (Dz.Urz. UE, L 90 z 28.6.2014 r., s. 45); • jeżeli przedsiębiorstwo prowadzi działalność w kilku sektorach, do których zastosowanie mają różne kwoty maksymalne, dane państwo członkowskie zapewnia, za pomocą odpowiednich środków, takich jak rozdzielna księgowość, aby odnośny pułap był przestrzegany w przypadku każdej z tych działalności i aby łącznie nie została przekroczona najwyższa możliwa kwota.
Pomoc państwa dla przedsiębiorstw w formie dotacji bezpośrednich, zaliczek zwrotnych lub korzyści podatkowych ma obowiązywać do 31.12.2020 r. Warunkiem zastosowania tymczasowych środków pomocy publicznej jest zgłoszenie tego faktu do Komisji Europejskiej.