KE przedłużyła okres stosowania tymczasowych ram prawnych i rozszerzyła zakres wsparcia dla przedsiębiorców

W październiku 2020 r. Komisja Europejska przedłużyła okres stosowania tymczasowych ram prawnych oraz rozszerzyła zakres wsparcia dla przedsiębiorców w związku z pandemią COVID-19. W ramach nowych przepisów możliwe będzie udzielenie wsparcia na opłacenie niepokrytych kosztów stałych oraz wyjście państw ze struktur dokapitalizowanych przedsiębiorstw przy zachowaniu udziału. Decyzja o przedłużeniu obowiązywania środków pomocowych została podjęta w celu wsparcia gospodarki unijnej w okresie pandemii koronawirusa.

Tematyka: Komisja Europejska, tymczasowe ramy prawne, wsparcie przedsiębiorców, pandemia COVID-19, dokapitalizowanie, niepokryte koszty stałe, przedłużenie okresu, wyjście państwa, gospodarka unijna

W październiku 2020 r. Komisja Europejska podjęła decyzję o przedłużeniu okresu obowiązywania
tymczasowych ram pomocy państwa, ustanowionych w Komunikacie Komisji z 20.3.2020 r. Tymczasowe
ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19
(Dz.Urz. UE z 2020 r., CI 91/1). Komisja zdecydowała także o rozszerzeniu oferowanego w ramach
tymczasowych ram prawnych zakresu wsparcia dla przedsiębiorców, tak aby wesprzeć gospodarkę unijną
w okresie pandemii koronawirusa.
• Okres obowiązywania środków pomocowych, oferowanych na podstawie tymczasowych ram prawnych,
rozszerzono, z pewnymi wyjątkami, o okres sześciu miesięcy - do 30.6.2021 r.
• Przepisy umożliwiające wsparcie w postaci dokapitalizowania przedsiębiorstw przedłużono o trzy miesiące - do
30.9.2021 r.
• Tymczasowe ramy prawne poszerzono o środek umożliwiający państwom członkowskim udzielenie
przedsiębiorstwom, które borykają się ze znacznym spadkiem obrotów w wyniku pandemii koronawirusa, wsparcia
na opłacenie części niepokrytych kosztów stałych.
• Komisja Europejska wprowadziła także środek umożliwiający państwom wyjście ze struktur dokapitalizowanych
przedsiębiorstw przy zachowaniu swojego udziału w tych przedsiębiorstwach na wcześniejszym poziomie.
Przedłużenie okresu obowiązywania tymczasowych ram prawnych
Początkowo Komisja Europejska zakładała, że środki pomocowe, funkcjonujące na podstawie tymczasowych ram
prawnych, będą obowiązywały do końca 2020 r. Wyjątek stanowić miały jedynie przepisy odnoszące się do środków
służących dokapitalizowaniu, które mogły być przyznawane do 30.6.2021 r.
Komisja Europejska postanowiła przedłużyć czas obowiązywanie tymczasowych ram prawnych o dodatkowe 6
miesięcy, do 30.6.2021 r. I tym razem wyjątek stanowią środki służące dokapitalizowaniu, których stosowanie
przedłużone zostało o dodatkowe trzy miesiące, do 30.9.2021 r.
Kolejna analiza sytuacji gospodarczej w Unii Europejskiej w kontekście ewentualnego przedłużenia stosowania
przepisów tymczasowych ram prawnych planowana jest najpóźniej do 30.6.2021 r.
Wsparcie na opłacenie niepokrytych kosztów stałych przedsiębiorstw
Nowelizacja tymczasowych ram prawnych wprowadziła nowy środek, którego celem jest stworzenie państwom
członkowskim warunków do wspierania przedsiębiorstw, w których z powodu epidemii koronawirusa dochody spadły
o co najmniej 30 proc. w porównaniu z tym samym okresem w 2019 r.
Wsparcie polega na pokryciu części kosztów stałych poszkodowanych przedsiębiorstw. Kwota maksymalna pomocy
przypadająca na przedsiębiorstwo to maksymalnie 3 mln euro. Celem wsparcia jest zapobieganie pogarszaniu się
sytuacji kapitałowej tych przedsiębiorstw, utrzymanie działalności gospodarczej i zapewnienie im wsparcia przy
podźwignięciu się z kryzysu.
Wyjście państwa ze struktur przedsiębiorstw, które wcześniej stanowiły własność państwa
Komisja dostosowała także warunki dotyczące środków służących dokapitalizowaniu, przewidzianych
w tymczasowych ramach prawnych. Chodzi tutaj o zmiany warunków wyjścia państwa z dokapitalizowania
przedsiębiorstw, w których do tej pory państwo miało udziały. Zdaniem Komisji Europejskiej zmiana ta „umożliwi
państwu wycofanie się z kapitału własnego takich przedsiębiorstw poprzez niezależną wycenę, przy jednoczesnym
powrocie do wcześniejszego poziomu udziału kapitałowego i utrzymaniu zabezpieczeń mających na celu zachowanie
skutecznej konkurencji na jednolitym rynku”.
Przedłużenie okresu obowiązywania tymczasowego usunięcia wszystkich państw z listy państw o ryzyku
zbywalnym, zawartej w komunikacie w sprawie krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych
Komisja Europejska zdecydowała o przedłużeniu do 30.6.2021 r. okresu obowiązywania tymczasowego usunięcia
wszystkich państw z listy państw o ryzyku zbywalnym. Lista ta zawarta jest w specjalnym komunikacie w sprawie
krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych. Decyzja ta wynika z braku zdolności sektora prywatnego

do zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej wszelkiego ekonomicznie uzasadnionego ryzyka związanego
z eksportem do państw znajdujących się na wspomnianej liście państw o ryzyku zbywalnym.
Nowelizacje tymczasowych ram prawnych
Tymczasowe ramy prawne Komisja Europejska przyjęła 19.3.2020 r. na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b) Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. 2004 Nr 90, poz. 864). Ich celem jest wsparcie gospodarki w trakcie
pandemii koronawirusa.
Pierwsza nowelizacja tymczasowych ram prawnych nastąpiła 3.4.2020 r. I dotyczyła zwiększenia możliwości
udzielenia wsparcia publicznego na rzecz badań, testów i produkcji wyrobów służących zwalczaniu pandemii
koronawirusa, a także miała na calu ochronę miejsc pracy.
Kolejna nowelizacja przepisów tymczasowych ram prawnych nastąpiła 8.5.2020 r. I miała na celu wprowadzenie
możliwości stosowania środków służących dokapitalizowaniu i środków w formie długu podporządkowanego.
Nowelizacja przepisów tymczasowych ram prawnych z 29.6.2020 r. z kolei miała na celu wsparcie
mikroprzedsiębiorstw, małych przedsiębiorstw oraz start-up'ów. Jej zdaniem było pobudzenie inwestycji prywatnych.
Aktualnie tymczasowe ramy prawne umożliwiają następującą pomoc:
• pomoc w formie dotacji bezpośrednich, zaliczek zwrotnych lub korzyści podatkowych;
• pomoc w formie gwarancji kredytowych;
• pomoc w formie subsydiowanych stóp oprocentowania pożyczek
• pomoc w formie gwarancji i pożyczek udzielanych za pośrednictwem instytucji kredytowych lub innych instytucji
finansowych;
• krótkoterminowe ubezpieczenia kredytów eksportowych.

Jak podkreśla Komisja Europejska, „ukierunkowane i proporcjonalne stosowanie unijnej kontroli pomocy państwa
służy zapewnieniu, by krajowe środki wsparcia skutecznie pomagały zainteresowanym przedsiębiorstwom podczas
epidemii COVID-19, ale również pozwoliły im na pomyślne wyjście z obecnej sytuacji, przy jednoczesnym
uwzględnieniu wagi przeprowadzenia dwojakiej transformacji ekologicznej i cyfrowej zgodnie z celami UE. Kontrola
pomocy państwa przez UE zapewnia także zachowanie równych warunków działania i zapobiega rozdrobnieniu
rynku wewnętrznego UE. Spójność tego rynku pozwoli również na szybsze przezwyciężenie kryzysu. Ponadto
kontrola ze strony UE zapobiega szkodliwemu prześciganiu się w udzielaniu dotacji, kiedy to zamożniejsze państwa
członkowskie mogą oferować swoim przedsiębiorstwom wyższe kwoty niż sąsiedzi, ze szkodą dla spójności w Unii”.
Działania wspierające odbudowę gospodarczą Unii Europejskiej po pandemii koronawirusa COVID-19
w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności
Komisja już teraz podejmuje działania, które pozwolą na wyprowadzenie gospodarki unijnej z kryzysu gospodarczego
związanego z pandemią COVID-19. Jednym z instrumentów pomocy z tym zakresie będzie Instrument na rzecz
Odbudowy i Zwiększania Odporności. Aby wspiera odbudowę KE zamierza:
• współpracować z państwami członkowskimi, tak aby zapewnić zgodność projektów inwestycyjnych wspieranych za
pomocą Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności z zasadami pomocy państwa;
• przekazywać państwom członkowskim wskazówki dotyczące najważniejszych projektów inwestycyjnych;
• przyspieszyć przegląd najważniejszych zasad pomocy państwa w celu uwzględnienia transformacji ekologicznej
i cyfrowej, tak by zakończył się on do końca 2021 r.
Warto zaznaczyć, że Komisja zamierza traktować oceny zgłoszeń środków pomocy państwa, jakie napływają do niej
od państw członkowskich w związku z Instrumentem na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, w sposób jak
najbardziej priorytetowy.

Komisja Europejska podjęła decyzję o przedłużeniu okresu obowiązywania tymczasowych ram prawnych o 6 miesięcy, do 30.6.2021 r. oraz wydłużyła wsparcie dla dokapitalizowania przedsiębiorstw o 3 miesiące. Nowe środki mają na celu wspieranie gospodarki w okresie pandemii COVID-19 oraz zapobieganie dalszemu pogorszeniu się sytuacji przedsiębiorstw.