KE przyjęła nową unijną strategię w zakresie chemikaliów na rzecz nietoksycznego środowiska
14.10.2020 r. Komisja Europejska przyjęła unijną strategię w zakresie chemikaliów. Stanowi ona początek realizacji dążenia do zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń. Celem strategii jest wzrost innowacyjności w obszarze bezpiecznych i zrównoważonych chemikaliów oraz ochrona zdrowia ludzkiego oraz środowiska naturalnego. Unijna strategia przewiduje zakaz stosowania najbardziej szkodliwych chemikaliów w produktach konsumpcyjnych i podejmowanie działań zapewniających bezpieczeństwo stosowania chemikaliów już na etapie projektowania. Ponadto umożliwia inwestowanie w transformację ekologiczną i cyfrową przemysłu UE.
Tematyka: Komisja Europejska, unijna strategia, chemikalia, nietoksyczne środowisko, ochrona zdrowia, innowacje, konkurencyjność, bezpieczeństwo, transformacja ekologiczna
14.10.2020 r. Komisja Europejska przyjęła unijną strategię w zakresie chemikaliów. Stanowi ona początek realizacji dążenia do zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń. Celem strategii jest wzrost innowacyjności w obszarze bezpiecznych i zrównoważonych chemikaliów oraz ochrona zdrowia ludzkiego oraz środowiska naturalnego. Unijna strategia przewiduje zakaz stosowania najbardziej szkodliwych chemikaliów w produktach konsumpcyjnych i podejmowanie działań zapewniających bezpieczeństwo stosowania chemikaliów już na etapie projektowania. Ponadto umożliwia inwestowanie w transformację ekologiczną i cyfrową przemysłu UE.
14.10.2020 r. Komisja Europejska przyjęła unijną strategię w zakresie chemikaliów. Stanowi ona początek realizacji dążenia do zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń. Stanowi to element realizacji jednego z założeń Europejskiego Zielonego Ładu, dotyczącego nietoksycznego środowiska. Celem strategii jest wzrost innowacyjności w obszarze bezpiecznych i zrównoważonych chemikaliów i ochrona zdrowia ludzkiego oraz środowiska naturalnego. Chemikalia produkowane na rynku europejskim mają stanowić impuls do rozwoju innowacyjnego przemysłu i wzór do naśladowania na całym świecie. • Unijna strategia w zakresie chemikaliów przewiduje zakaz stosowania najbardziej szkodliwych chemikaliów w produktach konsumpcyjnych, w szczególności w zabawkach, artykułach dla dzieci, kosmetykach, detergentach i tekstyliach oraz materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością. • Strategia zakłada podejmowanie działań zapewniających bezpieczeństwo stosowania chemikaliów już na etapie ich projektowania. • Strategia uznaje kluczowe znaczenie chemikaliów zarówno dla dobrostanu człowieka, jak i dla ekologicznej i cyfrowej transformacji europejskiej gospodarki i europejskiego społeczeństwa. • Komisja Europejska zaznaczyła w Strategii, że należy zająć się wpływem najbardziej szkodliwych chemikaliów na zdrowie i środowisko • Strategia umożliwia także inwestowania w transformację ekologiczną i cyfrową przemysłu Unii Europejskiej, w tym sektora chemicznego, przy wykorzystaniu środków Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Unia Europejska jest drugim na świecie producentem chemikaliów. Przemysł chemiczny jest czwartym co do wielkości przemysłem w Unii Europejskiej. Zatrudnienie w tej branży sięga blisko 1,2 mln osób. Blisko 60 proc. Produkowanych przez europejski przemysł chemikaliów jest bezpośrednio dostarczanych innym sektorom, w tym sektorowi zdrowia, budownictwa, sektorowi motoryzacyjnemu, elektronicznemu i tekstylnemu. Komisja Europejska prognozuje, że do 2030 r. światowa produkcja chemikaliów podwoi się, a szerokie stosowanie chemikaliów prawdopodobnie również wzrośnie, w tym w produktach konsumpcyjnych. Choć już teraz Unia Europejska posiada najbardziej kompleksowe przepisy dotyczące chemikaliów na świecie, postanowiła jeszcze bardziej wzmocnić unijną politykę w zakresie chemikaliów. Strategia ta uwzględnia nie tylko najnowszą wiedzę naukową w zakresie chemikaliów, ale także bierze pod uwagę obawy obywateli Unii w tym obszarze, tym bardziej że najnowsze badania wyraźnie pokazują, że rośnie liczba wykrywanych w organizmie ludzkim niebezpiecznych związków chemicznych, w szczególności pestycydów, produktów biobójczych, leków, metali ciężkich, substancji plastyfikujących i środków zmniejszających palność. Strategia przewiduje ponadto zaangażowanie Unii Europejskiej w promocję na skalę światową wypracowanych w Europie norm bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju w zakresie produkcji, obrotu i wykorzystywania chemikaliów. W szczególności Unia Europejska zaprzestaje produkcji i eksportu na zewnątrz substancji chemicznych, które są przez Unię Europejską uznane za szczególnie niebezpieczne i w związku z tym, zakazane. Zwiększenie ochrony zdrowia i środowiska Nadrzędnym celem omawianej Strategii jest znacząca poprawa poziomu ochrony zdrowia obywateli Unii Europejskiej i europejskiego środowiska przed różnorodnymi, szkodliwymi chemikaliami. Szczególną ochroną objęte powinny zostać szczególnie wrażliwe grupy społeczne. W związku z tym Strategia w zakresie chemikaliów zakłada wdrożenie czterech głównych inicjatyw. • Pierwsza inicjatywa poświęcona jest stopniowemu wycofywaniu z produktów konsumpcyjnych najbardziej szkodliwych substancji. Zaliczono do nich m.in. substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego, chemikalia oddziałujące na układ odpornościowy i oddechowy oraz substancje trwałe, takie jak substancje per- i polifluoroalkilowe (PFAS), chyba że ich stosowanie okaże się niezbędne dla społeczeństwa. Wśród produktów, których dotyczyć będą te przepisy, znalazły się: zabawki, artykuły pielęgnacyjne dla dzieci, kosmetyki, detergenty, materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością i tekstylia. • Druga inicjatywa poświęcona jest minimalizowaniu i zastępowaniu obecności substancji potencjalnie niebezpiecznych we wszystkich produktach. Przy czym w pierwszej kolejności zastępowanie szkodliwych substancji chemicznych innymi, dotyczyć będzie tych kategorie produktów, które przeznaczone są dla szczególnie wrażliwych grup społecznych, a także tych które mają największy potencjał w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym. • Trzecia inicjatywa skupia się na problemie połączonego wpływu chemikaliów (oddziaływania różnych substancji występujących w połączeniu ze sobą) na różne produkty, człowieka i środowisko naturalne. Wpływ ten uwzględniać powinien zwłaszcza ryzyko, jakie stwarza dla zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego codzienne narażenie na szereg różnych szkodliwych chemikaliów z rozmaitych źródeł. • Czwarta inicjatywa ma z kolei na celu zapewnienie producentom i konsumentom dostępu do informacji na temat zawartości chemikaliów i ich bezpiecznego stosowania poprzez wprowadzenie wymogów informacyjnych w związku z inicjatywą w zakresie polityki zrównoważonych produktów. Pobudzanie innowacji i promowanie konkurencyjności UE Mimo zagrożeń, jakie niosą za sobą chemikalia, Komisja Europejska dostrzegła w omawianej Strategii na rzecz nietoksycznego środowiska, znaczenie chemikaliów dla unijnej gospodarki. Bezpieczne chemikalia stanowią, w opinii Komisji europejskiej, szansę na znaczny rozwój gospodarczy państw członkowskich Unii Europejskiej. Dlatego też omawiana Strategia zawiera działania, które zainspirują i wspomogą transformację ekologiczną sektora chemicznego oraz jego łańcuchów wartości. Komisja Europejska podkreśla zwłaszcza w Strategii, że nowe chemikalia powinny być przede wszystkim bezpieczne dla zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego już na początkowym etapie ich projektowania. Zdaniem Komisji, pomoże to ograniczyć szkodliwe skutki stosowania chemikaliów i zapewnić jak najmniejszy potencjalny wpływ na klimat, wykorzystanie zasobów, ekosystemy i różnorodność biologiczną. Aby projektowane i produkowane na unijnym rynku chemikalia stały się motorem innowacyjnego przemysłu i wzorem do naśladowania na całym świecie, Komisja Europejska zaproponowała w omawianej Strategii na rzecz nietoksycznego środowiska, następujące działania: • „opracowanie kryteriów bezpieczeństwa i zrównoważenia na etapie projektowania i zapewnienie wsparcia finansowego na rzecz komercjalizacji i stosowania bezpiecznych i zrównoważonych chemikaliów; • zapewnienie opracowywania i wykorzystywania bezpiecznych i zrównoważonych na etapie projektowania substancji, materiałów i produktów za pomocą unijnego finansowania i instrumentów inwestycyjnych oraz partnerstw publiczno-prywatnych; • istotne wzmocnienie egzekwowania przepisów UE zarówno na granicach, jak i na jednolitym rynku; • uruchomienie programu badań naukowych i innowacji w dziedzinie chemikaliów, aby wypełnić luki w wiedzy na temat wpływu chemikaliów, promować innowacje i odejść od badań na zwierzętach; • uproszczenie i konsolidacja ram prawnych UE – np. poprzez wprowadzenie jednej procedury oceny jednej substancji, wzmocnienie zasady brak danych, brak obrotu oraz wprowadzenie ukierunkowanych zmian w REACH i przepisach sektorowych”.
Nadrzędnym celem omawianej Strategii jest poprawa ochrony zdrowia obywateli UE i środowiska przed szkodliwymi chemikaliami. Inicjatywy zakładają m.in. wycofywanie szkodliwych substancji z produktów, minimalizowanie obecności substancji niebezpiecznych, monitorowanie połączonego wpływu chemikaliów oraz zapewnienie dostępu do informacji o zawartości chemikaliów. Komisja Europejska stawia także na pobudzanie innowacji i promowanie konkurencyjności UE poprzez bezpieczne i zrównoważone chemikalia.