Usługi IT od podmiotu powiązanego a wyłączenie z kosztów podatkowych

Spółka z o.o. należy do międzynarodowej grupy kapitałowej i korzysta z usług IT od podmiotów powiązanych. W analizie stanu faktycznego uwzględniono model biznesowy zakładający standaryzację procesów wsparcia. Spór dotyczył klasyfikacji wydatków na usługi IT pod kątem ograniczeń kosztowych w CIT. Wyrok WSA w Gliwicach skonkludował, że usługi IT nie podlegają takim ograniczeniom.

Tematyka: usługi IT, podmiot powiązany, koszty podatkowe, interpretacja podatkowa, wydatki, kazuistyczne przepisy, WSA w Gliwicach, model biznesowy, standaryzacja procesów, ograniczenia kosztowe CIT

Wydatki na usługi IT od podmiotu powiązanego nie podlegają ograniczeniu zaliczania do kosztów
podatkowych.
Stan faktyczny
Spółka z o.o. należy do międzynarodowej grupy kapitałowej prowadzącej działalność w zakresie projektowania,
produkcji oraz sprzedaży części samochodowych. W ramach grupy przyjęty został model biznesowy zakładający
standaryzację i centralizację procesów wsparcia spółek prowadzących działalność grupy. Dla osiągnięcia korzyści
skali i związanej z tym redukcji kosztów, procesy takie są najczęściej skoncentrowane w dedykowanych temu celowi
podmiotach, które następnie świadczą usługi na rzecz pozostałych jednostek z grupy. I tak spółka nabywa tego typu
usługi od trzech podmiotów powiązanych w rozumieniu przepisów o cenach transferowych. Usługi te dotyczą
w szczególności wsparcia IT i obejmują następujące świadczenia:
• wdrażanie nowych rozwiązań i narzędzi z zakresu IT (nabywanych odrębnie od opisywanych usług wsparcia);
• rozwój i bieżące utrzymanie nowych funkcjonalności wykorzystywanego dotychczas oprogramowania;
• przygotowywanie procedur i narzędzi związanych z bezpieczeństwem IT;
• udzielanie nowych dostępów do sieci i systemu informatycznego spółki (dla nowych pracowników);
• udzielanie niezbędnego wsparcia technicznego w zakresie użytkowania oprogramowania (Help Desk);
• przygotowanie instrukcji, procedur i szkoleń (także online) związanych z oprogramowaniem, umożliwiających
pracownikom spółki zapoznanie się z nowymi rozwiązaniami w zakresie IT (obsługa poszczególnych aplikacji,
wymiana komentarzy na temat ich funkcjonalności itp.);
• utrzymanie strony internetowej grupy kapitałowej.
Spółka, podając też klasyfikacje statystyczne dla powyższych usług, złożyła wniosek o wydanie interpretacji
podatkowej z pytaniem, czy wydatki na powyższe usługi podlegają szczególnym ograniczeniom kosztowym. Zdaniem
spółki, należy udzielić odpowiedzi przeczącej, ale organ uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe, wobec czego
spółka zaskarżyła interpretację do sądu.
Stan prawny
Od 2018 r. w ramach CIT wprowadzono ograniczenie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków na
niektóre usługi niematerialne pozyskiwane od podmiotów powiązanych - art. 15e ustawy z 15.2.1992 r. o podatku
dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1406; dalej: PDOPrU). Dotyczy to m.in. „usług doradczych,
badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń
oraz świadczeń o podobnym charakterze” (art. 15e ust. 1 pkt 1).
Przy określaniu wysokości tego ograniczenia kosztowego należy stosować wskaźnik rentowności EBITDA.
W niniejszej sprawie spór nie dotyczy jednak wysokości ograniczenia, ale jego stosowania co do zasady.
Stanowisko WSA w Gliwicach
Sąd przyznał racje spółce i interpretację uchylił. Uzasadnienie zaczął od stwierdzenia, że nie ulega wątpliwości, iż
usługi IT nie stanowią usług wymienionych wprost w art. 15e ust. 1 pkt 1 PDOPrU. Zdaniem sądu, nie ma też
podstaw do twierdzenia, że stanowią usługi podobne do którychkolwiek z wymienionych wprost w tym przepisie.
Żadne ze świadczeń składających się na usługi IT nie polega na udzielaniu porad spółce, a nabywanie tych usług
przez spółkę nie skutkuje otrzymaniem żadnej porady lub opinii. Usługi te polegają bowiem na dostarczaniu wsparcia
w zakresie IT i mają walor rutynowy i techniczny. Nie można więc mówić o podobieństwie do usług doradczych.
Nie zachodzi też podobieństwo do usług zarządzania i kontroli, przy których usługodawca musiałby ponosić
odpowiedzialność za zarządzenie i kontrolę i przysługiwałoby mu z tego tytułu stosowne wynagrodzenie. Tymczasem
czynności opisane we wniosku mają charakter rutynowego wsparcia w zakresie bieżącego funkcjonowania systemów
IT i nie obejmują usług zarządzania strategią IT grupy. Nieprawidłowe wykonanie usługi zarządczo-kontrolnej polega
na niedołożeniu należytej staranności w podejmowaniu odpowiednich decyzji dotyczących przedsiębiorstwa, zaś
nieprawidłowe wykonanie usług IT polega przykładowo na nieudzieleniu nowych dostępów do sieci i systemu
informatycznego spółki (dla nowych pracowników), nieprzygotowywaniu procedur i instrukcji związanych
z bezpieczeństwem, czy też na nienależytym wykonaniu usługi polegającej na utrzymywaniu strony internetowej

grupy kapitałowej. Istotą usług zarządzania i kontroli jest zewnętrzne zarządzanie innym podmiotem za
wynagrodzeniem, np. przez firmy centralne (head offices) i holdingi. Z pewnością nabywane przez spółkę usługi IT
nie mają takiego charakteru ani nawet podobnego.

Komentarz
Rozstrzygnięcie sądu jest oczywiście trafne. Wiadomo nam, że Dyrektor KIS jest zasypywany wnioskami
o interpretację dotyczącą ograniczeń kosztowych związanych z wydatkami na usługi nabywane od podmiotów
powiązanych. Wynika to stąd, że zjawisko specjalizacji usług świadczonych w ramach grup kapitałowych jest
powszechne, a więc przepis art. 15e PDOPrU często wchodzi w orbitę zainteresowania. Niestety, jego istnienie
zasługuje na krytykę. Po pierwsze, jest to jeden z przykładów kazuistycznych regulacji, które w zamiarze
uszczelniania systemu podatkowego, wielce komplikują ten system, który tym samym zaczyna przypominać
dodmuchiwany balon, z wiadomym niebezpieczeństwem. Na dobitkę, sformułowanie tego przepisu jest kazuistyczne,
a gwoździem oferowanego tu programu jest sformułowanie świadczenia „o podobnym charakterze”, które skutecznie
i nadmiernie uruchamia wyobraźnię pracowników aparatu skarbowego. Na szczęście, w opisywanym przypadku sąd
zachował rozsądek.
Dodajmy, że w ramach omawianej instytucji, nawet jeśli uzna się, że nabywana usługa mieści się w katalogu
wskazanym w art. art. 15e ust. 1 PDOPrU, to przepis ten nie znajdzie jednak zastosowania, jeżeli usługa jest
bezpośrednio związana „z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczeniem usługi” (art. 15e
ust. 11 pkt 1 PDOPrU).

Wyrok WSA w Gliwicach z 17.2.2021 r., I SA/Gl 1746/20,

Rozstrzygnięcie sądu potwierdza, że usługi IT od podmiotu powiązanego nie podlegają ograniczeniom kosztowym w CIT. Krytykowane jest kazuistyczne sformułowanie przepisu art. 15e PDOPrU oraz jego złożoność. Sąd zachował rozsądek, uwzględniając specyfikę świadczonych usług IT.