Zmiany w działalności biur usług płatniczych i małych instytucji płatniczych przewidziane ustawą o zmianie ustawy o usługach płatniczych
W ostatnich latach doszło do zmiany modelu funkcjonowania rynku usług płatniczych w Polsce. Ministerstwo Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej planuje dalsze reformy rynku, proponując regulacje odnoszące się tym razem do zasad działania biur usług płatniczych (BUP) i małych instytucji płatniczych (MIP). W tym duchu powstał projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych. Jego zadaniem jest w dużej mierze zapobieganie praniu pieniędzy.
Tematyka: biura usług płatniczych, małe instytucje płatnicze, pranie pieniędzy, nadzór KNF, transakcje płatnicze
W ostatnich latach doszło do zmiany modelu funkcjonowania rynku usług płatniczych w Polsce. Ministerstwo Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej planuje dalsze reformy rynku, proponując regulacje odnoszące się tym razem do zasad działania biur usług płatniczych (BUP) i małych instytucji płatniczych (MIP). W tym duchu powstał projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych. Jego zadaniem jest w dużej mierze zapobieganie praniu pieniędzy.
W ostatnich latach doszło do zmiany modelu funkcjonowania rynku usług płatniczych w Polsce. Ministerstwo Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej planuje dalsze reformy rynku, proponując regulacje odnoszące się tym razem do zasad działania biur usług płatniczych (BUP) i małych instytucji płatniczych (MIP). W tym duchu powstał projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych. Jego zadaniem jest w dużej mierze zapobieganie praniu pieniędzy. • Celem zmian przepisów ustawy z 19.8.2011 r. o usługach płatniczych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 794 ze zm.) jest zmniejszenie obciążeń dla biur usług płatniczych, które zazwyczaj są prowadzone przez drobnych przedsiębiorców, jako działalność dodatkowa. • Projekt zakłada ograniczenie zakresu nadzoru publicznego nad biurami usług płatniczych, jak również zmniejszenie obowiązków biur w zakresie finansowania tego nadzoru. • Projekt zakłada również ograniczenie wysokości transakcji płatniczych, w których pośredniczych mogą biura usług płatniczych. Biuro usług płatniczych Co do zasady, biura usług płatniczych obsługują aktualnie głównie niskokwotowe przekazy pieniężne, często inicjowane wpłatą gotówkową. Przekazy te wykorzystywane są do załatwiania drobnych spraw życia codziennego i zazwyczaj korzystają z nich osoby nie posiadające rachunków bankowych. Tego typu działalność biur usług płatniczych nie niesie za sobą dużego ryzyka, zarówno dla korzystających z ich usług osób, jak i dla systemu finansowego w Polsce. Działalność biur usług płatniczych nie wymaga więc wzmożonego nadzoru publicznego. Przyjmuje się, że w zupełności wystarczającym zabezpieczeniem dla osób korzystających z usług biur płatniczych, ograniczającym ryzyko, jest obowiązek rejestracji każdego z biur i obowiązkowe ich ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Jeśli ktoś chce natomiast świadczyć działalność w szerszym zakresie może skorzystać z innej formy działalności czyli otworzyć małą instytucję płatniczą (MIP). Działalność małej instytucji płatniczej jest także uznawana za działalność regulowaną, ale nie wymagającą licencji. Mała instytucja płatnicza Mała instytucja płatnicza z kolei może prowadzić działalność w zakresie usług płatniczych, tak jak biuro usług płatniczych, ale dodatkowo może również świadczyć usługi dodatkowe, o ile będą one ściśle powiązane ze świadczeniem usług płatniczych. Usługi te mogą obejmować na przykład wymianę walut lub bezpieczne przechowywanie środków pieniężnych przekazanych w celu wykonania transakcji płatniczej. Działalność małych instytucji płatniczych ograniczona jest do terytorium Polski. Jest ona również ograniczona wolumenem transakcji. Organem sprawującym nadzór nad działalnością małych instytucji finansowych jest Komisja Nadzoru Finansowego (KNF). Ograniczenie wysokości obsługiwanych transakcji Ustawa nowelizująca wprowadzi pewne ograniczenia co do kwoty pojedynczej transakcji lub transakcji z tego samego tytułu realizowanej przez biuro usług płatniczych. Będzie to kwota do 2 500 EURO. Transakcje o większej wartości będą wymagały skorzystania z usług innych dostawców usług płatniczych, czyli na przykład małej instytucji płatniczej, krajowej instytucji płatniczej lub banku. Ograniczenia te mają za zadanie ograniczenie działalności biur usług płatniczych do obsługi transakcji dotyczących życia codziennego. Większe transakcje mają być obsługiwane przez inne podmioty. Zapobiegać ma to zarówno praniu pieniędzy, jak również zmniejszać ryzyko ponoszone przez osoby korzystające z usług biur usług płatniczych. Zapobieganie praniu pieniędzy Projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych ma za zadanie, jak wspomniano już wyżej, zapobieganie wykorzystywania biur usług płatniczych i małych instytucji płatniczych do prania pieniędzy, jak również ma zapobiegać wyłudzeniom podatkowym. Zarówno biura usług płatniczych, jak również małe instytucje płatnicze, zobowiązane są bowiem do przestrzegania zapisów ustawy z 1.3.2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 971 ze zm.). Oznacza to, że muszą one posiadać rozwiązania organizacyjne zapobiegające praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Dzięki proponowanym w ustawie o usługach płatniczych zmianom instytucje te będą musiały przedstawić stosowną procedurę zapobiegającą praniu pieniędzy już na etapie ubiegania się o wpis do rejestru tych instytucji. Zmniejszenie kosztów nadzoru Organem nadzoru nad działalnością małych instytucji finansowych jest utworzony w 2019 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF). Dotychczas był on finansowany w całości ze składek pochodzących od małych instytucji płatniczych. Projektowane zmiany w ustawie o usługach płatniczych spowodują zmniejszenie tych składek poprzez zmianę sposobu ich obliczania oraz wprowadzenie możliwości odliczania nadpłaty od wpłaty należnej za rok następny. Stawki opłat ustalane są corocznie w oparciu o planowane koszty funkcjonowania Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Zmniejszeniu ulegną także stawki opłat ponoszonych przez biura usług płatniczych na rzecz instytucji sprawującej nad nimi nadzór czyli Komisji Nadzoru finansowego (KNF). Stawka ta nie będzie mogła przekraczać iloczynu całkowitej kwoty transakcji płatniczych wykonanych przez biuro i stawki nieprzekraczającej 0,023 proc.
Projektowane zmiany mają na celu ograniczenie nadzoru publicznego nad biurami usług płatniczych, zmniejszenie obciążeń finansowych biur oraz zapobieganie praniu pieniędzy. Dodatkowo, małe instytucje płatnicze będą podlegać nadzorowi KNF, a ustawa zakłada również ograniczenia dotyczące wysokości obsługiwanych transakcji.