Elektronizacja sprawozdawczości i rewizji finansowej wpłynie na zmiany zasad składania sprawozdań finansowych
Postępująca elektronizacja sprawozdawczości i rewizji finansowej wpłynie na zmiany zasad składania sprawozdań finansowych, obejmujących emitentów, formaty sprawozdań oraz przepisy dotyczące jednolitości i przejrzystości informacji. Projektowana nowelizacja ustawy o rachunkowości ma na celu dostosowanie standardów technicznych do wymogów elektronicznego raportowania, w oparciu o przepisy rozporządzenia 2019/815.
Tematyka: elektronizacja, sprawozdawczość, rewizja finansowa, zmiany, sprawozdania finansowe, emitenci, formaty sprawozdań, przejrzystość informacji, rozporządzenie 2019/815, nowelizacja ustawy, jednolitość, porównywalność, audyt
Postępująca elektronizacja sprawozdawczości i rewizji finansowej wpłynie na zmiany zasad składania sprawozdań finansowych, obejmujących emitentów, formaty sprawozdań oraz przepisy dotyczące jednolitości i przejrzystości informacji. Projektowana nowelizacja ustawy o rachunkowości ma na celu dostosowanie standardów technicznych do wymogów elektronicznego raportowania, w oparciu o przepisy rozporządzenia 2019/815.
Postępująca elektronizacja sprawozdawczości i rewizji finansowej pociąga za sobą kolejne reformy ustawy z 29.9.1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217 ze zm., dalej: RachunkU). Tym razem obejmą one sprawozdania finansowe. • Emitenci mają obowiązek sporządzania rocznych raportów finansowych, w skład których wchodzą sprawozdania finansowe, w formacie XHTML, zgodnie z przepisami rozporządzenia delegowanego Komisji 2019/815 z 17.12.2018 r. uzupełniającego dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania (Dz.Urz. UE L z 2019 r. Nr 143, s. 1 ze zm.), począwszy od lat obrotowych rozpoczynających się 1.1.2020 r. i później. • W przypadku gdy raport emitenta zawiera skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzone zgodnie z MSR2, należy oznakować takie sprawozdanie przy użyciu języka znaczników Inline XBRL. • Na etapie opiniowania i konsultacji społecznych znajduje się już projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw, przygotowany przez Ministerstwo Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej, który ma na celu regulację standardów technicznych składania sprawozdań finansowych w formie elektronicznej, zgodnie z przepisami rozporządzenia 2019/815. Przejrzystość informacji o emitentach Postępująca elektronizacja gospodarki, przyspieszona jeszcze dodatkowo przez epidemię COVID-19, sprzyja rozwijaniu rozwiązań opartych o nowe technologie, zwiększających przejrzystość i porównywalność sprawozdań finansowych sporządzanych przez spółki giełdowe. Muszą mieć one na uwadze, że raporty roczne zawierające sprawozdania finansowe za lata obrotowe rozpoczynające się 1.1.2020 r. lub później, zatem sporządzane nie wcześniej niż na dzień bilansowy przypadający na 31.12.2020 r., muszą być przygotowywane zgodnie z przepisami rozporządzenia 2019/815. To właśnie z tym wiąże się projektowana nowelizacja przepisów ustawy o rachunkowości. Przepisy rozporządzenia 2019/815 dotyczą emitentów w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. d dyrektywy 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 15.12.2004 r. w sprawie harmonizacji wymogów dotyczących przejrzystości informacji o emitentach, których papiery wartościowe dopuszczane są do obrotu na rynku regulowanym oraz zmieniającej dyrektywę 2001/34/WE (Dz.Urz. UE L z 2004 r. Nr 390, s. 38 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem emitent oznacza osobę fizyczną lub osobę prawną działającą na podstawie prawa prywatnego lub publicznego, w tym również państwo, których papiery wartościowe dopuszczone są do obrotu na rynku regulowanym. W przypadku kwitów depozytowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym emitent oznacza emitenta reprezentowanych papierów wartościowych, niezależnie od tego, czy te papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym. Aby nie było wątpliwości, do jakiego typu podmiotów stosować się będą nowe zasady składania sprawozdań finansowych, RachunkU przejmie definicję emitenta zawartą we wspominanej już dyrektywie 2004/109/WE. Dopuszczalne formaty sprawozdań W aktualnym stanie prawnym, zgodnie z przepisami RachunkU emitenci mogą składać sprawozdania finansowe w kilku formatach. Jeśli robią to zgodnie z RachunkU, mogą składać je w formacie XML z załączonymi plikami PDF3. Jeśli natomiast robią to zgodnie ze standardami MSR – sprawozdania mogą składać w dowolnym formacie elektronicznym. Przepisy rozporządzenia jasno jednak określają, że emitenci maja obowiązek sporządzania swoich raportów rocznych, a więc także sprawozdania finansowego, które wchodza w skład tego raportu, w formacie XHTML. W przypadku sprawozdań skonsolidowanych należy je oznakować przy użyciu standardu Inline XBRL. Widać więc wyraźnie, że wymogi, co do składania sprawozdań finansowych przewidziane przez RachunkU różnią się od tych zawartych w rozporządzeniu 2019/815. Stąd potrzebna jest zmiana przepisów ustawy i jej dostosowanie do przepisów rozporządzenia, co ma właśnie na celu projektowana nowelizacja RachunkU. Dlatego też proponuje się, by emitenci, którzy aktualnie składają sprawozdania zgodnie ze szczegółowymi wytycznymi zawartymi w wydanym zgodnie z RachunkU rozporządzeniem Ministra Finansów z 18.10.2005 r. w sprawie zakresu informacji wykazywanych w sprawozdaniach finansowych i skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych, wymaganych w prospekcie emisyjnym dla emitentów z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dla których właściwe są polskie zasady rachunkowości (Dz.U. z 2019 r. poz. 1449), składali sprawozdania zgodnie z formatem stosowanym dla celów rocznego raportu finansowego, o którym mowa w rozporządzeniu 2019/815. Sprawozdania innych niż emitenci jednostek Ponadto w projekcie zmian do RachunkU znalazły się także zapisy odnoszące się do jednostek niebędących emitentami, ale sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z MSR. Również one zobowiązane będą do składania sprawozdań finansowych w formie wskazanej przez rozporządzenie 2019/815. Pozwoli to na uzyskanie większej jednolitości w zakresie formatów sprawozdawczych. Jest to istotne z punktu widzenia grup kapitałowych, w których skład wchodzą tego typu jednostki. Dzięki zmianom, wszystkie podmioty w danej grupie kapitałowej będą posługiwały się jednakowymi formatami sprawozdań finansowych, co ułatwi ich kontrolę i audyt. W przypadku jednostek niebędących emitentami, ale sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z MSR, zdecydowano się dodatkowo na dopuszczenie do składania sprawozdań również w innym formacie przeszukiwalnym niż XTML. Wprowadzenie formatu przeszukiwalnego, jako alternatywy dla formatu XHTML, oznacza, że sprawozdanie finansowe powinno zostać sporządzone w formacie, który umożliwia automatyczne przeszukanie tego sprawozdania. Rozwiązanie to ma celu zwiększenie dostępu do danych zawartych w sprawozdaniach finansowych, umożliwienia ich porównywalności oraz ułatwienie analizy informacji.
Przyszłe zmiany w przepisach mają na celu zapewnienie spójności formatów sprawozdań finansowych, zarówno emitentów, jak i innych jednostek. Elektronizacja gospodarki oraz rosnące znaczenie technologii sprzyjają przejrzystości i porównywalności raportów, co jest istotne dla audytu i kontroli danych finansowych.