Nieruchomość związana z działalnością gospodarczą

Sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej nie uzasadnia twierdzenia, że wszystkie posiadane nieruchomości są związane z prowadzeniem tej działalności gospodarczej i jako takie są obciążone wyższą stawką podatku od nieruchomości. Decyzją z lipca 2020 r. Burmistrz P. określił A. w O. wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2020 r., a w uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że postępowanie wykazało, że Skarżąca pozostawała i nadal pozostaje podatnikiem podatku od kilku nieruchomości położonych w P. przy ul. (...). Istotą sporu jest zasadność opodatkowania Skarżącej podatkiem od nieruchomości gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa w wysokości określonej według stawek dla nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Tematyka: nieruchomość związana z działalnością gospodarczą, podatek od nieruchomości, postępowanie administracyjne, ustawa o podatkach i opłatach lokalnych, działalność gospodarcza, stawka podatku, NSA, WSA, związanie nieruchomości z działalnością gospodarczą

Sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej nie uzasadnia twierdzenia, że wszystkie posiadane nieruchomości są związane z prowadzeniem tej działalności gospodarczej i jako takie są obciążone wyższą stawką podatku od nieruchomości. Decyzją z lipca 2020 r. Burmistrz P. określił A. w O. wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2020 r., a w uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że postępowanie wykazało, że Skarżąca pozostawała i nadal pozostaje podatnikiem podatku od kilku nieruchomości położonych w P. przy ul. (...). Istotą sporu jest zasadność opodatkowania Skarżącej podatkiem od nieruchomości gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa w wysokości określonej według stawek dla nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

 

Sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej nie uzasadnia twierdzenia, że wszystkie posiadane
nieruchomości są związane z prowadzeniem tej działalności gospodarczej i jako takie są obciążone wyższą
stawką podatku od nieruchomości.
Postępowanie administracyjne
Decyzją z lipca 2020 r. Burmistrz P. (dalej: Organ) określił A. w O. (dalej: Skarżąca) wysokość zobowiązania
podatkowego w podatku od nieruchomości za 2020 r., a w uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że postępowanie
wykazało, że Skarżąca pozostawała i nadal pozostaje podatnikiem podatku od kilku nieruchomości położonych w P.
przy ul. (...). W ocenie Organu jeden ze składników opodatkowania, niezabudowana nieruchomość gruntowa, został
nieprawidłowo zadeklarowany jako „grunt pozostały, niezwiązany z działalnością gospodarczą podatnika”. Organ
wskazał, że w świetle ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1452; dalej:
PodLokU), jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uznaje się grunty, budynki i budowle
pozostające w posiadaniu przedsiębiorcy. Takie nieruchomości podlegają opodatkowaniu wyższą stawką podatku od
nieruchomości.
Przedmiotowe rozstrzygnięcie zostało utrzymane w mocy decyzją SKO z września 2020 r. W ocenie SKO w wypadku
uznania Skarżącej za przedsiębiorcę nie jest konieczne ustalenie, jak poszczególne grunty lub budynki są
wykorzystywane, gdyż o stawce ich opodatkowania nie przesądza ich wykorzystanie (poza pewnymi wyjątkami
wskazanymi w ustawie), ale pozostawanie w posiadaniu przedsiębiorcy lub podmiotu prowadzącego działalność
gospodarczą.
Wyrokiem z 24.3.2021 r. WSA w Warszawie podzielił stanowisko SKO i oddalił skargę Skarżącej.
Stanowisko NSA
Ponadto Skarżąca wniosła skargę kasacyjną, na skutek której NSA uchylił ww. wyrok WSA w Warszawie w całości
i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu NSA wskazał, że skoro w funkcjonowaniu Skarżącej
można wyodrębnić działalność gospodarczą, o której mowa w art. 1a ust. 1 pkt. 4 PodLokU, a także działalność,
która nie spełnia tej definicji, to w świetle wyroku TK z 24.2.2021 r., SK 39/19, 
, sam fakt prowadzenia przez
Skarżącą działalności gospodarczej nie uzasadnia twierdzenia, że wszystkie posiadane przez nią
nieruchomości są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt. 3
PodLokU nieruchomości będące w posiadaniu Skarżącej, które nie mają związku z prowadzoną przez nią działalność
gospodarczą, nie mieszczą się w tej definicji. Powyższa ocena prawna wyrażona przez NSA jest wiążąca dla WSA
w Warszawie ponownie rozpoznającego niniejszą sprawę.
Istota sporu
WSA w Warszawie wskazał, że istotą sporu w sprawie jest zasadność opodatkowania Skarżącej podatkiem od
nieruchomości gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa w wysokości określonej według stawek dla
nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Spór dotyczy niezabudowanej nieruchomości.
Nie jest sporne, że Skarżąca jest podatnikiem podatku od nieruchomości w odniesieniu do tej działki. Sporne jest
natomiast, czy ww. nieruchomość powinna być opodatkowana według stawki przewidzianej dla gruntów związanych
z działalnością gospodarczą (jak wskazały organy), czy też, jak uważa Skarżąca, według stawki dla gruntów
„pozostałych”.
Stanowisko WSA w Warszawie
WSA w Warszawie zauważył, że zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt. 3 PodLokU określenie grunty, budynki i budowle
związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oznacza grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu
przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Wobec powyższego SKO stwierdziło,
że w sytuacji, gdy Skarżąca prowadzi działalność gospodarczą, nie jest konieczne ustalanie, jak poszczególne grunty
i budynki są wykorzystywane. W jego ocenie o stawce opodatkowania przesądza pozostawanie nieruchomości
w posiadaniu przedsiębiorcy. Takie stanowisko i rozumienie art. 1a ust. 1 pkt. 3 PodLokU jest jednak nieprawidłowe.
Skarżąca prowadzi bowiem, obok realizacji zadań z zakresu szeroko rozumianej administracji publicznej, również
działalność gospodarczą. Jednakże sama ta okoliczność, że Skarżąca prowadzi działalność gospodarczą, nie
jest wystarczająca dla opodatkowania ww. nieruchomości z zastosowaniem stawki przewidzianej dla
gruntów związanych z działalnością gospodarczą.





Jak bowiem wskazał NSA, ustalenie związku nieruchomości z działalnością gospodarczą nie może opierać się
na samym fakcie posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność
gospodarczą. NSA zauważył, że związek ten, oprócz samego posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę
lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, powinien być oparty na faktycznym lub nawet
potencjalnym wykorzystywaniu nieruchomości w działalności gospodarczej tego podmiotu. Grunty, budynki
i budowle, które choćby pośrednio lub w ograniczonym zakresie służą prowadzeniu działalności gospodarczej,
powinny być uznane za związane z tą działalnością. W ustaleniu istnienia związku nieruchomości z prowadzoną
działalnością gospodarczą przydatne mogą być na przykład takie okoliczności jak: wprowadzenie nieruchomości do
ewidencji środków trwałych, ujęcie wydatków na nabycie lub wytworzenie oraz utrzymanie w kosztach działalności
gospodarczej. O istnieniu takiego związku może też świadczyć charakter rzeczy (np. budowli), wskazujący na jej
gospodarcze przeznaczenie. W każdym przypadku ustalenie związku nieruchomości z prowadzeniem działalności
gospodarczej podmiotu, który prowadzi także inny rodzaj działalności, nie może ograniczać się tylko do wykazania
posiadania tych nieruchomości.
W świetle powyższego, dla zastosowania prawidłowej stawki opodatkowania, należało zdaniem WSA w Warszawie
przede wszystkim ustalić, czy przedmiotowa nieruchomość pozostaje w takim związku, o jakim wyżej mowa,
z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Skarżącą. Jak wynika z uzasadnienia decyzji, SKO zaniechało tych
ustaleń, uznając, że wystarczającą okolicznością jest sam fakt posiadania nieruchomości przez Skarżącą. Jak już
podniesiono, stanowisko takie jest nieprawidłowe i w toku postępowania podatkowego winien zostać ustalony
sposób wykorzystywania spornej nieruchomości przez Skarżącą w 2020 r.
W ocenie WSA w Warszawie materiał dowodowy zgromadzony dotychczas w niniejszej sprawie nie pozwala na
ustalenie, czy sposób wykorzystania spornej nieruchomości miał związek z działalnością gospodarczą prowadzoną
przez Skarżącą. W piśmie z 25.3.2020 r., stanowiącym odpowiedź na wezwanie Organu, Skarżąca wskazała na
status spornej nieruchomości związany z rezerwą pod budownictwo mieszkaniowe i ujęcie jej w 3-letnim planie
wykorzystania zasobu dla potrzeb zakwaterowania Sił Zbrojnych RP. Wyjaśniono również, że na przedmiotowej
nieruchomości realizowana jest inwestycja budynku mieszkalnego, która będzie realizowana w okresie od marca
2020 r. do czerwca 2021 r. W kontekście powyższych wyjaśnień należy zauważyć, że w art. 7 ust. 1 ustawy
z 10.7.2015 r. o Agencji Mienia Wojskowego (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 303) zostały wymienione zadania własne
Skarżącej, a wśród nich: prowadzenie działalności gospodarczej oraz budowanie domów mieszkalnych. Zdaniem
WSA w Warszawie z powyższego zdaje się wynikać, że budowanie domów mieszkalnych jest inną od prowadzenia
działalności gospodarczej sferą działalności Skarżącej.
Rozstrzygnięcie WSA w Warszawie
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1) lit. c) PostAdmU WSA w Warszawie uchylił zaskarżoną
decyzję SKO i wskazał, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy rolą SKO będzie ustalenie, z którą sferą działalności
Skarżącej miał związek wskazany wyżej sposób wykorzystania ww. nieruchomości w 2020 r., a także – czy był to
jedyny sposób wykorzystania tej nieruchomości przez Skarżącą.

Komentarz
Na gruncie stanu faktycznego zaistniałego w rozpatrywanej sprawie NSA, a w ślad za nim WSA w Warszawie podjęły
próbę zdefiniowania ustawowego pojęcia „nieruchomość związana z prowadzeniem działalności gospodarczej”
i przypomniały, iż art. 1a ust. 1 pkt 3 PodLokU rozumiany w ten sposób, że o związaniu gruntu, budynku lub budowli
z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje wyłącznie posiadanie gruntu, budynku lub budowli przez
przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, jest nieprawidłowe i niezgodne z Konstytucją
RP. Dla potraktowania nieruchomości za związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej konieczne jest
zbadanie związku, w jakim pozostaje ta nieruchomość z działalnością gospodarczą, a polegającym na jej
wykorzystaniu (faktycznym lub jedynie potencjalnym) w działalności danego podmiotu gospodarczego.

Wyrok WSA w Warszawie z 26.5.2022 r., III SA/Wa 629/22, 








 

Na gruncie stanu faktycznego zaistniałego w rozpatrywanej sprawie NSA, a w ślad za nim WSA w Warszawie podjęły próbę zdefiniowania ustawowego pojęcia "nieruchomość związana z prowadzeniem działalności gospodarczej" i przypomniały, że o związaniu gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje wyłącznie posiadanie przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, jest nieprawidłowe i niezgodne z Konstytucją RP. Dla potraktowania nieruchomości za związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej konieczne jest zbadanie związku, w jakim pozostaje ta nieruchomość z działalnością gospodarczą, a polegającym na jej wykorzystaniu (faktycznym lub jedynie potencjalnym) w działalności danego podmiotu gospodarczego.