Wskaźnik SARON

TSUE odrzucił odwołanie polskiej frankowiczki dotyczące rozporządzenia wprowadzającego wskaźnik SARON ze względów formalnych. Trybunał uznał argumentację za zbyt ogólną i nieprecyzyjną. Od 1.1.2022 r. stopa LIBOR dla franka szwajcarskiego została zastąpiona przez SARON, co wywołało kontrowersje wśród frankowiczów.

Tematyka: TSUE, odwołanie, polska frankowiczka, rozporządzenie, wskaźnik SARON, LIBOR, frank szwajcarski, Komisja Europejska, umowy finansowe, KNF, interpretacja, zmiany, postanowienie

TSUE odrzucił, ale jedynie ze względów formalnych, odwołanie polskiej frankowiczki w postępowaniu
dotyczącym rozporządzenia Komisji wprowadzającego wskaźnik SARON. Trybunał uznał bowiem, że
argumentacja przedstawiona w odwołaniu od niekorzystnego postanowienia unijnego Sądu jest zbyt ogólna
i nieprecyzyjna, aby umożliwić mu orzekanie. Tym samym stosowanie SARON z mocy prawa w umowach
frankowych nie zostało podważone.

Stan faktyczny
Od 1.1.2022 r. wskaźnik LIBOR dla franka szwajcarskiego zostały zastąpione wskaźnikiem SARON. Rozporządzenie
wykonawcze Komisji (UE) 2021/1847 z 14.10.2021 r. w sprawie wyznaczenia ustawowego zamiennika dla niektórych
terminów zapadalności stopy LIBOR dla franka szwajcarskiego (CHF LIBOR) (Dz.Urz. UE L z 2021 r. Nr 374, s. 1)
w tej sprawie opublikowała Komisja Europejska. Zgodnie z art. 1 ust. 1 rozporządzenia 2021/1847/UE
w odniesieniach do stopy CHF LIBOR w każdej umowie i w każdym instrumencie finansowym, zdefiniowanym
w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z 15.5.2014 r. w sprawie rynków instrumentów
finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.Urz. UE L z 2014 r. Nr 173, s.
349), 1-miesięczną stopę CHF LIBOR zastępuje się 1-miesięczną stopą składaną SARON, odnotowaną w 1-
miesięcznym okresie poprzedzającym dany okres odsetkowy. Natomiast w przypadku 3-, 6- i 12- miesięczną stopę
CHF LIBOR zostaje ona zastąpiona 3-miesięczną stopą składaną SARON, odnotowaną w 1-miesięcznym okresie
poprzedzającym dany okres odsetkowy.
Skargę żądającą stwierdzenia nieważności przywołanego rozporządzenia złożyła do TSUE polska frankowiczka.
W postanowieniu z 28.1.2022 r., Sołowicz przeciwko Komisji, T-725/21, TSUE uznał, że tę skargę należy odrzucić
jako oczywiście niedopuszczalną, bez konieczności doręczenia jej stronie pozwanej oraz orzekania w przedmiocie
wniosku o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym. Sąd stwierdził, że skarga nie zawierała, choćby pobieżnie,
zarzutów na jej poparcie. Ponadto uznał on, że cytowanie prawa Unii, mające wskazywać kwestie prawne
podniesione w skardze, nie spełnia wymogów art. 21 akapit pierwszy Protokołu Nr 3 w sprawie statutu Trybunału
Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C z 2012 r. Nr 326, s. 201), jak również wymogów art. 76 lit. d)
Regulaminu postępowania przed Sądem (Dz.Urz. UE L z 2015 r. Nr 105, s. 1; dalej: RegPostUE). W ocenie Sądu
skarga nie została sformułowana w sposób wystarczająco jasny, precyzyjny i spójny, aby umożliwić stronie pozwanej
przygotowanie obrony w I instancji, a Sądowi wydanie orzeczenia w przedmiocie skargi, w związku z czym skarga ta
nie spełniała minimalnych wymogów określonych w art. 76 lit. d) RegPostUE. W odwołaniu B.S. wniosła o uchylenie
zaskarżonego postanowienia i uwzględnienie odwołania.
Stanowisko TSUE
Zgodnie z art. 181 RegPostUE, jeżeli odwołanie jest w całości lub w części oczywiście niedopuszczalne lub
oczywiście bezzasadne, Trybunał może w każdej chwili, na wniosek sędziego sprawozdawcy i po zapoznaniu się ze
stanowiskiem rzecznika generalnego, odpowiednio odrzucić lub oddalić to odwołanie w całości lub w części w drodze
postanowienia z uzasadnieniem. Trybunał zastosował ten przepis w niniejszej sprawie.
Z art. 256 ust. 1 akapit drugi TFUE oraz art. 58 akapit pierwszy statutu TSUE, jak również z art. 168 § 1 lit. d) i art.
169 § 2 RegPostUE wynika, że odwołanie musi dokładnie wskazywać zakwestionowane części wyroku,
o których uchylenie się wnosi, oraz zawierać argumenty prawne, które szczegółowo uzasadniają to żądanie, pod
rygorem niedopuszczalności odwołania danego zarzutu. Ponadto zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE samo
abstrakcyjne wskazanie zarzutów w skardze nie spełnia wymogów określonych w art. 21 Protokołu Nr 3 w sprawie
statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i w art. 169 RegPostUE (postanowienie TSUE z 31.1.2019 r.,
Iordăchescu/Parlament i in., C‑ 426/18 P, pkt 29). Z jednolitego stanowiska TSUE wynika również, że odwołanie jest
niedopuszczalne, jeśli nie zawiera ono nawet argumentacji mającej na celu określenie naruszenia prawa, jakim
miałby być dotknięty wyrok Sądu, ale ogranicza się do powtórzenia zarzutów i argumentów, które zostały już
przedstawione przed tym sądem. Odwołanie takie stanowi bowiem w rzeczywistości wniosek o zwykłe ponowne
rozpoznanie skargi wniesionej do Sądu, co nie należy do kompetencji Trybunału (wyrok TSUE z 20.1.2022 r.,
Rumunia/Komisja, C-899/19 P,
, pkt 48).
W niniejszej sprawie wnosząca odwołanie podnosi na poparcie swojego odwołania, że Sąd błędnie orzekł
w zaskarżonym postanowieniu, iż skarga została sformułowana w sposób dwuznaczny, nieprecyzyjny i niespójny. Jej
zdaniem odrzucenie skargi wszczynającej postępowanie na podstawie ogólnych przepisów proceduralnych, pomimo
braku uchybień formalnych i braku jakiegokolwiek odesłania w zaskarżonym postanowieniu do zarzutów

podniesionych w tej skardze jest sprzeczne z zasadą, zgodnie z którą orzeczenia Sądu powinny przekonać strony.
Taka praktyka Sądu mogłaby prowadzić do pozbawienia obywatela Unii prawa do podważenia aktów Unii, które
naruszają interesy tego obywatela. Wnosząca odwołanie twierdziła również, że odrzucenie jej skargi, która została
oparta w szczególności na twierdzeniu, że Komisja Europejska przekroczyła ramy delegacji ustawowej Parlamentu
Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, nie pozwala rozwiać wątpliwości w tym względzie, co mogłoby
zapoczątkować inne spory, w tym przed Trybunałem, oparte na doktrynie aktów przyjętych ultra vires. Ponadto
wnosząca odwołanie przedstawiła argumentację, która jest identyczna z argumentacją przedstawioną w skardze
wszczynającej postępowanie wniesionej do Sądu. Trybunał wskazał, że w ten sposób wnosząca odwołanie ogranicza
się do stwierdzenia, że zaskarżone postanowienie jest „błędne”, i że Sąd nie wypowiedział się w przedmiocie
zarzutów podniesionych w jej skardze. Nie przedstawiła jednak żadnej okoliczności mogącej wykazać, że Sąd
naruszył prawo lub przeinaczył przedstawione dowody, orzekając, że skarga nie została sformułowana w sposób
wystarczająco jasny, precyzyjny i spójny, aby umożliwić stronie pozwanej przygotowanie obrony, a Sądowi wydanie
orzeczenia w przedmiocie skargi. W ocenię TSUE argumentacja przedstawiona przez wnoszącą odwołanie jest
zatem zbyt ogólna i nieprecyzyjna, aby umożliwić Trybunałowi orzekanie w przedmiocie odwołania.
Wobec powyższego TSUE odrzucił odwołanie jako oczywiście niedopuszczalne.

Komentarz
Przed TSUE powróciła sprawa polskiej frankowiczki kwestionującej ważność rozporządzenia Komisji,
wprowadzającego wskaźnik SARON. Unijny Sąd w postanowieniu z 28.1.2022 r. odrzucił skargę, ale jedynie ze
względów formalnych. Przypomnijmy, że do 31.12.2021 r. banki stosowały stopę CHF LIBOR w Unii jako stopę
referencyjną w przypadku znacznej liczby pozostających do spłaty kredytów hipotecznych udzielonych klientom
indywidualnym. Od 1.1.2022 r. stopa SARON jest stosowana z mocy prawa we wszystkich umowach oraz
instrumentach finansowych, które nie posiadają odpowiednich klauzul awaryjnych na dzień wejścia w życie
rozporządzenia KE. Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Nadzoru Finansowego wprowadzenie zamienników z mocy
prawa oznacza w praktyce, że nie jest konieczne modyfikowanie treści umów finansowych. Oznacza to, że według
interpretacji KNF banki nie mają obowiązku zawierania aneksów do umów w tym zakresie. Natomiast KNF wskazał,
że oczekuje od podmiotów nadzorowanych, stosujących LIBOR CHF w umowach oraz instrumentach finansowych,
do których zastosowanie mają przepisy rozporządzenia 2021/1847/UE, podjęcia aktywnych działań komunikacyjnych
skierowanych do klientów, w tym także profesjonalnych, w których poinformują o związanych ze stosowaniem
zamiennika zmianach w wykonywaniu umów po 1.1.2022 r. Zarówno treść rozporządzenia wykonawczego
2021/1847/UE, jak i jego interpretacja przez KNF wzbudziły zastrzeżenia polskich frankowiczów. Efektem tego jest
m.in. niniejsza sprawa przed TSUE. Trudno jest merytorycznie wiążąco odnieść się do poszczególnych elementów
stanowiska TSUE, zawartego w postanowieniu i ocenić, jaki jest zakres naruszenia przez rozpatrywaną skargę
unijnych wymogów proceduralnych, ponieważ treść skargi nie została oficjalnie opublikowana.

Postanowienie TSUE z 23.11.2022 r., Sołowicz przeciwko Komisji, C-236/22,

TSUE ostatecznie odrzucił odwołanie jako oczywiście niedopuszczalne, powołując się na brak precyzyjnych argumentów i zarzutów. Sprawa polskiej frankowiczki przedstawia kontrowersje dotyczące stosowania wskaźnika SARON w umowach finansowych.