Profesjonalny charakter działalności gospodarczej

Tematyka: działalność gospodarcza, profesjonalny charakter, zawodowość, przeprowadzenie postępowania, publiczny transport zbiorowy

Jednym z elementów pojęcia działalności gospodarczej jest jej profesjonalny (zawodowy) charakter. W istotę
działalności gospodarczej wpisane jest wymaganie posiadania niezbędnej wiedzy fachowej, obejmującej nie
tylko formalne kwalifikacje, ale także doświadczenie wynikające z praktyki zawodowej oraz ustalone
zwyczajowo standardy wymagań.
Stanowisko Strony Skarżącej
Pismem z 27.12.2023 r. R.G. (dalej: Strona Skarżąca), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika - r. pr.
M.S., wniosła do WSA w Poznaniu skargę na czynność Burmistrza Miasta i Gminy (dalej: Organ) w przedmiocie
ogłoszenia o zamiarze przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na świadczenie usług w zakresie
publicznego transportu zbiorowego.
Powyższe ogłoszenie o zamiarze przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na świadczenie usług
w zakresie publicznego transportu zbiorowego z 27.12.2022 r. zostało zamieszczone 28.12.2022 r. równolegle
w czterech miejscach, tj.: Biuletynie Informacji Publicznej Miasta i Gminy P., na stronie internetowej ww. podmiotu
oraz na tablicy informacyjnej Urzędu Miasta i Gminy P., a także w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
W punkcie 1 oraz 3 przedmiotowego ogłoszenia została wskazana jego podstawa prawna, mianowicie art. 23 ust. 1
pkt 2 w zw. z art. 19 ust. 1 pkt 3 oraz art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16.12.2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym
(t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2778; dalej: PublTranspZbU), która wskazywała na to, że ogłoszenie dotyczy zamiaru
bezpośredniego zawarcia umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.
Strona Skarżąca wniosła skargę na czynność w przedmiocie ww. ogłoszenia 28.12.2023 r. Pismo zawierające ww.
skargę wpłynęło do Organu 2.1.2024 r., co wynika bezpośrednio z akt sądowych niniejszej sprawy, tj. równo rok po
zamieszczeniu ww. ogłoszenia m.in. w internecie.
W odpowiedzi na skargę Organ wniósł o jej odrzucenie, w związku z uchybieniem terminu do jej wniesienia, lub
o ewentualne oddalenie w całości, jako niezasadnej.
Stan prawny
WSA w Poznaniu w pierwszej kolejności przytoczył stan prawny znajdujący zastosowanie w rozpatrywanej sprawie
i wskazał, że - zgodnie z art. 59 ust. 1 w zw. z art. 23 ust. 1 i art. 22 ust. 1 pkt 1 PublTranspZbU - podmiotowi, który
jest lub był zainteresowany zawarciem umowy i któremu grozi powstanie szkody w wyniku zarzucanego naruszenia
ww. ustawy, przysługuje prawo wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Art. 60 ust. 1
PublTranspZbU stanowi natomiast, że skargę wnosi się w terminie 30 dni od dnia, w którym skarżący powziął lub
przy zachowaniu należytej staranności mógł powziąć informację o czynności podjętej przez organizatora w sprawie.
Z kolei według art. 59 ust. 2 PublTranspZbU, do postępowania wszczętego na skutek wniesionej skargi stosuje się
przepisy ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz.
1634, dalej: PostAdmU), chyba, że przepisy rozdziału III PublTranspZbU stanowią inaczej. Natomiast w myśl art. 58
§ 1 pkt 2 PostAdmU, sąd odrzuca skargę, jeżeli skarga jest wniesiona po terminie.
Stan faktyczny sprawy
Przenosząc ww. stan prawny na grunt niniejszej sprawy, WSA w Poznaniu wskazał, że Organ zamieścił ogłoszenie
w Biuletynie Informacji Publicznej Miasta i Gminy P., a także na stronie internetowej 28.12.2022 r. Oprócz tego Organ
umieścił ogłoszenie na tablicy informacyjnej Urzędu Miasta i Gminy P. oraz w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej. Strona Skarżąca nie kwestionowała powyższych ustaleń faktycznych. Zatem od 28.12.2022 r.
ogłoszenie było dostępne dla zainteresowanych podmiotów – w tym również dla Strony Skarżącej.
Zawodowy charakter działalności gospodarczej
WSA w Poznaniu podkreślił, że Strona Skarżąca jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą pod
nazwą „[...]”. Jak zaznaczono w treści uzasadnienia skargi, Strona Skarżącą od około 17 lat wykonuje usługi
transportowe na rzecz gminy P. oraz innych gmin w powiecie [...], a także na rzecz powiatu [...]. Zgodnie z ustawową
definicją przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną,
której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą (art. 4 ust. 1 ustawy
z 6.3.2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 236; dalej: PrPrzed). Z kolei działalnością gospodarczą
jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły (art. 3 PrPrzed).
Przedsiębiorca jest więc - jak wskazał WSA w Poznaniu - podmiotem prowadzącym we własnym imieniu działalność
gospodarczą. Zaś jednym z elementów ustawowego pojęcia działalności gospodarczej jest jej profesjonalny

(zawodowy) charakter. Zatem - jak wskazał WSA w Poznaniu - w istotę działalności gospodarczej wpisane jest
posiadanie niezbędnej wiedzy fachowej, obejmującej nie tylko formalne kwalifikacje, ale także doświadczenie
wynikające z praktyki zawodowej oraz ustalone zwyczajowo standardy wymagań (wyrok SN z 22.9.2005 r., IV
CK 100/05,
).
Trzeba więc - zdaniem WSA w Poznaniu - uznać, że Strona Skarżąca, czyli przedsiębiorca, zainteresowany
świadczeniem usług transportu publicznego na terenie powiatu [...], posiadający wieloletnie doświadczenie
wynikające z praktyki zawodowej, znał (a przynajmniej powinien znać) procedury udzielania zleceń na wykonywanie
przewozu osób. Dlatego też - w ocenie WSA w Poznaniu - nie sposób przyjąć, że powzięcie informacji przez Stronę
Skarżącą o zamiarze bezpośredniego zawarcia umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu
zbiorowego – zamieszczonej w Biuletynie Informacji Publicznej oraz w innych publikatorach i miejscach
przewidzianych w art. 23 PublTranspZbU – po upływie blisko roku nastąpiło z należytą starannością, wymaganą przy
prowadzeniu działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 355 § 2 KC należytą staranność dłużnika w zakresie
prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej
działalności.
Jednocześnie WSA w Poznaniu uznał, że nie można zgodzić się z zarzutem Strony Skarżącej, iż w tekście
opublikowanego ogłoszenia nie był sygnalizowany zamiar bezpośredniego zawarcia umowy. Powyższe wynika
wprost z treści tego ogłoszenia. W rzeczywistości bowiem w pkt 1 i 3 ogłoszenia wyraźnie przywołano podstawy
prawne, które wskazywały na to, że ogłoszenie dotyczy zamiaru bezpośredniego zawarcia umowy o świadczenie
usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.
Rozstrzygnięcie WSA w Poznaniu
Mając powyższe na uwadze, należało - zdaniem WSA w Poznaniu - przyjąć, że termin do wniesienia skargi upłynął
27.1.2023 r. Strona Skarżąca wniosła zaś skargę 28.12.2023 r., co oznacza, że skarga ta została wniesiona
z uchybieniem terminu. Skardze nie towarzyszył jednocześnie wniosek o przywrócenie terminu do jej wniesienia.
W ocenie WSA w Poznaniu należy zaznaczyć, że powołanie się na usprawiedliwioną (zdaniem Strony Skarżącej)
nieświadomość charakteru prawnego zaskarżonej czynności, mogły być (ewentualnie) podnoszone dla
uprawdopodobnienia braku winy w uchybieniu terminu. Nie stanowiły jednak uzasadnionej podstawy dla
przyjęcia późniejszego, niż wskazanego we wcześniejszym fragmencie uzasadnienia analizowanego
rozstrzygnięcia, momentu otwierającego termin do wniesienia skargi.
Wobec powyższego, działając na podstawie art. 58 § 1 pkt 2 PostAdmU w zw. z art. 58 § 3 PostAdmU oraz art. 59
ust. 2 PublTranspZbU, WSA w Poznaniu odrzucił skargę Strony Skarżącej na czynność Organu z 27.12.2022 r.
w przedmiocie ogłoszenia o zamiarze przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na świadczenie usług
w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Komentarz
Mając na uwadze stan faktyczny ustalony, WSA w Poznaniu wypowiedział się na temat pojęć, takich jak:
„przedsiębiorca” i „działalność gospodarcza”. WSA w Poznaniu wskazał, że ww. terminy zostały zdefiniowane przez
ustawodawcę. Niemniej jednak próby ich właściwego rozumienia były wielokrotnie podejmowane zarówno
w doktrynie, jak i orzecznictwie. Działalność gospodarcza ma łącznie cztery cechy:
• jest działalnością zarobkową,
• jest zorganizowana,
• jest wykonywana w sposób ciągły,
• jest wykonywana we własnym imieniu.
WSA w Poznaniu zwrócił uwagę na jeszcze jeden aspekt definicji pojęcia działalności gospodarczej, jakim jest jej
profesjonalny - zawodowy charakter. WSA w Poznaniu wskazał, że z takich charakterem działalności gospodarczej
wiąże się wymóg podwyższonej staranności przedsiębiorcy w prowadzeniu spraw. Oceniając należytą staranność
podmiotu profesjonalnego należy mieć na uwadze wyższe wymagania, które związane są z zawodowym
charakterem działalności (wyrok WSA w Szczecinie z 7.3.2024 r., II SA/Sz 946/23,
). Profesjonalizm
powinien przejawiać się w dwóch podstawowych cechach zachowania: postępowaniu zgodnym z regułami fachowej
wiedzy oraz sumienności. Od profesjonalisty - obok fachowych kwalifikacji - wymaga się zwiększonego
zaangażowania w podjęte działania przygotowujące i realizujące świadczenie. Chodzi tu o większą zapobiegliwość,
rzetelność, dokładność w działaniach profesjonalisty, w stosunku do podmiotów, którzy nie wykonują zobowiązania
w ramach swojej działalności gospodarczej (wyrok SN z 17.4.2023 r., II CSKP 1080/22,
). Uzasadnia to
zwiększone oczekiwania co do umiejętności, wiedzy, skrupulatności i rzetelności, zapobiegliwości
i zdolności przewidywania. Obejmuje także znajomość obowiązującego prawa oraz następstw z niego
wynikających w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej (wyrok SOKiK z 13.2.2023 r., XVII AmE

173/21,
).
Takiego przymiotu zabrakło Stronie Skarżącej, co w konsekwencji doprowadziło do odrzucenia skargi.

Postanowienie WSA w Poznaniu z 27.3.2024 r., III SA/Po 54/24,

WSA w Poznaniu odrzucił skargę Strony Skarżącej na czynność Organu z 27.12.2022 r. w przedmiocie ogłoszenia o zamiarze przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Profesjonalizm w działalności gospodarczej wiąże się z podwyższoną starannością i zachowaniem zgodnym z regułami fachowej wiedzy oraz sumienności.