Zmiany w wakacjach kredytowych i wsparciu w spłacie kredytów mieszkaniowych

Nowe zasady wakacji kredytowych, wsparcie finansowe z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK) oraz pożyczki na spłatę zadłużenia - zmiany wprowadzone od 15.5.2024 r. przez ustawę z 12.4.2024 r. dotyczące kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej.

Tematyka: wakacje kredytowe, wsparcie finansowe, pożyczka, Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, zmiany, kredyt mieszkaniowy, trudna sytuacja finansowa, RdD, kryterium dochodowe, umorzenie rat, ustawa, FWK

Nowe zasady wakacji kredytowych, uzyskania zwrotnego wsparcia finansowego dla kredytobiorców
w trudnej sytuacji oraz pożyczek na spłatę zadłużenia obowiązują od 15.5.2024 r. Wprowadziła je ustawa
z 12.4.2024 r. o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują
się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć
gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz.U. z 2024 r. poz. 696).
Wakacje kredytowe - zmiany w 2024 r.
Wakacje kredytowe, czyli możliwość zawieszenia spłaty kredyty hipotecznego zaciągniętego przed 1.7.2022 r. przez
konsumenta, przysługują w 2024 r.:
• od 1.6.2024 r. do 31.8.2024 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
• od 1.9.2024 r. do 31.12.2024 r. – w wymiarze dwóch miesięcy.
Nowością jest wprowadzenie dwóch nowych warunków dla skorzystania z wakacji kredytowych, które muszą być
spełnione łącznie.
Pierwszy warunek dotyczy wartości udzielonego kredytu. Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje obecnie
konsumentowi, jeżeli wartość udzielonego kredytu nie przekracza 1.200.000 zł. Wcześniej takiego limitu nie było.
Drugi warunek polega na wprowadzeniu kryterium dochodowego opartego o parametr Rata do Dochodu
(RdD). Średnia arytmetyczna wartości wskaźnika RdD (Rata do Dochodu w rozumieniu ustawy z 9.10.2015 r.
o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (t.j.
Dz.U. z 2022 r. poz. 2452) za okres ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku, musi
przekraczać 30%. Zatem miesięczna rata kredytu musi wynosić co najmniej 30% dochodów gospodarstwa
domowego.
Ze spełnienia drugiego warunku (kryterium dochodowego opartego o RdD) zwolnieni są konsumenci mający
na utrzymaniu co najmniej troje dzieci, przez które rozumie się także dzieci, nad którymi konsument sprawuje
rodzinną pieczę zastępczą, oraz osoby przebywające w dotychczasowej rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu
dziecka. Dzieci te muszą dodatkowo spełniać warunki niezbędne do posiadania Karty Dużej Rodziny, tj.:
1. są w wieku do ukończenia 18. roku życia;
2. są w wieku do ukończenia 25. roku życia – w przypadku gdy dziecko uczy się w szkole (do dnia 30 września
następującego po końcu roku szkolnego, w którym jest planowane ukończenie nauki w danej placówce) lub
szkole wyższej (do dnia 30 września roku, w którym jest planowane ukończenie nauki, zgodnie
z oświadczeniem)
3. bez ograniczeń wiekowych – w przypadku dzieci legitymujących się orzeczeniem o umiarkowanym albo
znacznym stopniu niepełnosprawności.
W składanym do banku wniosku o wakacje kredytowe konsument musi zadeklarować spełnianie warunku
dotyczącego wskaźnika RdD lub posiadania na utrzymaniu co najmniej trojga dzieci, pod rygorem odpowiedzialności
karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Tak, jak dotychczas, wakacje kredytowe dotyczą tylko kredytów hipotecznych udzielonych w walucie polskiej,
z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż waluta polska. Można z nich
skorzystać tylko w stosunku do jednej umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb
mieszkaniowych. Zawieszenie następuje na wniosek konsumenta składany kredytodawcy. Z dniem doręczenia
wniosku, spłata kredytu zostaje zawieszona na okres w nim wskazany. Okres kredytowania oraz terminy spłaty
kredytu przewidziane w umowie ulegają przedłużeniu o okres zawieszenia spłaty kredytu. W okresie zawieszenia
konsument nie jest zobowiązany do dokonywania płatności wynikających z umowy, z wyjątkiem opłat z tytułu
ubezpieczeń powiązanych z tą umową. W okresie zawieszenia nie są też naliczane odsetki.
Prawo do wakacji kredytowych w 2024 r. oraz nowe warunki skorzystania z nich wynikają z nowego brzmienia art. 73
ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (t.j. Dz.U.
z 2023 r. poz. 414; dalej: PomocKredytU).

Zwrotne wsparcie finansowe lub pożyczka
Nowelizacja ułatwia uzyskanie wsparcia z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK). To efekt zmian w ustawie
z 9.10.2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji
finansowej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2452; dalej: WspKredytU).
Z FWK można uzyskać:
• zwrotne wsparcie finansowe na opłacenie zobowiązań z tytułu kredytu mieszkaniowego (40 rat) osobom fizycznym,
które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej
• pożyczkę na pokrycie pozostałej części zadłużenia
Aby skorzystać ze środków z FWK, należy spełnić co najmniej jeden z trzech warunków:
1. W dniu złożenia wniosku o wsparcie lub pożyczkę na spłatę zadłużenia co najmniej jeden z kredytobiorców
posiada status bezrobotnego - w odniesieniu do tego kryterium nie nastąpiły zmiany. Nadal wsparcie z FWK
nie może być przyznane, jeżeli utrata zatrudnienia przez co najmniej jednego z kredytobiorców nastąpiła
w wyniku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem przez kredytobiorcę lub rozwiązania umowy o pracę
bez wypowiedzenia z winy pracownika.
2. Wartość wskaźnika Rata do Dochodu (RdD) przekracza 40% - nastąpiło obniżenie wskaźnika
z wcześniejszych 50%. Jeżeli więc stosunek wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięcznej raty
kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego będzie wyższy niż 40% dochodu jego gospodarstwa
domowego, będzie on mógł wnioskować o wsparcie lub pożyczkę na spłatę zadłużenia.
3. Kryterium dochodowe - skorzystanie ze wsparcia jest obecnie możliwe, jeżeli miesięczny dochód
gospodarstwa domowego pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego nie przekracza
dwuipółkrotności kryteriów określonych w ustawie o pomocy społecznej – wcześniej była mowa o dwukrotności
tej kwoty.
Wydłużono (z 36 do 40 miesięcy) możliwy okres udzielania zwrotnego wsparcia finansowego. Zwiększono też
z 2.000 zł do 3.000 zł wartości maksymalnego wsparcia.
Zwiększenie pożyczki na spłatę zadłużenia
W odniesieniu do drugiego z instrumentów z FWK (pożyczki na spłatę zadłużenia) podniesiono jej maksymalną
wysokość do 120.000 zł. Pożyczkę można dostać w przypadku, gdy kredytobiorca dokonał sprzedaży kredytowanej
nieruchomości, a kwota uzyskana ze sprzedaży nie pokryła całego zobowiązania z tytułu kredytu mieszkaniowego
zaciągniętego na zakup sprzedanej nieruchomości.
Zmiany w zasadach zwrotu wsparcia
Zmiany dotyczą też zwrotu otrzymanego wsparcia lub pożyczki.Tak jak dotychczas, zwrot rozpoczyna się w miesiącu
następującym po miesiącu, w którym upłynęły 2 lata od wypłaty ostatniej raty wsparcia lub pożyczki na spłatę
zadłużenia. Zwrot jest dokonywany w 200 równych, nieoprocentowanych miesięcznych ratach. Przed nowelizacją,
wsparcie lub pożyczkę należało zwrócić w 144 ratach.
Kolejna zmiana dotyczy umorzenia części rat. Obecnie jeśli kredytobiorca, bez opóźnienia w spłacie, dokona spłaty
134 rat, pozostałą część rat zwrotu wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia umarza się. Umorzenie dotyczy więc
66 rat (z 200), czyli do 39.600 zł. Przed nowelizacją, przepisy pozwalały na umorzenie 44 rat, po dokonaniu spłaty
100 rat.
Etap legislacyjny
Ustawa z 12.4.2024 r. o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują
się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych
i pomocy kredytobiorcom (Dz.U. z 2024 r. poz. 696) weszła w życie 15.5.2024 r.

Zmiany obejmują m.in. wprowadzenie nowych warunków dla wakacji kredytowych, zmiany w warunkach uzyskania wsparcia z FWK oraz pożyczki, wydłużenie okresu zwrotnego wsparcia finansowego i zasady zwrotu otrzymanego wsparcia czy pożyczki.